در ازبکستان چه خبر است؟/ حمایت ترکیه از جدایی طلبان'قره قالپاق'/ آمار رسمی: ۱۸ کشته و ۲۴۳ زخمی در اعتراضات ضددولتی جدایی طلبان

اعتراضات هفته اخیر در یک منطقه خودمختار ازبکستان بیش از ۲۰ کشته و صدها زخمی و دستگیری بر جای گذاشته است.

به گزارش عصرایران، اعتراضات در منطقه خودمختار" قره قالپاقستان" از هفته گذشته و در پی اعلام همه پرسی اصلاحات قانون اساسی ازبکستان که حق خودمختاری در این منطقه در نزدیکی دریاچه اورال را لغو می کرد، آغاز شد.

جدایی طلبان منطقه خود مختار قره قالپاقستان در اعتراض به احتمال لغو حق خودمختاری شان به خیابان ها ریختند و با ماموران امنیتی درگیر شدند.

در جریان درگیری ها دستکم ۲۰ نفر کشته و بنا بر گزارش ها بیش از ۲۵۰ نفر زخمی شده اند.

دولت ازبکستان پس از ناآرامی های گسترده جمعه گذشته در این منطقه، اعلام کرد اصلاحات قانون اساسی را که قرار بود با همه پرسی به تصویب برسد، پس گرفته است اما معترضان در منطقه خودمختار قره قالپاقستان به درخواست رهبران در تبعیدشان همچنان به اعتراضات ضددولتی ادامه دادند.

"شوکت میرضیایف"، رییس جمهوری ازبکستان این هفته ضمن پس گرفتن تصمیم خود در مورد اصلاحات قانون اساسی و لغو حق خودمختاری این منطقه، اعلام کرد که در منطقه خودمختار قره‌قالپاقستان به مدت ۴ هفته وضعیت فوق‌العاده برقرار کرده است.

او روز یکشنبه در دیدار با نمایندگان معترضان در تاشکند، معترضان را "آشوبگرانی" توصیف کرد که با سنگ‌پراکنی و آتش افروزی به نیروهای پلیس ازبکستان حمله کرده اند.

اعتراضات جمعه گذشته از شهر " نوکوس" مرکز جمهوری خودمختار قره قالپاقستان شروع شد و سپس به دیگر مناطق این جمهوری خودمختار سرایت کرد.

دولت محلی قره قالپاقستان نیز اعلام کرده پلیس این منطقه شماری از آشوبگران را شناسایی و دستگیر کرده است.

دولت ازبکستان دیروز کشته شدن ۱۸ نفر و زخمی شدن ۲۴۳ نفر را در جریان اعتراضات اخیر تایید کرده، اما رهبران در تبعید منطقه خودمختار قره قالپاقستان که در اروپا زندگی می کنند از دستگیری و زخمی شدن هزاران نفر در جریان اعتراضات اخیر سخن می گویند.

منابع اپوزیسیون دولت ازبکستان می گویند "دولت‌مراد تاجی‎مرادف" رهبر قره‌قالپاق‌های خواهان جدایی و استقلال که فراخوان تظاهرات در شهر نوکوس، را داده بود، در میان بازداشت شده هاست.

"پولاد آخونوف" از رهبران در تبعید مخالفان ازبک که در سوئد زندگی می‌کند، مدعی شده دهها نفر از معترضان در منطقه خودمختار قره قالپاقستان به دست نیروهای امنیتی ازبکستان کشته شده اند. او همچنین گفته با اعلام وضعیت فوق العاده یک ماهه در این منطقه، ارتباطات اینترنتی آن نیز به شدت محدود شده است.

گفته می شود دولت ترکیه از مخالفان قره قالپاقستان به منظور جدایی و کسب استقلال از ازبکستان پشتیبانی می کند.

قره‌قالپاقستان در دوران اتحاد جماهیر شوروی ابتدا بخشی از قزاقستان بود و سپس در چارچوب تقسیمات کشوری شوروی اداره آن به قرقیزستان سپرده شد. از سال ۱۹۳۶ این منطقه به ازبکستان ضمیمه شد.

پس از فروپاشی شوروی و استقلال جماهیر مختلف از شوروی، قره‌قالپاقستان به عنوان یک جمهوری خودمختار در چارچوب جمهوری ازبکستان شناخته شد و در ۳ دهه گذشته پس از شوروی حکومت محلی و پارلمان مستقل خود را داشته است.

این منطقه وسیع و کم جمعیت و غنی از منابع که بخشی از قلمروسرزمین تاریخی "خوارزم" محسوب می شود، تنها ۲ میلیون نفر از جمعیت ۳۶ میلیون نفری ازبکستان را در خود جای داده است و این جمعیت نیز از یک قومیت نیستند.

حدود یک سوم از جمعیت قره‌قالپاقستان ازبک تبار هستند و یک سوم دیگرنیز که "قره‌قالپاق" نامیده می‌شوند، اشتراکات زبانی و فرهنگی زیادی با قزاق‌ها دارند. یک سوم بقیه نیز از قومیت‌های دیگر مانند تاجیک ها، روس ها و تاتارها هستند.

جدایی طلبان قره قالپاق که خود را به قزاقستان نزدیک می بینند طی سال های گذشته فعالیت های جدایی طلبانه خود را افزایش داده اند. گفته می شود دولت ترکیه از آنها حمایت و پشتیبانی مالی و لجستیک می کند.

دولت قزاقستان اما روز ۱۲ تیر با صدور بیانیه ای ضمن حمایت از مواضع دولت " دوست راهبردی" ازبکستان در مقابله با ناآرامی ها در قره قالپاقستان، با دولت تاشکند اعلام همبستگی کرده است.

قزاقستان نیز چند ماه پیش با ناآرامی های مشابه روبرو بود و در نهایت با ورود نیروهای روسیه و دیگر کشورهای مشترک المنافع، ناآرامی ها را سرکوب کرد.