دومین سالگرد شهدای آتش‌نشان پلاسکو روز گذشته با حضور شهردار تهران، امام جمعه موقت تهران، خانواده‌های شهدا و آتش‌نشانان در قطعه ۵۰ بهشت زهرا(س) برگزار شد. صبح پنجشنبه۳۰دی سال ۹۵ آتش‌سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو بسیاری از خانواده‌ها را داغدار عزیزانشان کرد و اموال و سرمایه برخی از کسبه این مرکز تجاری را ازبین برد ، حادثه‌ای که در ساعات اولیه انتشار، آن طور به نظر نمی‌رسید که ابعادی به این گستردگی داشته باشد و حتی تا همین لحظه هم خانواده‌هایی که از طریق این ساختمان امرار معاش می‌کردند با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم کنند.
در این حادثه در کنار شهادت برخی از آتش‌نشانان، برخی از کسبه هم به‌دلیل ترسیم آینده سیاه کاری و مالی دچار سکته شدند که عده‌ای نیز در بهشت زهرا آرمیدند. کسبه دیگر هم که در عرصه تولید حرفی برای گفتن داشتند زیر بار فشار مالی به‌کارهایی از قبیل پیک موتوری، تاکسی‌های اینترنتی و... روی آورده‌اند، حتی این آتش‌سوزی برخی دیگر از کسبه را وادار به مهاجرت از پایتخت کرده و بنیان چه خانواده‌هایی که درپی این حادثه از هم پاشیده است.
محمد تقی تراکمه، رئیس هیأت مدیره قسمت ۵ طبقه ساختمان پلاسکو در این راستا به «ایران» می‌گوید: قسمت برج ساختمان پلاسکو که ۱۲ طبقه داشت به طور کامل در آتش‌سوزی از بین رفته است و به بخش دیگر که شامل ۵ طبقه بوده کوچک‌ترین آسیبی وارد نشده است. وی می‌افزاید: مالک درصدد بود که این قسمت از ساختمان به مرحله مقاوم‌سازی نرسد و قصد داشت بدون رضایت صاحبان مغازه‌های سرقفلی از دادگاه دستور تخریب بگیرد که سازمان نظام مهندسی تأیید کرد فولاد و بتن استفاده شده در این قسمت از ساختمان کیفیتش از فولاد و بتن موجود در بازار بالاتر نباشد پایین‌تر هم نیست.
دانشگاه امیر کبیر هم با تأیید اظهارات و آزمایشات نظام مهندسی مهر تأییدی بر مقاوم سازی این بخش گذاشت. تراکمه ادامه می‌دهد: به دعوت استاندار وقت چندین جلسه با حضور مشاور ما، نمایندگان، شهرداری و مالکان برگزار شد که در همان جلسات توانستیم موفق شویم رأی مقاوم‌سازی ساختمان را بگیریم. البته این مقاوم‌سازی با هزینه خودمان صورت می‌گیرد و باید بابت هر مغازه حدود ۱۰۰ میلیون تومان پرداخت شود، البته استاندار وقت بر این باور بود که باید نصف به علاوه یک نفر از کسبه موافق مقاوم‌سازی باشند که ما هم طی برگزاری جلساتی توانستیم رضایت تمام کسبه را جلب کنیم و در محضرخانه رضایتنامه‌های انجام این کار نوشته شد. رئیس هیأت مدیره قسمت ۵ طبقه ساختمان اظهار می‌کند: مقاوم‌سازی این بخش از ساختمان پلاسکو از برج ۷ سال‌جاری آغاز شده البته ایراداتی از سوی نظام مهندسی هم به این قسمت وارد هست از جمله اینکه چون ساخت این ساختمان به قبل از دهه ۳۰ برمی‌گردد نسبت به زلزله تدابیر لازم اندیشیده نشده بنابراین باید این مورد حتماً رعایت شود.
طبق تعهد پیمانکار تقریباً تا آخر بهمن ماه عمده کار به اتمام می‌رسد و وارد مرحله کار نازک کاری، تجهیز سیستم سرمایشی و گرمایش و آتش‌نشانی و... می‌شویم. به احتمال زیاد مرداد یا شهریور سال آتی این قسمت از ساختمان با لحاظ به روزرسانی تمام وسایل و تجهیزات به مرحله بهره‌برداری می‌رسد. وی درباره عملکرد برخی نهادها در این حادثه می‌گوید: وعده‌هایی که مسئولان برخی نهادها هم داده بودند محقق نشد و همین امر کسبه را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرد.
تراکمه درباره وضعیت زندگی کسبه می‌افزاید: علاوه بر بیکار شدن کارگران این مرکز تجاری، کسبه پلاسکو هم با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند، برخی از آنها مجبور شده‌اند در پیک‌های موتوری و تاکسی‌های اینترنتی مشغول کار شوند، تعداد ۱۰ تا ۱۵ نفر از کسبه یا سکته کرده‌اند یا زیر فشار وارده فوت شده‌اند. در این ساختمان حداقل۵۰ خانواده شهید و ۷۰ تا ۸۰ نفر جانباز یا خانواده جانبازان مشغول به‌کار بودند که آنها هم دچار مشکلات شده‌اند.
تنها ۳۴ نفر موفق به اخذ تسهیلات وام شدند
علیرضا تهرانی، رئیس هیأت مدیره قسمت برج ساختمان پلاسکو نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: تقریباً در این دوسال تعیین تکلیف نشده است، مدیریت شهری و بنیاد مستضعفان با برگزاری جلساتی به نتایج قطعی نرسیده بودند تا اینکه شهریور امسال بنیاد تقاضای احیای قسمت جنوبی ساختمان را کرد. وی می‌افزاید: شهرداری با توجه به فعالیت‌هایی که ما انجام دادیم با برگزاری جلساتی با بنیاد، استاندار و شورای تأمین استان بالاخره در اواسط شهریورماه با توجه به کمیسیون ماده ۵ اجازه ساخت را داد و هزینه آن طبق مصوبه در استانداری برعهده بنیاد مستضعفان با شرط اینکه معماری این ساختمان به مسابقه گذاشته شود، است، یعنی معماری جزو شروط کمیسیون ماده ۵ است و معماری ساختمان جدید به مسابقه گذاشته شد که بیستم ماه جاری برنده این مسابقه هم مشخص شد و امروز طی برنامه‌ای از طرح برنده در بنیاد مستضعفان رونمایی می‌شود. تهرانی ادامه می‌دهد: از الان به بعد فاز اجرایی آغاز می‌شود و طبق وعده بنیاد مستضعفان شهریور سال ۹۹ این قسمت از ساختمان به مرحله بهره‌برداری می‌رسد.
این کش و قوس‌ها باعث شد بیش از ۵۰ درصد از کسبه که توان ادامه شرایط سخت را نداشتند به شغل‌های دیگری روی بیاورند و تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد در شغل خودشان بمانند. بعضی مسافرکش شده‌اند و برخی دیگر هم به‌دلیل بدهکاری به اشخاص و بانک‌ها مجبور به مهاجرت از تهران شده‌اند. در این حادثه وعده‌های دولتی هم محقق نشد دولت مصوبه خوبی داشت که در صورت اجرا بخشی از مشکلات حل می‌شد. قرار بود تسهیلاتی پرداخت کنند که تنها ۵ درصد از افراد موفق به دریافت تسهیلات ۳۰۰ میلیونی با کارمزد ۱۸ درصد شده‌اند. طبق آماری که در جلسه فرمانداری داده شده ۲۵۰ نفر از کسبه که متقاضی دریافت این تسهیلات بودند که تنها ۳۴ نفر موفق به اخذ آن شده‌اند، این تنها کمک دولت به کسبه محسوب شد که البته اینقدر شرایط سنگینی هم دارد که تنها کسبه‌ای که شرایط دریافت آن اعم از وثیقه سنگین ملکی، اعتبار سنجی حساب، نداشن چک برگشتی و... را دارا بودند موفق به دریافت این تسهیلات شده‌اند.
وی اظهار می‌کند: طبق اعلام سازمان دارایی ۱۰۰ نفر از کسبه ممنوع المعامله و ممنوع الخروج هستند که طبق قانون (۱۶۵) مالیات متمرکز اگر شخصی دچار حادثه غیرمترقبه‌ای شود و محل کسبش از بین برود از مالیات معاف است، ولی آنها می‌گویند اگر این اتفاق افتاد باید مراجعه کنند تا ممنوع الخروجی برداشته شود که این روند برای کسبه مشکلاتی را به وجود آورده است. بنابراین من انگیزه‌ای در مسئولان برای حمایت از کسبه نمی‌بینم و مشکلات ما روز به روز بیشتر می‌شود. برخی از کسبه را به سمت پاساژ نور واقع در تقاطع طالقانی و ولیعصر سوق دادند اما آنها هم توان پرداخت اجاره‌های سنگین آنجا را ندارند.
هزینه مقاوم‌سازی از جیب کسبه پرداخت می‌شود
منوچهر مشیری، یکی از کسبه قدیمی ساختان پلاسکو در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: داستان پلاسکو طولانی است و ما حدود بیست سال سختی کشیده‌ایم و این دوسال دیگر هیچ! من از کسبه قدیمی این ساختمان هستم، ما برای حل مشکلمان به هر دری زده‌ایم همه کاری انجام دادیم اما هنوز در نقطه صفر هستیم و هیچ کاری انجام نشده است. تنها شخصی که بسیار در این زمینه به ما کمک کرد یکی از مدیران بوده است. وی می‌افزاید: در نهایت تمام تلاش‌ها، باید از جیب خودمان برای مقاوم‌سازی مغازه‌ها هزینه کنیم، از هر واحدی ۶۰ میلیون تومان گرفته شده و آنهایی هم که این هزینه را نداشتند قرار شده تا شب عید خرد خرد پرداخت کنند حتی برخی از کسبه مجبور به گرفتن پول بهره‌ای شده‌اند تا بتوانند مغازه هایشان را سرپا کنند، متأسفانه دارایی و حتی بیمه‌ها هیچ کمکی به ما نکردند در صورتی که روزهای اول حادثه ما با انبوهی از کمک‌ها و همراهی‌ها مواجه شدیم که الان هیچ کدامشان محقق نشده است به‌عنوان نمونه قرار بود از مالیات معاف شویم اما این سازمان با وجود اینکه کسبه در این دوسال کار نکرده‌اند مالیات می‌خواهد. مشیری ادامه می‌دهد: با برگزاری تجمعات و فشارهای وارده از سوی کسبه توانستیم به نقطه‌ای برسیم که از جیب خودمان هزینه کنیم.
۱۵ درصد از کسبه در صنف خودشان فعال هستند، سایرین در پیک‌های موتوری و تاکسی‌های اینترنتی مشغول به کار شده‌اند. امید به بازگشایی مغازه‌ها کسبه را بسیار عقب انداخت چراکه صاحبان مغازه‌های واقع در ۵ طبقه به‌دلیل سالم بودن فضا امید داشتند هرچه زودتر مغازه هایشان بازشود که نشد! وی می‌گوید: حتی قرار بود به ما وام بدهند اما این کار را هم انجام ندادند و می‌گویند پول نداریم، با توجه به نوسانات نرخ دلار باید هزینه مقاوم‌سازی را هم از جیب خودمان پرداخت کنیم. جالب است بیش از ۲۰ نفر از کسبه‌های پلاسکو سالیان سال بود که در امر خیر بسیار فعال بودند و حالا یکی از همان خیرین خودش توان تهیه جهیزیه دخترش را هم ندارد.
مشیری می‌افزاید: پلاسکو پوشاک ایرانی عرضه می‌کرد که باید از این امر حمایت می‌شد اما چه شد حالا پوشاک خارجی جایگزین تولید ملی شده است.
الهه زارعی
- 16
- 3
