نهادهای نظارتی و شورای شهر کجایند؟ / مشارکت فعال شهرداری زاکانی در حمله بنری و شعارنویسی علیه سفارت انگلیس

به گزارش رویداد۲۴، اگر این روزها در تهران گشت کوتاهی زده باشید، به سادگی با مدیریت شلخته شهرداری برای پاک کردن شعارنوشت‌های دیواری آشنا خواهید شد. کلاژهای سفید رنگ روی دیوارهای آجری، سیمانی و گرانیتی خانه‌های پایتخت خودنمایی می‌کند و بعد از ساختمان‌های دراز و کوتاه زشت، به دومین اثر هنری سازمان زیباسازی شهر تهران بدل شده است.

ماموران شهرداری شبانه‌روز در حال رنگ پاشیدن روی شعارهای اعتراضی مردم در سه ماهه گذشته‌اند و ظاهرا انرژی قابل توجهی هم برای این پروژه در نظر گرفته شده است. یک تماس کوتاه با سامانه ۱۳۷ شهرداری و ثبت تلفنی درخواست پاک کردن شعار، در کوتاه‌ترین زمان و بدون طی مراحل پیچیده بروکراتیک شما را به سرمنزل مقصود می‌رساند اما ظاهرا استاندارد دوگانه، ویژگی جدایی‌ناپذیر نظام اجرایی کشور است؛ «شعارها را باید پاک کرد، اما نه هر شعاری و نه از روی هر دیواری!»

هفته گذشته «سایمون شرکلیف» سفیر بریتانیا در تهران تصویری از خودش با کلاه بابانوئل منتشر کرد و در توییتی از چند کشور خارجی و همچنین مردم رهگذری که در پاک کردن شعارها از روی دیوارهای سفارت این کشور در تهران همکاری کردند، قدردانی کرد. پیش از آن خود شرکلیف تصویری را منتشر کرده بود که نشان می‌داد شعارهایی علیه بریتانیا روی دیوار و در ورودی سفارت این کشور در تهران نوشته شده است.

اگرچه با کمک برخی عابران دیوارهای سفارتخانه پاک شد، اما طولی نکشید که دیوار سفارت بار دیگر به محلی برای شعارنویسی علیه انگلیس تبدیل شد. همزمان شهرداری تهران با حمایت علنی از شعارنویسی روی دیوار سفارت بریتانیا در تهران، بنرهایی را اطراف این سفارت‌خانه نصب کرد که روی آن نوشته شده «ننگ با رنگ پاک نمی‌شود»

اما این پایان ماجرای شعارنویسی علیه انگلیس روی دیوارهای سفارت نبود. روز سه شنبه دیوار باغ قلهک که بیش از یک سده است که در اختیار دولت بریتانیا قرار گرفته، قربانی شعارهای مرگ بر انگلیس شد.

ماه گذشته شهرداری تهران از افزایش شش هزار درصدی درخواست «دیوار پاک‌کنی» از این سازمان خبر داد. این درخواست‌ها در سامانه ۱۳۷ شهرداری تهران ثبت شده است. بنا به برخی گزارش‌ها این درخواست‌ها تنها مربوط به مهر ۱۴۰۱ بوده است. رویداد۲۴ با سامانه ۱۳۷ شهرداری تهران تماس گرفته و درخواست پاک کردن شعارهای روی دیوار خیابان شریعتی را ثبت کرده است. ساعاتی پس از تماس اولیه و ثبت درخواست، اپراتور مسئول با خبرنگار رویداد۲۴ تماس گرفت تا محل دقیق شعارنوشت‌های دیواری را جویا شود.

او در پاسخ به سوالی درباره نحوه پاک کردن شعار گفت راهی به جز استفاده از رنگ سیاه یا سفید وجود ندارد و اینکه «شهرداری بی‌وقفه در حال خریدن رنگ است» و فرصت پاک کردن شعارها با روش‌های استانداردتری که به زیبایی شهر آسیب نزند را ندارد. اپراتور شهرداری در پاسخ به این سوال که از زمان ثبت درخواست تا انجام عملیات پاک کردن شعار چقدر زمان می‌برد، گفت «کمتر از یک روز» و اینکه احتمالا تا پایان امروز باید شعارهای خیابان شریعتی پاک شده باشند.

اما این وعده با توجه به رویکرد شهرداری بعید به نظر می‌رسد. علاوه بر بنرهای حمایتی از شعارنویسان، وبسایت همشهری رسانه رسمی شهرداری تهران ویدئویی منتشر کرده و در آن از «افراد ناشناسی» که اقدام به نوشتن «شعارهای ضد حکومت انگلیس روی دیوار سفارت این کشور در تهران» کرده‌اند حمایت کرده است.

تاریخ حمله به سفارتخانه‌های خارجی با هماهنگی شهرداری تهران

ظاهرا علیرضا زاکانی قصد دارد پا جای پای سلف خود بگذارد؛ چنانچه بعد از گذشت ۷ سال کشور هنوز از مشکل قطع روابط دیپلماتیک با عربستان سعودی خارج نشده است. دی ماه ۱۳۹۴ جمعی در اعتراض به اعدام شیخ نمر در عربستان سعودی، اعتراضاتی را مقابل سفارت این کشور در تهران ترتیب دادند و به سفارت حمله کردند و ساختمان آن را به آتش کشیدند. این واقعه باعث قطع روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی شد. حسن کردمیهن و چند نفر دیگر در پی این واقعه بازداشت شدند، اما دادگاه ۲۸ و ۲۹ تیرماه ۹۵ در شعبه ۱۰۶۰ مجتمع قضایی کارکنان دولت حکم به تبرئه همگی متهمان از اتهام «تخریب عمدی سفارت عربستان» داد.

در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ ماجرای رابطه حمله‌کنندگان به سفارت عربستان با شهردار وقت تهران از زبان اسحاق جهانگیری کاندیدای ریاست جمهوری و معاون اول حسن روحانی مطرح شد. جهانگیری در مناظره انتخاباتی با اشاره به حمله کنندگان به سفارت عربستان گفت «آن‌ها الان در ستادهای کدام کاندیدا حضور دارند؟ کدام کاندیداها از آن‌ها دفاع می‌کردند و پول می‌دادند؟»

«حسن کردمیهن» از حامیان «قالیباف» در انتخابات ریاست‌جمهوری ١٣٩٢ بود. ۱۵ خرداد ١٣٩٢ سایت فردا نیوز (از رسانه‌های نزدیک به قالیباف)، همایشی به نام «آب و آینه» را پوشش داد که برای حمایت از «قالیباف» برگزار شده بود، «حسن کردمیهن» و «عبدالرضا هلالی» مداح، در حمایت از شهردار تهران سخنرانی کردند. «کردمیهن» در حمایت از قالیباف گفته بود: «امروز با مرور کارنامه قالیباف در عرصه مدیریت کلان کشوری، می‌توان به‌جرئت گفت قالیباف رئیس‌جمهوری در تراز نظام مقدس نظام جمهوری اسلامی ایران است». در خبری که سال ١٣٩٢ سایت نزدیک به قالیباف (فردانیوز) منتشر کرده بود، «حسن کردمیهن» به عنوان مدیر مؤسسه فرهنگی دینی بهشت تهران معرفی شده بود.

روابط دیپلماتیک و منطقه‌ای ایران بعد از حمله به سفارت عربستان که توسط ایادی قالیباف شهردار وقت تهران هدایت شده بود وارد مرحله جدیدی شد. بحرین اولین کشوری بود که به حمله سفارت عربستان واکنش نشان داد این کشور در حمایت از عربستان از هیئت دیپلماتیک ایران خواست که ظرف ۴۸ ساعت خاک بحرین را ترک کند.

سودان سفیر و دیپلمات‌های ایرانی را از کشورش اخراج کرد و امارات سطح روابطش را با ایران به کاردار تقلیل داد. اما این تنها اثر قطع روابط ایران وعربستان نبود. از همان تاریخ جنگ‌های نیابتی ایران و عربستان در منطقه اوج گرفت و در فقدان روابط دیپلماتیک بین دو کشور، راهی برای کاهش تنش‌ها وجود ندارد.

دولت روحانی تلاش زیادی برای برقراری مجدد روابط کرد. چندین دور مذاکره سطح پایین بین مقامات دو کشور با میانجی‌گری بغداد برگزار شد. در تازه‌ترین تحولات، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران بعد از شش سال در حاشیه کنفرانس بغداد ۲ در اردن با همتای سعودی خود دیدار کرده است. این دیدار هنوز از سوی مقامات عربستانی تایید نشده است.

روز گذشته سردار کوثری نماینده تهران گفته «ما در مجلس ضمن اینکه پیگیری‌های لازم را برای اجرای قانون کاهش روابط با انگلیس خواهیم داشت، بحث تجدیدنظر در روابط با فرانسه و آلمان را نیز مورد بررسی و پیگیری قرار می‌دهیم.»

تا کنون چنین قانونی تصویب نشده است؛ چنانچه ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفته «سفارتخانه‌ها مصونیت دارند و نباید نسبت به آنها تعرضی صورت بگیرد و این انتظاری است که از سوی کشورهای میزبان خواستیم به مسئولیت‌های خود عمل کنند. نقض مصونیت سفارتخانه‌ها و امکان دیپلماتیک و دیپلمات‌ها را نمی‌پذیریم و به این موضوع پایبند هستیم.»

با اینکه نگاه رسمی وزارت امور خارجه حفظ مصونیت اماکن دیپلماتیک است، اما ظاهرا نهادهایی همچون شهرداری به مدیریت علیرضا زاکانی چنین دیدگاهی را قبول ندارند و معتقدند آنگونه که آنها می‌اندیشند، باید اقدام شود. زاکانی فعلا شهردار تهران است؛ سوال اینجاست اگر او رییس جمهور بود، چه می‌کرد؟