به گزارش ایسنا، دکتر عبدالرضا رحمانی‌فضلی در اجلاس کالکان ۲۰۱۷ گفت: در قرن حاضر، جرائم سازمان‌یافته فراملی، تهدیدی برای جامعه جهانی و به‌خصوص بشریت به شمار می‌آید. وقوعِ این نوع جنایات و عوامل آن در خارج از محدوده مرز یک کشور ، این نوع جنایات را دارای خصیصه فراملی نموده و این امر به‌عنوان یکی از معضلات اصلی، دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللیِ ذی‌ربط را در جهت حفظ و تأمین امنیت بین‌المللی به فعالیت واداشته است.
وی افزود: یکی از مهمترین این جنایات سازمان یافته فراملی و مسئله‌ای که جامع بین‌المللی در عصر امروز ، به آن حساسیت ویژه‌ای دارد ، پدیده تروریسم و آثار آن بر تحولات، در روابط بین‌الملل است. در قریب به اتفاق اسناد سازمان ملل متحد، اعم از کنوانسیون‌ها و اعلام مواضع این سازمان ، به‌صراحت از مقوله تروریسم به‌عنوان خطری جدی برای صلح و امنیت بین‌المللی یاد شده است.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان کرد: تروریسم از اجزایی تشکیل شده است که برخورداری تروریسم از این اجزاء ، به‌صورت هم‌زمان، باعث می‌شود تا میان این پدیده و دیگر جرائم سازمان‌یافته فراملی، تمایز قائل شود. این اجزاء شامل عمدی بودن، خشونت‌آمیز بودن، دارای هدف (غالباً سیاسی) بودن، وحشت‌آفرین بودن، پیروی نکردن از قواعد و قوانین متعارف جنگ‌ها، برگزیدن اهداف خود از میان جامعه و تمایل داشتن به تغییر رفتاری خاص در جامعه است.
رحمانی‌فضلی افزود: وقوع حوادثی تروریستی نظیر حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱میلادی ، بمب‌گذاری در مرکز تجارت جهانی در ۱۹۹۳میلادی ، حمله به متروی توکیو در ۱۹۹۵میلادی و این اواخر ، حوادثِ تروریستی در افغانستان، پاکستان ، سوریه، عراق ، نیجریه و سطح کشورهای اروپایی و آفریقایی ، نشانه‌هایی از تغییرات اساسی در انگیزه، اهداف، راهبردها ، ابزار(سلاح‌ها) و جغرافیای تروریسم را در بر دارد.
وی افزود: تروریسم نوین ریشه در ایدئولوژی‌های غیرعقلایی بالأخص عقاید تکفیری دارد. در شکل‌گیری تروریسم نوین، عامل ایدئولوژی‌های غیرعقلایی و عقاید تکفیری و مذهب ادعایی ، به‌عنوان عامل رهایی‌بخش از سرخوردگی و بی هویّتیِ ناشی از عوامل نامطلوب جهانی‌شدن، می‌تواند نقش کلیدی پیداکرده و توجیه‌کننده اقدامات خشونت‌بار افراد و گروه‌ها شود.
به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر، وزیر کشور ادامه داد: مذهبِ ادعایی تروریست‌ها، به‌عنوان یک ایدئولوژی ، دو کاربرد دارد.یکی به‌عنوان عامل انگیزشی برای نیروهای سرخورده به ظاهر مذهبی و دیگری ایجاد یک ظرفیت، برای جذب نیرو از خارج از کشور ، به‌عنوان یک هویت جدید در برابر هویت‌های عصر مدرن ، عمل خواهد کرد. نکته حائز اهمیت در اینجا، مشکل تعاریف سیاسی یا معرفی گمراه‌کننده از تروریست‌هاست، ازجمله زدن انگ تروریسم به هر گروه سیاسی در هر منطقه‌ای از جهان به‌ویژه مناطق اسلامی ، که این قبیل سیاست‌ها ، موجب فراهم آوردنِ فرصت برای تروریست‌های واقعی می‌گردد.
وی بیان کد: تروریسم جدید در پی افزایش تعداد قربانیان خود است. این مسئله یکی از نقاط افتراق تروریسم سنتی از نوین می‌باشد. در تروریسم سنتی، تروریست‌ها خواهان آن بودند که تعداد مشاهده‌کنندگان حادثة تروریستی افزایش یابد درحالی‌که در تروریسم جدید علاوه بر این مسئله، تروریست‌ها خواهان نابودی تعداد زیادی از مردم هستند. ازاین‌رو تروریسم نوین خشن‌ترین شیوه‌ها را برای رسیدن به هدف به کار می‌برد. تاکتیک مشخّص در تروریسم نوین عملیات انتحاری است.
وزیر کشور گفت: تروریسم نوین به دنبال استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی است. ازآنجاکه تروریست‌ها در پی افزایش تعداد قربانیان هستند، طبیعی است به سلاح‌هایی متوسل شوند که قدرت تخریب بیشتری داشته و با کمترین هزینه ، بیشترین آثار مخرب را بر جای گذارد. در این راستا گروه‌های تروریستی درپی به دست آوردن یا تولید سلاح‌های شیمیایی، میکروبی، بیولوژیکی و حتی هسته‌ای هستند. هرچند این امر به معنای عدم استفاده از ابزارها و سلاح‌های مرسوم و متعارف نیست.
رحمانی‌فضلی گفت: تروریسم نوین دارای اهداف ساختارشکنانه در نظام بین‌الملل است. تروریست‌های نوین دارای اهدافی هستند که در ساختار نظام بین‌الملل کنونی، قابل تحقق نبوده ، و بسیاری از اصول و ارزش‌ها و هنجارهای نظام ، با این اهداف در تعارض است. ازاین‌رو عمدتاً این تروریست‌ها نسبت به نظام بین‌الملل ، رویکردی ساختارشکنانه دارند؛ لذا مذاکره یا تلاش برای مصالحه با آنها ، معمولاً بی‌ثمر است. این مسئله ، یکی از جدی ترین و خطرناک‌ترین ویژگی‌های این نوع تروریسم می‌باشد. گروه‌هایی نظیر القاعده و داعش ، تروریسم را امری ارزشی و مقدّس می‌دانند و بر همین اساس در اصول غیرعقلایی و خودساخته هیچ تسامحی به خرج نداده ، و از آن دست برنمی‌دارند.
وی افزود: تروریسم نوین ، علاوه بر اهداف و قالب‌هایی چون قدرت‌طلبی ، منفعت‌جویی یا ملیّت‌گرایی، اهداف و قالب‌هایی همچون مذهب ، هویت و جهانی‌شدن را نیز در خود می‌گنجاند، و صرفاً به سود و منفعت و محاسبات دنیوی توجّه نداشته ، و به رستگاریِ پس از مرگ نیز می‌اندیشد. البته ضروری است که بیان نمایم ، بهره‌برداری حامیان و عاملان تروریسم نوین از عقاید شبه‌مذهبی به این معنا نیست که ادیان الهی به‌ویژه اسلام مشوّق و تأییدکننده تروریسم است.
وزیر کشور تروریسم نوین حوزة عملیاتی مشخصی ندارد؛ تروریسم نوین خود را محدود به حوزه سرزمینی یا دولتی مشخص نکرده ، و حیطه عمل آن ، عمدتاً گسترده بوده و بعضاً کل نظام بین‌الملل را محدودة عملیاتی خود قرار می‌دهد. وجود افراد همسو با تروریست‌های نوین در کشورهای مختلف ، باعث تسهیل عملکرد و تسریع انتقال آنها شده ، و هر هدفی در کشورهای مختلف ، می‌تواند در دسترس این افراد باشد.
رحمانی‌فضلی گفت: ساختار گروه‌های تروریستی نوین منعطف می‌باشد؛ ساختار سازمانی گروه‌های تروریستی نوین، قابلیت تغییرشکلِ سریع را داراست. به دلیل اینکه این گروه‌ها با توجه به محدودیت‌های شدید دولتی ، نمی‌توانند به شکل منسجم ، دارای فرماندهی واحد و سلسله‌مراتبی باشند، معمولاً به شکل حلقه‌های پراکنده ، و دارای رهبری محلی ، و با انعطاف‌پذیری بالا عمل می‌نمایند. از سوی دیگر، سازمان‌های تروریستی جدید ، ساختاری بسیط دارند.
وی افزود: تروریسم نوین از فضای مجازی و رسانه به شکل گسترده بهره‌گیری می‌نماید؛ بدون‌مرز بودن فضای سایبری، کاهش هزینه اقدامات، امکان وارد آوردن خسارات مالی بدون آسیب‌های جسمی، تأمین راحت امکانات و عوامل موردنیاز برای اقدامات تروریستی، انعکاس جهانی موفقیت و مکتوم ماندن شکست‌ها، امکان جذب حامیان از سراسر جهان و انجام بهینه فعالیت‌های پولی و بانکی ، از مهمترین دلایلی است که گروه‌های تروریستی را به استفاده از فضای مجازی و سایبری ترغیب می‌کند.
دبیرکل ستاد ادامه داد: تروریسم نوین اهداف خود را به شکل نمادین و سمبلیک انتخاب می‌نماید؛ ازآنجایی‌که گروه‌های تروریستی ، توان مقابله کامل در برابر قدرت دولت‌ها و نابودی به‌اصطلاح دشمنان خود را ندارند ، تلاش می‌کنند به نمادهای قدرت دولت‌ها حمله کرده ، و آنها را نابود سازند.بهره‌برداری حامیان و عاملان تروریسم نوین، از نمادهای دینی به‌ویژه در مناطق اسلامی ، وجهه بارز تروریسم نوین ، در عصر حاضر است. مجدداً تأکید می‌نمایم که هیچ‌یک از ادیان الهی به‌ویژه اسلام آنچه را که امروز در سوریه ، عراق ، پاکستان ، افغانستان ، نیجریه یا کشورهای دیگرِ قربانی تروریسم روی می‌دهد ، توصیه و تأیید ننموده است.
رحمانی‌فضلی گفت: تروریسم نوین غیرقابل‌پیش‌بینی است؛ مجموعه عواملی که ذکر شد ، سبب می‌شود تروریست‌های جدید، قابلیت‌هایی بیابند که انجامِ اقدامات توسط آنها ، مورد پیش‌بینیِ دولت‌ها نباشد و در هر زمان و مکان ، احتمال حمله و آسیب‌رسانی آنها وجود داشته باشد. این امر باعث پیچیده و دشوار شدن مبارزه با تروریسم نوین شده است.
وی افزود: امروزه، شاهد گسترش اقدامات تروریستیِ بی‌سابقه‌ای هستیم. هیچ کشوری از این امکان که قربانی حملات تروریستی واقع نگردد، ایمن نیست. بنابراین به‌منظور مقابله با تروریسم، باید اراده سیاسی قوی داشته باشیم. همکاری‌های بین‌المللی برای مبارزه با تروریسم باید بیش‌ازپیش تقویت‌شده و در جهت برخورد با این تهدید جهانی، به اقدامات مؤثر و واقعی تبدیل گردد.تبادل اطلاعات و تجربیات ، به‌ویژه در مورد شیوه اقدامات تروریستی و تأمین منابع مالی تروریست‌ها، از اهمیتی ویژه برخوردار است.
رحمانی فضلی بیان کرد: سازمان اینترپل ، دفاتر منطقه‌ای و دفاتر این سازمان بین‌المللی در کشورها به همراه سازوکارها و فرآیندهای بسیار خوبی که این سازمان فراهم نموده ، می‌تواند بستر بسیار مناسبی برای افزایش این تعامل ، تبادل اطّلاعات و تجربیات باشد. ترویج همکاری در میان همه کشورهای دنیا، باهدف متّحد ساختن آنها در برابر فعّالیّت‌های تروریستی و اشتراک منابع پلیسی، نظامی و اطّلاعاتی برای حصول این مقصود ، تلاشی است که از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار است.همان‌طور که بیان نمودم، این همکاری تنها شامل کشورهای درگیر یا قربانی تروریسم نبوده ، بلکه شامل کشورهایی که به‌نوعی قربانی نبوده ، یا تصور حاشیه‌ای امن دارند ، نیز خواهد گردید.
وی افزود: جلوگیری از هرگونه اقدامات حمایتی به‌ویژه توسط دولت‌ها همچون سازمان‌دهی، تحریک یا تأمین مالی اقدامات تروریستی علیه سایر کشورها ، از درون یا بیرون از مرزهایشان، مشارکت نکردن در سازمان‌دهی، تحریک یا تأمین مالی اقدامات تروریستی در قلمرو سایر کشورها، خودداری از تشویق فعالیتهایی که در راستای انجام چنین اقداماتی صورت می‌پذیرند، خودداری از اجازه دادن برای استفاده از اراضی کشورها برای برنامه‌ریزی، آموزش یا تأمین مالی این اقدامات ، یا خودداری از تأمین تسلیحاتی که می‌تواند برای انجام اقدامات تروریستی در سایر کشورها انجام گیرد، ازجمله اقدامات پیشگیرانه‌ای است که در مقابله با تروریسم از اهمیّت حیاتی برخوردار است. در این میان تأمین منابع مالی تروریسم از اهمیّت ویژه‌تری برخوردار است. قطع منابع مالی تروریست‌ها اولین گام در مبارزه با تروریسم است، و بدون برداشتن این گام نمی‌توان در مبارزه با تروریسم موفق شد.
وزیر کشور گفت: تروریسم و قاچاق به‌ویژه قاچاق مواد مخدر ، دو روی یک سکه‌اند.تروریست‌ها برای بقای ترور و وحشت‌آفرینی ، نیاز مبرمی به منابع مالی دارند تا بتوانند در راستای اهدافشان ، در برهم زدن نظم و قانون ، حرکت نمایند.یکی از منابع عمده تروریست‌ها کشت ، تولید و قاچاق مواد مخدر است .کشت و تولید مواد مخدر دریک فضای امنیّتی و قانونی امکان‌پذیر نیست ، به همین علّت ، تروریست‌ها برای بقای خود امنیت را برهم می‌زنند ، تا زمین تولید و قاچاق مواد مخدر را به وجود بیاورند و درعین‌حال با به دست آوردن منابع مالی و اقتصادی نامشروع ، بقای خود را تضمین نمایند.
رحمانی‌فضلی گفت: اگرچه امروزه هیچ تردیدی نسبت به استفاده تروریسم از قاچاق مواد مخدر وجود ندارد، لیکن شیوه‌های استفاده از آن در مناطق مختلف و ارتباط با سایر جرائم ، به‌تناسب موقعیت تروریست‌ها ، متفاوت است. به همین جهت ، برای مقابله با این مشکلِ رو به تزاید ، می‌بایست تصویر روشنی از ارتباطات تروریست‌ها با کشت و تولیدکنندگان مواد مخدر ، و همسوئی و حتی حمایت تروریست‌ها از قاچاقچیان در هر منطقه ترسیم گردد.
وی افزود: درحالی‌که شواهد مستندی از استفاده داعش از مواد مخدر و سودهای حاصله از فروش مواد وجود دارد، بعضاً ملاحظه می‌شود که به‌جای یافتن راه‌کارهای عملی در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی برای مبارزه با آنها، تحلیل‌های مغالطه آمیز و راه‌کارهای انحرافی مطرح می‌گردد. این در صورتی است که نیروهای خارجی ، در مناطق کشت خشخاش حضور دارند ، و علیرغم اطّلاع از برخورداری تروریست‌ها از مزایای این مزارع، نسبت به این کاشت و برداشت ، بی‌تفاوت هستند.این بدان معناست که آنها با این نوع مسامحه ، در تقویت تروریست‌ها و ادامة فعّالیت آنها نقش دارند.
رحمانی‌فضلی در پایان گفت: جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان کشوری که در طول سالیان گذشته ، قربانی تروریسم بوده ، همواره تروریسم را در همه اشکال آن محکوم نموده و در مبارزه با تروریسم و مواد مخدر - به‌عنوان شاهرگ حیاتی تأمین مالی تروریسم – و در حمایت از قربانیان حوادث تروریستی پیشتاز بوده است.قطعاً مبارزه با تروریسم و مواد مخدر به‌عنوان دو معضل بین‌المللی، نیازمند توسعة هوشمندانة همکاری‌های بین‌المللی نظام‌مند و هدفمند است.همچنین لازم می‌دانم آمادگی کامل ج.ا.ایران، برای همکاری با سازمان‌ها و کشورهایی را که حقیقتاً خواهان مبارزة قاطع با تروریسم و برقراری صلح و امنیّت در سطح بین‌المللی هستند، بیان کنیم.
- 15
- 2
