یک کارشناس مسائل سیاست خارجی معتقد است: عربستان در نهایت به این نتیجه رسیده است که به جای باج دادن بیشتر به آمریکا باید سطح مشکلات خود را با ایران کاهش دهد.
علی بیگدلی کارشناس سیاست خارجی در گفتوگو با همدلی در پاسخ به این سوال که چقدر امکان مذاکره با عربستان وجود دارد؟ گفت: از یک سو عربستان با وجود خرید حجم بالایی از تسلیحات از کشورهای غربی و به خصوص از آمریکا که مقدار آن به بیش از ۸۵میلیون دلار هم رسید، در نهایت به این نتیجه رسید که در بزنگاههای حساس، آمریکا نتوانسته است به طور جدی عربستان را مورد حمایت قرار داده و نسبت به انتظارات این کشور پاسخگو باشد.
یکی از خواستههای عربستان در پی نزدیکی پنهانی به رژیم صهیونیستی و خرید سلاح از آمریکا مقابله با ایران بوده است که این امید با آمدن قدرتمندتر آمریکا به خلیج فارس و آوردن سلاح و تجهیزات مدرن و نیروهای جدید، بیشتر شده بود. اما در نهایت در این باره به نتیجهای نرسیدند و به نوعی از این پشتیبانی بینصیب ماندند و باعث ایجاد نوعی سستی روابط بین کشورهای عرب منطقه و آمریکا شد .حتی در مورد اتفاق قتل خاشقچی و محکوم بودن بن سلمان، اگر چه آمریکا موضع منفی خاصی نسبت به این حادثه نگرفت، ولی عدم ملاقات ترامپ با بن سلمان، در ورشو خود نمودی از کاهش حرارت روابط بین این دو کشور بود .
از طرف دیگر نمایشهای قدرت ایران در منطقه، آنها را به این نتیجه رساند. به خصوص در مساله تحت هدف قراردادن پهپاد آمریکایی و در دست داشتن موضع قدرت در حادثه حمله به آرامکو و کشتیهای نفتی در خلیج فارس، ادامه این وضعیت را به صلاح خود نمیدانند. با همه اینها باید نفوذ ایران در یمن را هم اضافه کرد، چرا که پیروزی بن سلمان در این جنگ دور از دسترس به نظر رسیده و بنابراین زمینه لازم را برای بلندپروازیهای بعدی او فراهم نمیآورد.
اتفاقات پیش آمده در خلیج فارس و خصوصا مساله آرامکو میزان تمایل به سرمایگذاری خارجی در عربستان را کاهش داد و همین مساله، تحقق برنامههای بلندمدت این کشور را با چالشهای اساسی روبهرو کرده است.
بنابراین در نهایت عربستان به این نتیجه رسیده است که به جای باج دادن بیشتر به آمریکا باید سطح مشکلات خود را با ایران کاهش دهد. او در پاسخ به این سوال که انجام مذاکره و برقراری رابطه بین ایران و عربستان چه تاثیرات مثبتی در منطقه خواهد داشت؟ اشاره کرد: شروع چنین گفتوگویی در همان آغاز نشان دادن اقتدار ایران در برابر آمریکا است و این دستیابی به هدفی مثبت برای ایران است.
هر چند لازم است که ایران نیز در این مورد از انعطافهای لازم بهره گیرد؛ چرا که حجم مشکلات بین دو کشور بسیار زیاد است و به آرامش، انعطاف و دیپلماسی فعال از دو طرف نیاز دارد که این در مرحله اول مستلزم پایان یافتن مناقشات دو طرف در باره موضوع یمن است.
بیگدلی موانع مذاکره و ایجاد روابط با عربستان را حرکت در مسیر چشمپوشی از برخی سیاستهای فعلی منطقهای یا تغییر آنها دانست و گفت: نباید فراموش کرد که سوریه در آینده به دنیای عرب برخواهد گشت. پیش زمینههای این موضوع را میتوان از شروع به کار سفارت امارات متحده عربی در سوریه و تمایل بحرین، قطر و کویت برای از سرگیری روابط با این کشور، استنباط کرد.
بنابراین لازم است که در یک دیپلماسی محرمانه با عربستان ضمن مطرحسازی نقاط قوت کشور در مواردی چون نفوذ در برخی کشورهای عربی و مواردی از این قبیل در یک اقدام موازی نسبت به شدت حمایت از شیعیان بحرین و عربستان و نیز دامنه حضور در سوریه، تجدید نظرهایی صورت گیرد.
او در پایان اشاره کرد: در صورت ایجاد چنین گفتوگویی و از سرگیری رابطه بین این دو کشور، ایران به یک پیروزی دیگر در برابر رژیم صهیونیستی دست خواهد یافت. این مساله حتی میتواند به حفظ موقعیت موشکی ایران و پایان یافتن فشارهای کشورهای خارجی در این باره بینجامد. در نهایت این مساله موجب کاستن موج فشار از روی ایران و بازگشت آن به سوی آمریکا خواهد بود.
- 19
- 1
