شنبه ۱۲ فروردین ۱۴۰۲
۱۴:۳۶ - ۰۶ تير ۱۳۹۸ کد خبر: ۹۸۰۴۰۱۹۱۲
طبیعت و محیط زیست

سوراخ لایه اُزون چگونه بر اقلیم زمین تاثیر می‌گذارد؟

سوراخ لایه اُزون,اخبار علمی,خبرهای علمی,طبیعت و محیط زیست
حتماً تاکنون بارها شنیده‌اید که لایه ازون سوراخ شده است اما کمتر کسی می‌داند که این عارضه زیست محیطی چگونه بر اقلیم زمین تاثیر می‌گذارد. یک مطالعه جدید، اثرات سوراخ لایه ازون بر تغییرات آب و هوایی را بررسی کرده است.

به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، سوراخ لایه ازونزمین در حال بهبودی است، اما این بدان معنا نیست که اثرات زیست محیطی آن برطرف شده یا می‌شود. در یک مطالعه جدید، اثراتی که پرتوهای اضافی ماورا بنفش(UV) در محیط زیست ایجاد می‌کنند، بررسی شده است که تأثیراتی مانند جابجایی مناطق آب و هوایی، تغییر درجه حرارت اقیانوس و ایجاد آسیب پذیری در بعضی از گونه‌ها برجا می‌گذارد.

همانطور که تغییرات اقلیم دغدغه اصلی زیست محیطی امروز هستند، سوراخ شدن لایه ازون نیز یک بحران زیست محیطی بزرگ در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۹۰ میلادی بود.

لایه ازون لایه محافظی است که بالای جو زمین قرار دارد و بخش بزرگی از تابش اشعه‌های خورشیدی را بازمی‌گرداند. این لایه نقش حیاتی در قابل سکونت بودن این سیاره برای انسان و موجودات دیگر ایفا می‌کند. اما دانشمندان در اواسط دهه ۸۰ یک سوراخ را در آن و بر فراز قطب جنوب کشف کردند.

محققان به دنبال یافتن مجرم افتادند و به مواد شیمیایی موسوم به کلوئوفلوئوروکربن‌ها یا "CFCs" رسیدند که معمولاً به عنوان سرد کننده در یخچال‌ها و در تولید هواپخش‌ها استفاده می‌شود. هنگامی که این مواد شیمیایی در محدوده وسیعی از اتمسفر قرار بگیرند با نور خورشید واکنش می‌دهند و شروع به حل کردن ازون می‌کنند.

هواپخش نامی است که به سوسپانسیون ذرات جامد یا قطره‌های مایع در گاز اطلاق می‌شود. به طور کلی منظور ازهواپخش، ذرات گرد و غبار معلق در هوا است. دود، ریزگرد اقیانوسی، آلودگی هوا و مه-دود امثالی از هواپخشهستند. در گفتگوی عامّه معمولاً منظور از واژه هواپخش، افشانه هواپخش است.

جهان با شناخت و درک این خطر پروتکل مونترال را در سال ۱۹۸۷ امضا کرد که استفاده از CFC را برای همیشه لغو کرد.

اکنون بیش از سه دهه از این اتفاق گذشته و به نظر می‌رسد سوراخ لایه ازون در مسیر بهبودی قرار دارد، اما این روند بهبودی هنوز آهسته است و این سوراخ هنوز هم تا حدودی بر محیط زیست تأثیر می‌گذارد.

در حال حاضر محققان ارزیابی اثرات محیط زیستی سازمان ملل متحد یک بررسی را انجام داده‌اند تا درک درستی از اثرات این سوراخ بر محیط زیست داشته باشند.

بزرگترین تغییر به نظر می‌رسد در نوسان قطب جنوب است. این کمربند بادی در اطراف پایین نیمکره جنوبی می‌چرخد و در طول زمان به طور طبیعی به شمال و جنوب حرکت می‌کند. اما بررسی نشان داد که سوراخ لایه ازونکه مستقیماً بالای قطب جنوب است، نوسانات را نسبت به هزار سال پیش بیشتر به سمت جنوب منتقل کرده است.

جابجایی نوسان قطب جنوب، مناطق آب و هوایی را به سمت جنوب جابجا کرده، الگوهای بارندگی را تغییر داده و دمای آب دریاها و جریان‌های اقیانوسی را تغییر داده است. همین موجب تغییرات آب و هوایی در سراسر نیمکره جنوبی می‌شود و تأثیر آن در استرالیا، نیوزیلند، قطب جنوب، آمریکای جنوبی، آفریقا و اقیانوس منجمد جنوبی احساس می‌شود.

بخش‌های مختلف اقیانوس‌ها در حال گرم‌تر یا سردتر شدن هستند که بر اکوسیستم این مناطق تأثیر می‌گذارد. آب‌های گرم‌تر به بسترهای "کتانجک" در بخش تاسمانیا و صخره‌های مرجانی سواحل برزیل صدمه می‌زنند. اما مناطق سردتر در واقع مزایایی هم دارند، چرا که تعداد بیشتری از ماهی‌ها و غذای دریایی را برای پنگوئن‌ها، فک‌ها و پرندگان فراهم می‌کند.

کتانجک یا اشنه دریایی نوعی جلبک بزرگ است. بر خلاف ظاهر گیاهی‌اش، کتانجک را جز گیاهان طبقه‌بندی نمی‌کنند بلکه آن را در گروه آغازیان(Protista) به‌شمار می‌آورند. کتانجک‌ها از رده قهوه‌ای‌جلبکان و شاخهناجورتاژکان هستند. این گیاه در غرب، معمولاً در خطوط ساحلی اسکاتلند غربی، نروژ و سواحل اقیانوس اطلس در آمریکای شمالی پیدا می‌شود.

"کوین رز" یکی از محققان این مطالعه گفت: آنچه ما می‌بینیم این است که تغییرات لایه اوزون، درجه حرارت و الگوهای بارش در نیمکره جنوبی را تغییر داده است و جابجایی را در جلبک‌های بستر اقیانوس، محل زندگی ماهی‌ها و فیل‌های دریایی و فک‌ها موجب شده است. بنابراین ما شاهد تغییرات بسیاری در شبکه غذایی هستیم.

به هر حال موجودات به خاطر اثرات متفاوت سوراخ لایه ازون متحمل رنج‌های فراوانی شده‌اند. سطح بالای کربن دی‌اکسید در اقیانوس‌ها اتمسفر آنها را اسیدی‌تر می‌کند و پوسته صدف حلزون‌های صدف‌دار را نازک می‌کند و آنها را در مقابل تابش اشعه UV آسیب‌پذیر می‌کند.

همچنین به نظر می‌رسد تغییرات اقلیمی و سوراخ لایه ازون تأثیر متقابل دارند.

"رز" می‌گوید: انتشار گازهای گلخانه‌ای گرمای بیشتر در فضای اتمسفر پایین‌تر به دام می‌اندازد که منجر به خنک شدن اتمسفر بالا می‌شود. از آنجایی که ازون در دمای پایین تخلیه می‌شود، هوای سرد بالای اتمسفر، بهبود بازیابی لایه ازون را آهسته می‌کند.

ازون(Ozone) یکی از آلوتروپ‌های اکسیژن با فرمول O۳ است که گازی با اکسیدکنندگی بسیار بالاست. ازونمعمولاً ناپایدار بوده و در بسیاری از واکنش‌ها مانند کلر عمل می‌کند و با مکانیزم ترکیب شدن با پروتئین و بی‌اثر کردن آنزیم کاهنده که برای تنفس یاخته مهم است، به عنوان میکروب‌کش عمل می‌کند. خاصیت اکسیدکنندگی این گاز باعث می‌شود تا کاربردهای صنعتی زیادی داشته باشد و در غلظت‌های بالاتر از ۱۰۰ جز در میلیارد اثر تخریبی شدیدی بر مخاط و اندام‌های تنفسی جانوران و بافت‌های گیاهان بگذارد. در نتیجه گاز ازون در فضای نزدیک به زمین از مهم‌ترین آلاینده‌های هوا محسوب می‌شود اما ازون موجود در لایه ازون برای جانوران و گیاهان سودمند است چرا که از ورود نور ماورا بنفش و پرتوهای پر انرژی به زمین جلوگیری می‌کند. ازون یک عنصر ۳مولکولی است، یعنی کوچک‌ترین ذره آن مولکول‌های ۳ اتمی است.

مطالعاتی مانند این برای پر کردن بعضی از شکاف‌هایی که مدل‌های آب و هوایی ممکن است آنها را در نظر نگیرند بسیار مهم هستند و به ما ایده‌ای واضح‌تر از آینده‌ای که می‌خواهیم به آن برسیم، می‌دهد.

این مطالعه در مجله Nature Sustainability منتشر شده است.

  • 11
  • 5
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
میثم تمار,زندگینامه میثم تمار,بیوگرافی میثم تمار زندگینامه میثم تمار از یاران باوفای امام علی (ع)

محل زندگی: عراق، کوفه

دلیل شهرت: صحابه امام علی، اما حسن و امام حسین (ع)

لقب: ابوسالم، ابوصالح

شهادت: ۲۲ ذی‌الحجه ۶۰ق، کوفه

محل دفن: مسجد کوفه

آثار: تفسیر قرآن، کتابی در حدیث

ادامه
دمیتری مدودف,بیوگرافی دمیتری مدودف,زندگینامه دمیتری مدودف دمیتری مدودف سیاستمدار روس

تاریخ تولد: ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۵ 

محل تولد: سن پترزبورگ

ملیت: روسیه

حرفه: رئیس جمهور و نخست وزیر

حزب سیاسی: حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (قبل از ۱۹۹۱)، مستقل (۱۹۹۱-۲۰۱۱)، حزب روسیه واحد (از ۲۰۱۲)

ادامه
پاکو خمز,بیوگرافی پاکو خمز,زندگینامه پاکو خمز بیوگرافی و عکس های پاکو خمز همراه با موفقیت های وی

تاریخ تولد: ۱۸ آوریل ۱۹۷۰

محل تولد: لاس پالماس، اسپانیا

حرفه: فوتبالیست، سرمربی 

پست: مدافع میانی

باشگاه کنونی: تراکتور

ادامه
ایگور کاتاتو,زندگینامه ایگور کاتاتو,بیوگرافی ایگور کاتاتو بیوگرافی ایگور کاتاتو برزیلی؛ بازیکن فوتبال اهل برزیل

تاریخ تولد: ۱ ژوئیه ۱۹۹۵

محل تولد: ریو دو ژانیرو، برزیل

حرفه: فوتبالیست

پست: وینگر، هافبک هجومی

باشگاه کنونی: سپاهان اصفهان

قد: ۱ متر ۸۳ سانتی متر

ادامه
حضرت شعیا,زندگینامه حضرت شعیا,بیوگرافی حضرت شعیا حضرت شعیا پیامبر بنی اسرائیل

تاریخ تولد: سده ۸ پیش از میلاد

محل زندگی: بیت المقدس

مدت پیامبری: ۴۰ سال

نسبت:حضرت یعقوب

درگذشت: سده ۷ پیش از میلاد

ستایش شده در: یهودیت، کلیسای کاتولیک، کلیسای ارتدکس شرقی، ارتدوکسی مشرقی، اسلام

ادامه
سارا خادم الشریعه,بیوگرافی سارا خادم الشریعه بیوگرافی سارا سادات خادم الشریعه استاد بزرگ شطرنج

تاریخ تولد: ۲۰ اسفند ۱۳۷۵

محل تولد: تهران

حرفه: شطرنج باز

عناوین: استاد بین‌المللی (۲۰۱۵)، استادبزرگ زنان (۲۰۱۳)، استاد بین‌المللی زنان (۲۰۱۱)، استاد فیده زنان

(۲۰۰۸)

وضعیت تاهل: متاهل 

ادامه
رسول خادم,بیوگرافی رسول خادم,تصاویر رسول خادم رسول خادم ورزشکار و سیاستمدار مردمی

تاریخ تولد: ۲۷ اسفند ۱۳۵۰

محل تولد: مشهد، ایران

حرفه: کشتی گیر، مدیر ورزشی و سیاستمدار

سبک ورزشی: کشتی آزاد

تحصیلات: دکتری جامعه شناسی

ادامه
ژیلا شاهی,بیوگرافی ژیلا شاهی,عکس های ژیلا شاهی بیوگرافی ژیلا شاهی، بازیگر توانمند سینمای ایران (+ تصاویر)

تاریخ تولد: ۲۲ اسفند ۱۳۶۴

محل تولد: اردبیل، ایران

حرفه: بازیگر سینما و تلویزیون

شروع فعالیت: سال ۱۳۸۹ تا کنون

آثار برنده جایزه: قصر شیرین، موقعیت مهدی

ادامه
هجویری,زندگینامه هجویری,بیوگرافی هجویری درباره زندگی هجویری دانشمند بزرگ سده پنجم

لقب: داتا گنج بخش

دوره زندگی: سده پنجم هجری

محل تولد: غزنین

نام اثر: کشف المحجوب

درگذشت: ۴۸۱ و ۵۰۰ هجری قمری

محل دفن: میان دروازه بهاتی لاهور

ادامه
ویژه سرپوش