به گزارش ایسنا، سید عباس عراقچی با بیان این که «متأسفانه هیچ سابقهای از بمباران یک تأسیسات هستهای صلحآمیز وجود ندارد» تصریح کرد: بنابراین هیچ پروتکل یا دستورالعملی برای بازرسی چنین تأسیساتی وجود ندارد.
وی در گفتوگو با خبرگزاری کیودو ژاپن که پیش از این بخشی از آن منتشر شده بود، همچنین خاطرنشان کرد: متأسفانه، پس از توافق در قاهره، سه کشور اروپایی و آمریکا به دنبال مکانیسم اسنپ بک در شورای امنیت رفتند، که غیرقانونی بود و ما فکر نمیکنیم آنها حق فعال کردن این مکانیسم را داشته باشند.
متن کامل گفتوگوی عراقچی با این خبرگزاری ژاپنی بدین شرح است:
میتوانیم درباره رابطه ایران و ژاپن صحبت کنیم، چون شما در ژاپن صاحب تجربه هستید. اکنون ژاپن دولت جدیدی دارد. شما چشمانداز تقویت روابط ایران و ژاپن در زمینه سیاست هستهای و تعامل با آمریکا را چگونه ارزیابی میکنید؟
عراقچی: روابط ایران و ژاپن همیشه بسیار خوب و دوستانه بوده است. این روابط به سالهای بسیار دور بازمیگردد و همیشه بر پایه منافع متقابل و احترام متقابل بوده است. باید بگویم که از نظر دوجانبه هیچ مشکلی نداریم. مشکلات از خارج از روابط دوجانبه ما نشأت میگیرد. این یک واقعیت است که ژاپن متحد ایالات متحده است، اما در عین حال دوست ایران نیز هست. روابط ما همیشه دوستانه بوده است، و این به ما فرصتی میدهد تا با ژاپن بیشتر از بسیاری از کشورهای غربی همکاری کنیم. این چیزی است که در چند دهه گذشته شاهد آن بودهایم.
ژاپن در ایران شهرت بسیار خوبی دارد، کشوری مورد احترام است. صنعت خودروی ما همیشه از فناوری ژاپن بهرهمند بوده است و سایر فناوریها و نوآوریهای ژاپن نیز به خوبی در ایران شناخته و پذیرفته شده است. ما تأمینکننده نفت خام برای ژاپن بودهایم که اکنون به دلیل تحریمها این امکان وجود ندارد. پس از توافق هستهای سال ۲۰۱۵، ژاپن اولین کشوری بود که وارد شد و روابط اقتصادی خود با ایران را از سر گرفت. دلیل آن، پایههای قوی روابط دوجانبه ما بود. و مطمئنم که وقتی تحریمها دوباره برداشته شود، روابط اقتصادی ایران و ژاپن میتواند سریعاً به حالت عادی بازگردد.
در فضای بعد از جنگ ۱۲ روزه، آیا چشماندازی برای از سرگیری همکاری ایران و ژاپن در زمینه ایمنی هستهای وجود دارد؟ چون ژاپن دانش زیادی در این زمینه دارد.
عراقچی: واقعیت این است که همانطور که اشاره کردید، در طول جنگ ۱۲ روزه، تأسیسات هستهای ما بمباران و تخریب شده و آسیبهای جدی دیدهاند. این به وضوح نقض بزرگ حقوق بینالملل است و شاید بزرگترین نقض حقوق بینالملل باشد، زیرا یک تأسیسات هستهای صلحآمیز تحت نظارت آژانس بمباران شده است. این باعث ایجاد خطرات و چالشهای جدی شده است: خطر تشعشعات، مهمات منفجرنشده در تأسیسات، و همانطور که میدانید تهدیدها همچنان ادامه دارند. اکنون ما هم با تهدیدات امنیتی و نگرانیهای ایمنی مواجه هستیم.
متأسفانه هیچ سابقهای از بمباران یک تأسیسات هستهای صلحآمیز وجود ندارد. بنابراین هیچ پروتکل یا دستورالعملی برای بازرسی چنین تأسیساتی وجود ندارد. این سؤال من از مدیرکل آژانس بود: آیا روش یا پروتکلی برای بازرسی چنین تأسیساتی وجود دارد؟ آنها گفتند نه، چون سابقهای وجود ندارد. این اولین بار است که یک تأسیسات هستهای صلحآمیز تحت نظارت بمباران میشود. بنابراین نمیتوانیم بازرسیها را از سر بگیریم مگر آنکه روی روش بازرسی تأسیسات بمبارانشده توافق کنیم. ما با آژانس برای رسیدن به این توافق وارد مذاکره شدیم و چارچوب همکاری در قاهره برای حل این مسئله به دست آمد.
این مهم است که آژانس پذیرفت که به چارچوب جدید همکاری نیاز داریم. اما متأسفانه، پس از توافق در قاهره، سه کشور اروپایی و آمریکا به دنبال مکانیسم اسنپ بک در شورای امنیت رفتند، که غیرقانونی بود و ما فکر نمیکنیم آنها حق فعال کردن این مکانیسم را داشته باشند.
از نظر ما، وهمینطور دو عضو دائم شورای امنیت یعنی روسیه و چین، و بیش از ۱۲۰ کشور عضو جنبش عدم تعهد، مکانیسم اسنپ بک فعال نشده است و قطعنامهها و تحریمهای قبلی شورای امنیت بازگردانده نشده است. با این حال، من به سه کشور اروپایی و آمریکا گفتهام که اگر به سوی اسنپ بک بروید، چارچوب همکاری ایران و آژانس، یعنی توافق قاهره، دیگر معتبر نخواهد بود و باید آن را بازنگری کنیم. و متأسفانه این همان اتفاقی است که افتاد. اکنون ما با آقای گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تماس هستیم تا این همکاری را از سر بگیریم.
سؤال شما درباره نگرانیهای ایمنی معتبر است. اینجا به موضوع احتمال همکاری ممکن با ژاپن میرسیم. ژاپن تجربه بمبهای هستهای و پیامدهای آن را در ایمنی محیط زیست و سلامت مردم دارد وهمچنین تجربه نیروگاه فوکوشیما که توسط سونامی تخریب شد را نیز دارد. من در آن زمان سفیر در توکیو بودم و از آن منطقه بازدید کردم. بنابراین هیچ شکی ندارم که ژاپن دانش خوبی درباره بهبود ایمنی تأسیسات هستهای دارد و این دانش میتواند با ایران به اشتراک گذاشته شود.
برای آینده، ایران کاملاً مصمم است برنامه هستهای صلحآمیز خود را ادامه دهد. همانطور که در مصاحبههای متعدد گفتهام، تأسیسات و ماشینآلات تخریب شدهاند، اما فناوری تخریب نشده و اراده ما نیز از بین نرفته است. ما هنوز مصمم هستیم و فناوری را در اختیار داریم. تعداد زیادی دانشمند و تکنسین داریم و بر اساس حقوق بینالملل حق استفاده صلحآمیز از فناوری هستهای را داریم. بنابراین فکر می کنم همکاری با ژاپن در این زمینه قابل تحقق است و مطمئنم بسیار مفید خواهد بود.
- 12
- 4
