دیپلماسی جناح ها با میانجی‌گری رئیس‌جمهوری

اعتمادآنلاین،غلامرضا مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز در نشست خبری روزگذشته خود اعلام کرد که برای برگزاری نشست مشترک با مجمع روحانیون مبارز حرفی نداریم. مصباحی مقدم در حالی برای نزدیک شدن دو گروه سیاسی سخن گفته که سابقه جدایی آن ها به دهه شصت بر می گردد. مجمع روحانیون مبارز در سال ۱۳۶۶ و در آستانه انتخابات مجلس سوم  شورای اسلامی راهش را از جامعه روحانیت جدا کرد. این دو تشکل سیاسی روحانیون طی سه دهه گذشته در موضوعات مختلف سیاسی با یکدیگر اختلاف نظرهای جدی داشته اند.

با این حال برای هر دوی آنان به موضوع رفع اختلاف ها و گفت وگوی مستقیم روی خوشی نشان داده اند. محمد مقدم از اعضای ارشد مجمع روحانیون در واکنش به این اظهارات مصباحی مقدم اظهار کرده که در جلسه بعدی مجمع روحانیون این دیدار بررسی می شود. مقدم در گفت وگو با اعتمادآنلاین گفته که مجمع روحانیون همواره از گفت وگو استقبال می کند و منعی برای برگزاری نشست مشترک ندارد.

همزمان با این اتفاق، نمایندگان مجلس و روسای قوا نیز بر تسریع در آهنگ وحدت در کشور تأکید دارند. مسعود پزشکیان نماینده مردم تبریز و نائب رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق خود در صحن مجلس، اختلافات درونی را از مهم ترین مشکلات کشور برشمرد و دست یافتن به وحدت را ضروری ترین نیاز امروز جامعه عنوان کرد.

پیش از این نیز محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید در یکی از سخنرانی‌هایش گفته بود که در برهه حساسی از انقلاب اسلامی به سر می‌بریم و هرگونه ایجاد چالش در داخل خانواده انقلاب مطمئنا به سود بدخواهان نظام اسلامی است. به همین دلیل همه اعم از حاکمیت و مردم باید بیش از گذشته به وحدت و با هم بودن اصرار کنند. 

تنها اصلاح طلبان نیستند که برای گفت وگو پیش قدم شده اند. چهره های سیاسی اصولگرایان نیز وارد میدان شده اند و از گفت و گو و برگزاری نشست مشترک با جناح رقیب خود استقبال کرده اند. 

محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب موتلفه اسلامی چندی پیش در گفت وگو با سایت جماران اظهار کرده بود که اصلاح‌طلبان داخل نظام اگر قانون اساسی را قبول داشته باشند و فصل‌الخطاب بودن ولایت فقیه را بپذیرند و در سلایق اداره کشور با اصولگرایان متفاوت باشند، می‌توان با آنها گفت‌وگوهایی را شکل داد. 

البته طرح موضوع گفت وگو میان جریان های رقیب سیاسی موضوع تازه ای در سیاست ایران نیست. بلکه در گذشته گفت وگو میان گروه های سیاسی همچون مجاهدین انقلاب اسلامی، حزب مشارکت و موتلفه و سایرجریان های رقیب نیز مطرح شده بود.

تأکید مقام معظم رهبری و رئیس جمهوری باعث شده که وحدت و گفت وگو تنها به جریان های سیاسی محدود نشود و برگزاری نشست مشترک و گفت وگو میان جریان های سیاسی و نهادهای حاکمیتی نیز به یک موضوع روز تبدیل شده است. 

حسن روحانی رییس جمهوری در دیداری که مرداد ماه امسال با فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی داشت اظهار کرد که وحدت همه نیروها و نهادها برای تحقق رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و خدمت به مردم ضروری است. 

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار نوروزی جمعی از مسئولان کشور در سال ۹۵ گفتند که وحدت ملّی یک مسئله است، که بحمدالله جمهوری اسلامی از اوّل انقلاب تا امروز از این امتیاز وحدت ملّی برخوردار بوده لکن یک چیزی در کنار وحدت ملّی وجود دارد و آن اتّحاد و هم‌زبانی و همدلی مسئولین کشور است؛ این خیلی چیز مهمّی است. منافات هم ندارد با اختلاف سلیقه‌ها، با اختلاف دیدگاه‌ها. خب بله، هرکسی یک سلیقه‌ای دارد؛ ممکن است در فلان مسئله‌ی سیاسی، اقتصادی و غیره، جنابعالی نظری داشته باشید؛ برادرتان، دوستتان، همکارتان در دستگاه شما یا در دستگاه دیگر، نظر دیگری داشته باشد؛ این هیچ اشکالی ندارد. مهم این است که وحدت جهت، وحدت مسیر، وحدت هدف محفوظ بماند؛ آن است که شکل می‌دهد به اتّحاد مسئولان، و درنهایت، به اتّحاد ملّی؛ این خیلی چیز خوبی است. همین جلسه‌ی امروز ما، مظهر همین هم‌زبانی و همدلی و همکاری و انس و الفت است؛ این را باید قدر دانست؛ ما این را مغتنم می‌شمریم.

مرتضی حاجی از چهره‌های اصلاح‌طلب چندی پیش پیشنهاد داده بود که اصلاح‌طلبان با سپاه هم وارد گفت‌وگو و تعامل شوند. او به خبرآنلاین گفته بود: «رایزنی با شورای نگهبان، مجلس، عناصر اثرگذار، قوه قضائیه، حتی تشکل‌های دیگر اثرگذار بد نیست. سپاه یک مجموعه‌ای از درون ملت است. هیچ مجموعه‌ای نیست که نقصی در کارش نباشد و ایرادی به کارش نباشد، اما با وجود آن ایرادها باید ارتباطات حفظ شود و تا جایی که امکانش است برای رفع آن ایرادها به هم کمک کنیم.» 

وی اضافه کرده بود: «معتقدم اصلاح‌طلبان با احزاب رقیب، با اصلاح‌طلبانی که می‌گویند ما بیرون ماندیم، با اصولگراهای خیلی تند، با سپاه و ... گفت‌وگو کنند، بالاخره ما منادی گفت‌وگو هستیم. وقتی می‌توان با یک دولت خارجی نشست، گفت‌وگو کرد و به نتیجه رسید، پس در درون کشور هم باید این هنر را داشته باشیم که با گفت‌وگو به نتیجه برسیم».

سردار رمضان شریف سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در واکنش به پیشنهاد تعامل و گفت‌وگوی اصلاح‌طلبان با سپاه، از تعامل با همه جریان های پایبند به انقلاب استقبال کرد.

جدای از این گفت‌وگو میان اصلاح‌طلبان و شورای نگهبان نیز مطرح شده بود. هرچند تا به حال این دو موضوع تنها در حد یک چانه‌زنی سیاسی باقی مانده‌اند اما هر کدام از طرف‌ها واکنش منفی به این موضوع بروز نداده‌اند. بسیاری امیدوار هستند اختلافات سیاسی با باز شدن باب گفت‌وگو میان سیاستمداران رقیب در کشور کاسته شود‌ چه آنکه اگر تحدید و تهدیدهای بین‌المللی ایران با دست فرمان مذاکره و دیپلماسی حل و فصل شد  می توان با دیپلماسی میان جناح‌‌ها و گفت‌و‌شنود نمایندگان گروه‌های شناسنامه‌دار درون حاکمیت  در راستای افزایش ضریب منافع ملی و امنیت ملی گام برداشت. در این میان با توجه به قرابت جناح‌های اصیل با حسن روحانی و آمادگی او برای  ایجاد ارتباط بی‌واسطه میان اصلاح طلبان، اصولگرایان و اعتدال‌گرایان می توان امیدوار بود که با  شیخوخیت رییس جمهور قدر مشترک جناحین سیاسی کشور برای عملیاتی کردن مطالبات و نیازهای ضروری ایران و ایرانی،  به نتیجه رسید.

روحانی دو سال قبل احزاب اصلاح‌طلب و اصولگرا و بسیاری از چهره‌های شاخص این دو جناح را در ضیافت افطاری خود دعوت کرد تا رقبای سیاسی و جناحی بتوانند در کنار هم بنشینند و گفت‌وگو کنند؛ به نظر می‌رسد  رئیس‌جمهوری بتواند با چنین محوریتی راه گفت‌وگو میان جناح‌ها را هموار کند.