رازهای هراس انگیز گیاهان شکارچی

به گزارش سیناپرس، آنها هوای پاکی به انسانها می دهند، از آنها می توان آب استخراج کرد، مواد غذایی تولید نمود و فیبرهای ارزشمند به دست آورد. مهمتر از همه اینکه گیاهان منبعی ارزشمند برای تولیدات دارویی هستند.

پروفسور کتی ویلیس، مدیر علوم Royal Botanic Gardens بریتانیا می گوید: اما نکته اینجاست که ما به طور طبیعی تمایل داریم به گیاهان از جمله زیبایی، رنگ، رایحه و ساختار گل آنها فکر کنیم. اما این محقق که عطش چشمگیری درخصوص مطالعه در دنیای گیاهان دارد تلاش می کند توجه ما را به جنبه های مختلف گیاهان و در واقع روی دیگری از آنها جلب کند.

او در همین خصوص کتابی تحت عنوان Botanicum نیز نوشته است. او به دنبال آن است که علاقمندان جوان و سایر بزرگسالان را به دنیای عجیب و حتی وحشتناک برخی از انواع گیاهان جلب کند، گیاهانی که به طرز عجیبی شکار می کنند و گوشت می خورند.

گیاهان موجودات حیرت انگیزی هستند.آنها در هر جایی از دنیا رشد می کنند، از مرتفع ترین کوهستانها گرفته تا عمیق ترین دره ها. آنها همه جا هستند. در داغ ترین و سردترین نقاط زمین می توان آنها را پیدا کرد. گیاهان در اندازه های بسیار متنوعی دیده می شوند. برخی از آنها زشت هستند و بسیاری نیز زیبا و چشم نواز، بعضی از آنها رایحه خوشی دارند و البته برخی نیز بویی عجیب و آزاردهنده دارند و جالب اینکه بعضی از گیاهان انسان را وحشت زده می کنند.

به عنوان مثال گونه ای از گیاهان با برگهای بزرگ وجود دارد که خفاشها را به دام انداخته و نکته حیرت انگیز آنکه آنها را می خورند! اما عجیب تر این است که ما تازه وارد دنیای واقعی گیاهان شده ایم و باید قبول کنیم که در برابر کوهی از ناشناخته ها ایستاده ایم. نقشه برداری و دستیابی به درک روشنی از گیاهان به ما در درک این ناشناخته ها یاری می رساند.

دانشمندان تاکنون موفق شده اند حدود ۴۰۰ هزار گونه گیاه را در سراسر جهان ثبت کنند. آمارها نشان می دهد سالانه تنها دو هزار گونه جدید به این مجموعه اضافه می شود. در کتاب Botanicum و به نقل از ویلیس آمده است: برخی از گیاهان همدیگر را می خورند، آنها از گوشت مار و موشها هم تغذیه می کنند. این محقق می گوید: این کتاب کمک می کند تا تفکر تازه ای درباره گیاهان داشته باشیم.

در بخش دیگری از این کتاب به گونه متفاوتی از گیاهان اشاره شده که شاید تا این لحظه فکر می کردیم تنها در دنیای جانوران وجود دارد: زندگی انگلی. گونه ای گیاه موسوم به Cuscuta europaeaوجود دارد که به طرز حیرت انگیزی زندگی می کند. ویلیس در ابتدا اطلاعات بسیار اندکی از این گیاه داشت اما پس از انجام تحقیقات منسجم متوجه ابعاد حیرت انگیز آن شد. این مطالعات نشان می دهد که این گیاه بویی شبیه گیاه مجاور خود تولید کرده و به تدریج مسیر رشد خود را به سمت آن ادامه می دهد. بدین ترتیب شاهد یکی از عجیب ترین شیوه های زندگی در دنیای گیاهان هستیم یعنی گیاهانی که زندگی انگلی دارند.

اما دنیای حیرت انگیز گیاهان همچنان ادامه دارد. اینکه بعضی از گونه های گیاهی آنقدر بزرگ هستند که به سختی بتوان آنها را گیاه نامید در کتاب پروفسور ویلیس مورد بررسی دقیق قرار گرفته اند. در بخشی از این کتاب به گونه ای از گیاهان با ویژگی شاخص «غول پیکر» بودن پرداخته شده است. به باور این محقق، این دسته از گیاهان آنقدر بزرگ هستند که شاید بهتر باشد آنها را حیوان نامید تا گیاه.

یکی از این نوع گیاهان Rafflesia arnoldii  نام دارد که در آن از رنگ سبز که نشانه اصلی گیاهان است خبری نیست و در عوض با ساختار عجیب و غول پیکری سر و کار داریم که به رنگ قرمز روشن است. نکته جالب تر این گیاه آن است که گیاه دیگری را برای انجام عمل فتوسنتز به کار می گیرد تا نور جذب شده از خورشید را به انرژی شیمیایی تبدیل کند. در این گیاه گوشت جانوران به دام افتاده پس از فاسد شدن به کار گرفته می شود.

در دنیای گیاهان، ارکیدها گونه های خاصی محسوب می شوند که مورد توجه محققان گیاه شناس قرار می گیرند. تاکنون حدود ۲۸ هزار گونه شناخته شده از ارکیدها ثبت شده است. می توان این دسته از گیاهان را پیچیده ترین و تکامل یافته ترین گیاهان گل دار در سراسر زمین به شمار آورد.

نکته جالب اینجاست که می توان این گیاهان را در هر قاره ای پیدا کرد. از آن گذشته طول عمر برخی از گونه های این گیاه است که مورد توجه کارشناسان قرار گرفته است به طوریکه مشخص شده برخی از آنها چندین دهه عمر می کنند. بیش از نیمی از آنها به عنوان گیاهان هوایی شناخته می شوند زیرا بر روی یکدیگر و به سوی آسمان رشد کرده و مواد مغذی مورد نیازشان و حتی آب را از هوا می گیرند.

مهدی پیرگزی