مهدی ذاکریان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به توافق آمریکا و کره‌شمالی که هفته گذشته در سنگاپور انجام شد، این توافق را بر خلاف دیدگاه برخی، توافقی آنی و غیرقابل پیش‌بینی ندانست و گفت: «من قبلا هم گفته بودم که آسان‌ترین مذاکرات دیپلماتیک زمانی با آمریکا اتفاق می‌افتد که جمهوری‌خواهان بر سر کار باشند.»
وی ادامه داد: «متاسفانه این دیدگاه نزد بسیاری وجود دارد که اگر دموکرات‌ها بر سر قدرت باشند دستیابی به توافق ساده‌تر است در صورتی که این‌طور نیست، به‌خصوص اینکه فردی اهل معامله مثل ترامپ مبتنی بر منافع آمریکا و منافع شخصی خودش روی کار باشد. نوع رفتار ترامپ که تمامی قراردادهایی که دموکرات‌ها انجام داده‌اند یا تراز تجاری این قراردادها به نفع مردم آمریکا نبوده است را از بین می‌برد، مبین همین مساله است. به عبارتی کیش شخصیت و ملت برای جمهوری‌خواهان و شخص ترامپ مهم است. وقتی جناحی سر کار باشد که این دو معیار برایش مهم باشد خیلی راحت‌تر می‌توان با آن کنار آمد.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه شخصا مخالف برخوردهای ضدبشری و ضدحقوق بین‌الملل ترامپ هستم، اما متاسفانه در ایران در آغاز روی کار آمدن ترامپ عده‌ای خط دوری از ترامپ و جمهوری‌خواهان را در پیش گرفتند که به عقیده من خطای استراتژیکی بود، خطایی که کره‌شمالی آن را مرتکب نشد، افزود: «کره دو دیپلماسی را در برخورد با آمریکا انتخاب کرد. اول آن‌که کیسه بوکس ترامپ در زمانی که او سعی داشت چندین کشور را مورد هدف قرار دهد نشد و سعی کرد فضای مذاکره با او را درحالی که تهدید نظامی علیه کره انجام می‌داد باز نگه دارد و به نوعی دیپلماسی «عدم برخورد با کره و به جلو بردن سایرین» را پیش برد. در گام بعدی سعی کرد پای میز مذاکره کسب امتیاز کند و چهار بندی که از متن سند امضا شده میان دو رهبر آمریکا و کره منتشر شده، نشان می‌دهد که امتیازات خوبی گرفته است.»
وی در ادامه با اشاره به متن برجام و توافق ایران با ۱+۵ اظهار کرد: «آنچه در متن برجام آمده است در متن توافق رهبران کره و آمریکا هم به نوعی دیده می‌شود. معتقدم اگر ما هم پای گفت‌وگو با ترامپ می‌رفتیم کمتر از آنچه رهبر کره به دست آورده به دست نمی‌آوردیم، در عین حال که ما قوی‌تر از کره هستیم. البته ارزش‌های ایران با کره قابل مقایسه نیست.
اما اگر کره‌شمالی در مسائل خاورمیانه و صلح اعراب با اسرائیل خط قرمزی با آمریکا ندارد، یک ضعف بزرگ دارد و آن نظام دیکتاتوری آن کشور است. علاوه بر این به جز بمب هسته‌ای، کره هیچ چیز دیگری در دست ندارد و با نظام بین‌الملل به لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعینیز مطابقتی ندارد اما ایران در این زمینه‌ها سرآمد است.»
ذاکریان با بیان این اعتقاد که ایران در فرآیند اجرای برجام بعد از روی کار آمدن ترامپ اشتباه کرد که فرصت مذاکره و تعامل با جمهوری‌خواهان را از دست داد، گفت: «در چارچوب سیاست‌های اعلامی کنونی که آمریکا از برجام خارج شده و این توافق را نقض کرده می‌توان از اروپایی‌ها خواست فشار بیاورند که جلسه شورای امنیت تشکیل دهند و به‌خاطر خروج آمریکا از توافق به دیوان دادگستری بین‌المللی شکایت کنند.»
وی معتقد است: «در موضع غیراعلامی ما باید کانال مذاکره را باز نگه می‌داشتیم و به نوعی مذاکره با آمریکا و ترامپ را ادامه می‌دادیم. در علم سیاست و روابط بین‌الملل حتی با شیطان هم مذاکره می‌شود و خط قرمز باید ارزش‌ها ومنافع مردم‌مان باشد نه صرف مذاکره کردن.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: «اقتصاد ایران مبتنی بر دانش ایرانی است هر چند که مدیریت کارآمد بر آن حاکم نیست، اما ما در اقتصاد، سیاست و فرهنگ برای رفتن پای میز مذاکره آن هم جلوی ترامپ نادان، مشکلی نداریم و به مراتب با امتیازات بیشتری می‌توانیم از میز مذاکره بیرون بیاییم.»
وی با اشاره به اینکه ترامپ غنی‌سازی ایران را قابل پذیرش نمی‌داند و خواهان صفر شدن آن است گفت: «طبق مواد یک و دو NPT ما حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را داریم و در مذاکرات هسته‌ای چیزی در این رابطه از دست ندادیم و آنها نمی‌توانند خارج از این چارچوب با ما رفتار کنند و در این مساله می‌توان در چارچوب نظارت‌ها و بازرسی‌های آژانس جلو رفت.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «حتی در بحث خاورمیانه و حضور ایران در منطقه آنها هستند که باید به ما امتیاز بدهند چراکه حضور ایران در سوریه و عراق به معنای حذف داعش بوده است و آمریکا باید هزینه این عملیات‌ها را بپردازد.»
ذاکریان در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید کره‌شمالی کاملا خلع‌سلاح را انجام دهد، اظهار کرد: «آنچه از توافق فعلی برمی‌آید این است که خلع‌سلاح به‌طور کامل انجام خواهد گرفت، اما این نکته را باید بدانیم که آمریکا در مورد مسائل هسته‌ای که پای غیرمتحدانش در میان باشد به کمتر از خلع‌سلاح «کامل» رضایت نمی‌دهد.»
وی در پاسخ به اینکه برخی معتقدند کره‌شمالی در نیمه راه مثل گذشته از این توافق خارج خواهد شد گفت: «بزرگ‌ترین نگرانی کره مساله بقای این کشور است و جمهوری‌خواهان در این مساله مشکلی ندارند و این ضمانت را کره به‌دست آورده است که در این توافق بقایش تهدید نمی‌شود. اساسا رژیم‌های اقتدارگرا با جمهوری‌خواهان سازگاری بیشتری دارند مثل آنچه امروز در رفتار ترامپ با عربستان، امارات متحده، بحرین و دیگران مشاهده می‌کنیم.
علاوه بر این کره‌شمالی به مرحله نابودی و فقر مطلق رسیده است و همزمان با نگرانی از حمله آمریکا و تحریم‌های همه‌جانبه و فشارهای چین مواجه بود.» این کارشناس مسائل بین‌اللمل معتقد است: «کره‌شمالی می‌تواند به اقتصاد جهانی بپیوندد در حالی که نظام اقتدارگرایانه‌اش را حفظ می‌کند. این پیش‌بینی وجود دارد که یک رنسانس اقتصادی در کره ایجاد شود و با مردم سخت‌کوشی که دارد؛ و سرمایه چین و مجوزهای آمریکا این امر تحقق‌پذیر است البته اگر روند مذاکرات و توافق به خوبی پیش رود.»
- 19
- 2
