به گزارش ایرنا، فریدون عوفی گفت: سه گونه نهنگ گوژپشت، هیپوکمپوس یا اسبک دریایی منطقه شرقی و یک گونه خرچنگ بستر زی در این منطقه زیست می کنند که گسترش آلودگی، حیات آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وی اظهار کرد: این منطقه مسیر اصلی مهاجرت نهنگ گوژپشت است که قطعا آلوده شدن منطقه، حیات آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد، همچنین اسبک دریایی که به آن طلایی چینی هم می گویند، در معرض خطر است و یک گونه خرچنگ بستر زی نیز در معرض تهدید قرار دارند.
وی با بیان این که این سه گونه حفاظت شده و در معرض خطر هستند، گفت: هر سه گونه در فهرست اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت و کنوانسیون منع تجارت گونه های گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض (سایتیس) قرار دارند که اگر صدمه ببینند، در واقع کل تنوع زیستی منطقه آسیب خواهد دید. عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی تاکید کرد: در واقع آسیب هایی که به محیط زیست منطقه وارد می‌شود، حیات این گونه ها را نیز تهدید می‌کند.
نفتکش سانچی ۲۵ آذر ماه سال جاری بندر عسلویه را به مقصد کره جنوبی ترک کرد و روز ۱۶ دی ماه در حالی که حامل بیش از ۱۳۰ هزار تن مواد سوختی و میعانات گازی بود، در نزدیکی سواحل چین بر اثر برخورد با کشتی باربری کریستال، آتش گرفت که ۳۲سرنشین آن جان باختند و فقط پیکر ۳ تن از آنها پیدا شد. عوفی که با ارائه مقاله ای با عنوان 'ارزیابی زیست محیطی حادثه نفتکش سانچی' در چهارمین کنفرانس بین المللی اقیانوس شناسی خلیج فارس ابعاد زیست محیطی این حادثه را مورد بررسی قرار داد، به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس الگوهای تعیین شده، پیش بینی می شود توسعه احتمالی لکه های آلوده یک تا سه ماه آینده بیشترین اثرات خود را نشان دهد.
وی افزود: یعنی ممکن است لکه ها در این مدت به سواحل برسند، در رسوبات نفوذ کنند و در مسیر مهاجرت پستانداران دریایی قرار گیرند، همچنین حیات گونه های سرد زی مانند انواع ساردین که گونه های تجاری منطقه هستند و ناوگان صیادی روسیه، ژاپن و چین برداشت اصلی را از این گونه‌ها دارند، دچار صدمه شوند. عوفی اظهار کرد: البته ممکن است اتفاقات پیش بینی نشده ای مانند ناهنجاری جریانات دریایی لکه ها را پراکنده کند اما بیشترین مشکل در نفوذ به لایه های رسوبی است که راه حلی ندارد. وی همچنین درباره میزان نفوذ میعانات نفتی و گازی به داخل آب گفت: هنوز اطلاعات در این زمینه کامل نیست اما مطلبی که اعلام کردند، می گوید حدود ۸۰ درصد میعانات گازی سوخته و از بین رفته است و مشکل اصلی در واقع مخزن سوخت کشتی است که هنوز اطلاعات دقیقی از آن در دست نیست.
وی در پاسخ به این که با توجه به ابعاد زیاد فاجعه آیا راهی برای کاهش آسیب وجود دارد، گفت: آسیب های مربوط به آلودگی بستر به مراتب بیشتر از آلودگی سطح است چون آلودگی لایه های سطح قابل پخش و پراکنده شدن است اما مساله این است که این لایه ها به کدام جهت حرکت کنند و به سمت جزایر مرجانی ژاپن برسند یا به سمت جزایر فیلیپین یا حتی تایوان بروند.
مدیر گروه تخصصی اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان موسسه تحقیقات علوم شیلاتی افزود: در واقع آلودگی های روی آب را می توان از طریق جمع آوری و یا پراکنده کردن تا حدودی کنترل کرد اما آلودگی بستر را نمی شود، دستگاه هایی هم که برای جمع آوری آلودگی در دریا وجود دارد، برای میعانات گازی کاربرد ندارند چون به دلیل ترکیبات آروماتیک چند حلقوی، فرار هستند.
وی تاکید کرد: البته هنوز اطلاعات در این زمینه کامل نیست و تحقیقات ادامه دارد اما در این مدت که روی ملاحظات زیست محیطی این حادثه مطالعه کردم، به این نتیجه رسیدم که سانچی به رغم مطالبی که ارائه می شود، همچنان یک خطر خفته است چون علاوه بر میعانات گازی که درصد بسیار زیادی از آن ممکن است با اشتعال بسیار زیاد و درجه حرارت بالا بخار شود، مشکل اصلی آن مخازن گازوییل و روغنی است که در سیستم های موتوری کشتی وجود دارد که در حال حاضر در عمق ۱۱۵ متری دریا در حال نشت کردن است. عوفی با اشاره به ارزش محیط زیستی و اکولوژیکی بالای منطقه، گفت: در محدوده تقریبا شمال، غرب و شرق آن تمام جزایر ارزشمند و زیستگاه های حساس و آسیب پذیر و پارک ملی منطقه و جزایر مرجانی وجود دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر یک لکه به ابعاد حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع در حال پراکنده شدن در منطقه است که نشت این سوخت کشتی در کف دریا هم به آن اضافه می شود، بر این اساس یک سری تبادلات حرارتی در لایه ۱۱۵ متری دریا رخ می دهد که اگر این نشتی به مرور زمان توسعه یابد، علاوه بر ماهیان کف زی، صنایع غذایی و صنعت ماهیگیری منطقه نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
عوفی گفت: این منطقه بالاترین ذخیره زیستگاهی منطقه ۶۱ فائو است و سه کشور چین، ژاپن و روسیه جزو ادعا کنندگان اصلی برداشت از ذخایر شیلاتی این منطقه هستند که در صورت ادامه این نشت ها صنایع غذایی و صنعت ماهیگیری آنها آسیب خواهد دید. عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی اظهار کرد: موضوع مهم دیگر توسعه آلودگی در بافت رسوبات و نفوذ و جذب به بافت آبزیان است. وی تاکید کرد: هر چند این حادثه دور از آب های مرزی ایران است و حتی در منطقه ما هم نیست، اما می تواند سوژه خوبی برای پیدا کردن راه حل های مستند، تکمیل اسناد و مدارک برای دعوی حقوقی و پیگیری های حقوقی و حتی ارائه به مراجع ذیصلاح بین المللی باشد.
- 9
- 3
