صدهـا هزار نفر از مردم کرهجنوبی، هفتههای متوالی خیابانهای سئول را قرق کردند و به رسوایی فساد فراگیر در ردههای بالای دولتی اعتراض کردند و درنهایت به خواستهشان رسیدند: برکناری «پارک گئونهای»، نامحبوبترین رئیسجمهوری کرهجنوبی از زمان اصلاحات این کشور در اواخر دهه ٨٠ میلادی.
با پافشاری معترضان و خستگیناپذیری آنها، روز گذشته برای اولینبار در تاریخ کرهجنوبی، دادگاه قانون اساسی این کشور، رأی پارلمان درباره استیضاح رئیسجمهوری را تأیید کرد و به این شکل پارک رسما از مقام خود برکنار شد.
پارک گئونهای که سال ٢٠١٣ قدرت را در دست گرفت، اولین رئیسجمهور منتخبی به شمار میرود که پس از افشای دخالتهای سیاسی و اقتصادی برکنار شده است. اواخر سال گذشته میلادی پس از ماهها تظاهرات گسترده و کمسابقه در دهههای اخیر کرهجنوبی، پارلمان این کشور که اکثریت آن در اختیار همحزبیهای پارک بود، رئیسجمهوری را استیضاح کرد.
گرچه پارک از زمان بهقدرترسیدن رئیسجمهور محبوبی نبود اما افشای پرونده دخالتهای گسترده مشاور پیشین و دوست نزدیک او در امور سیاسی و اقتصادی به اعتراضات علیه او دامن زد. چوی سنسیل، از دوستان نزدیک پارک گئونهای، متهم شده که با استفاده از موقعیت خود در دفتر پارک، در انتصاب مشاوران رئیسجمهوری اعمال نفوذ و همچنین بهنفع یک مؤسسه غیرانتفاعی مرتبط با خود سوءاستفاده مالی کرده است. پارک گئونهای هم متهم شده که با این دوست دیرینهاش در این کارها تبانی کرده است.
هرچند آنها هر دو این اتهامها را رد کردهاند اما اعتراضات گستردهای علیه دولت کرهجنوبی در ماههای اخیر به راه افتاد. درنهایت حزب محافظهکار زیر فشار مردم مجبور شد با اکثریت آرا به استیضاح او رأی دهد. پس از استیضاح پارک، طبق قانون اساسی این کشور، نخستوزیر جانشین پارک شد اما از آنجا که پارک از مصونیت قضائی برخوردار بود، توانست در دفتر و کاخ رئیسجمهوری اقامت کند. با این حال، اکنون و پس از رأی دادگاه پارک دیگر از مصونیت قضائی برخوردار نیست و هر آن ممکن است برای پیگیری اتهاماتش بازداشت شود.
انتخابات برای برگزیدن رئیسجمهوری جدید کرهجنوبی هم باید دو ماه دیگر برگزار شود. در حکم دادگاه آمده است پارک اسناد زیادی را به دست افراد غیرمجاز رسانده است که این نقض وظیفه او برای حفظ اسرار دولتی بوده است. لی یونگ هی، یکی از قضات دادگاه قانون اساسی در مورد تأیید رأی برکناری رئیسجمهوری کرهجنوبی گفت او روح دموکراسی و قانون را بهشدت خدشهدار کرده است.
همزمان با این دادگاه، جمعیت زیادی در مقابل ساختمان دادگاه قانونی اساسی جمع شده بودند تا شاهد رأی نهایی دادگاه باشند. صفحهنمایش بزرگی نیز در بیرون از ساختمان دادگاه نصب شده بود تا تجمعکنندگان بتوانند به طور زنده روند دادگاه را پیگیری کنند. واکنشها به شنیدن حکم دادگاه اما بسیار متفاوت بود؛ گروهی از هواداران او سرخورده شده و اعتراض کردند.
براساس گزارشها در جریان این تظاهرات دو نفر از شرکتکنندگان، جان خود را از دست دادند. این در حالی است که کشتهشدن افراد در تظاهرات کرهجنوبی از زمان اصلاحات دموکراتیک در آن کشور، امری بهشدت کمسابقه است. با این حال گروه گستردهتری که مخالفان پارک بودند با شنیدن حکم برکناری او شاد شدند و پایکوبی کردند. بسیاری از مخالفان پارک، برکناری او را پیروزی دموکراسی خواندند. به گفته آنها این پیروزی در تاریخ میماند و درسی برای آیندگان خواهد بود.
برخی از تحلیلگران بر این باورند در انتخاباتی که احتمالا نهم ماه می برگزار میشود، همزمان با افزایش تنش در شبهجزیره کره، لیبرالها پس از تقریبا یک دهه جایگزین محافظهکارها میشوند و انتظار میرود روابط سئول با چین، ایالاتمتحده و کرهشمالی از مسائل برجسته مبارزات انتخاباتی آتی کرهجنوبی باشد و چهبسا سرنوشت این انتخابات را رقم بزند. پارک گئونهای، اولین رئیسجمهوری زن کرهجنوبی و دختر دیکتاتور نظامی زمان جنگ سرد، پارک چونگه، نماد سازوکارهای محافظهکاری به شمار میرفت که در کنار واشنگتن خواستار موضع سرسختانه در برابر تحریکات اتمی کرهشمالی بود. کرهجنوبی از همپیمانهای دیرینه و کلیدی آمریکاست.
بلافاصله پس از برکناری رئیسجمهور کرهجنوبی، سفارت ایالات متحده در سئول در بیانیهای گفت آمریکا چشم به راه رابطهای مفید با رئیسجمهوری بعدی کرهجنوبی است و قول داد همپیمان ثابتقدم این کشور بماند. براساس نظرسنجیها، مون جائه، رهبر سابق حزب مخالف کرهجنوبی که در سال ٢٠١٢ از پارک گئونهای شکست خورد، احتمالا جانشین پارک خواهد شد. مون برخلاف موضع سرسختانه پارک، خواستار گفتوگو با کرهشمالی است و قول داده درباره استقرار سیستم دفاع موشکی آمریکا در کرهجنوبی تجدیدنظر کند.
- 19
- 3
