سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲
۱۰:۳۱ - ۲۷ فروردین ۱۳۹۹ کد خبر: ۹۹۰۱۰۳۱۶۴
حقوقی، قضایی و انتظامی

چند نکته درباره فرار از زندان‌ها

زندان,اخبار اجتماعی,خبرهای اجتماعی,حقوقی انتظامی

۱ میشل باچلت، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای ایران را به‌عنوان کشوری نمونه در زمینه کاهش جمعیت زندان‌ها برای مقابله با شیوع کرونا و تضمین حق سلامتی زندانیان معرفی کرد. این داوری به این معناست که قوه قضائیه با تصمیم‌های بهنگام توانست کنترل کرونا در زندان را به دست بگیرد و سزاوار تقدیر است. محک نهادهای بین‌المللی در بسیاری موارد معیار خوبی برای ارزیابی‌هاست. 

۲  زندان توأم با رنج‌هایی است و در بحبوحه شیوع کرونا این رنجش تحمل‌‌ناپذیرتر هم می‌شود. بی‌شک یکی از سخت‌ترین خدمات عمومی به جامعه، کنترل و مدیریت زندان‌هاست. در دو ماه اخیر برنامه اقدام کنترل و مهار کرونا در زندان با در اعطای مرخصی‌ها و صادرنکردن قرارهای تأمین بازداشت همراه بود؛ مواردی که اگر انجام نمی‌شد، فاجعه بزرگی رخ می‌داد. همواره فعالان مدنی با دید پاسخ‌گوساز و شفافیت‌طلب می‌کوشند وضعیت زندان‌ها را رصد کرده و مشکلات و انتظارات را به مسئولان و افکار عمومی منتقل کنند. از جمله انتظارات جامعه مدنی البته این بود که زودتر از همه به اعطای مرخصی به زندانیان با جرائم سیاسی با حسن نیت توجه می‌شد؛ از جمله فعالان مدنی و سیاسی و عقیدتی، زنان، وکلا و محیط‌زیستی‌های زندانی در صدر توجهات ارفاقی و برنامه‌های تسهیلی آزادی و اعطای مرخصی قرار می‌گرفتند. متأسفانه حتی به وکلای زندانی که محکومان با حسن نیت تلقی می‌شوند، مرخصی داده نشده و این انتقاد باقی است. 

۳‌ با لحاظ بحران کرونا و تغییر اولویت زندان‌ها مانند سایر ارگان‌های کشور، در خیلی از نقاط اعتراض‌هایی از بیم حق حیات و بهداشت محیطی و فردی زندانیان شکل گرفت. هم ارگان‌های بین‌المللی و هم بخش‌های داخلی و فعالان مدنی و حقوق بشری نگرانی‌هایی ابراز کردند. به‌ویژه مشقت کنترل شیوع کرونا و فقدان امکانات کافی برای قرنطینه و تجهیزات بهداشتی و تأمین بهداشت نگرانی‌ها را شدت می‌بخشید. 

۴‌ خبرهای نگران‌کننده‌ای از هشت زندان منتشر شد، از جمله در هشتم فروردین ۹۹ زندان سقز کردستان شاهد شورش و تخریب و فرار ۷۴ نفر بود که باعث مشکلات زیادی شد. هرچند بنا بر مصاحبه دادستان کردستان ۶۹ نفر با سرعت زیادی دستگیر و روانه ندامتگاه شدند. درباره این حادثه چهار ملاحظه جدی مطرح می‌شود:

اول اینکه چرا و چگونه امنیت زندان در این سطح تأمین نشده و چه کسانی کوتاهی کرده‌اند؟ شورای تأمین استان‌ها و دستگاه انتظامی و مسئولان تأمین امنیت چه تدابیری در این حادثه داشته‌اند. امکانات و بودجه‌ای که اختصاص می‌یابد، برای تأمین امنیت فیزیکی زندان بوده و این حادثه ممکن بود فجیع‌تر از اینها خسارت‌های جانی و مالی تحمیل کند. هم مقصران این سهل‌انگاری یا اقدام عمدی باید معرفی شوند هم زمینه‌های پیشگیری و کنترل باید بررسی شود و مانع تکرار این اتفاق‌ها شد. 

دوم در خبرها مطرح شد که مظنون اصلی شورش در زندان و مباشر تخریب و فرار، محکوم به قصاص بوده و از سال ۱۳۸۳ حکم اعدام گرفته و پس از ۱۶ سال منتظر اجرای حکم بوده است! با نشر این خبر ابهاماتی در اذهان به وجود آمده از جمله اینکه مبادا برای تسکین فضای خبری سنگین، اقدام شتاب‌زده اعدام پس از ربع قرن تأخیر انجام شده باشد و اینکه طولانی‌شدن اجرای حکم با چه توجیه و منطقی از قبل به وجود آمده و آیا عواملی غیرقضائی در تطویل اجرای احکام مؤثر است؟ و اینکه اعدامی که در چند روز و با شتاب انجام شده، جنبه روانی- رسانه‌ای آن بر جنبه قضائی- عدالت کیفری غالب نبوده باشد. از جمله مهم‌ترین شاخص‌های دسترسی به عدالت، اجرای حکم در زمان معقول است- صرف‌نظر از اینکه اعدام، مجازاتی خشن است و اینکه باید به سمت کاهش یا حذف آن برویم- این روند اطاله عارضه‌ای است که مفاسدی به‌همراه داشته و احتمال می‌رود با بررسی تطویل فسادی نیز کشف شود. 

سوم محکوم تعرفه‌شده به جرم محاربه به اعدام محکوم شده بود و روشنگری درباره اینکه او مرتکب جرائم خشن و خطرناک شده بوده یا صرفا عضویت یک گروه یا دسته را داشته، به توجیه‌شدن افکار عمومی کمک می‌کند و از نگرانی‌ها می‌کاهد؛ به‌ویژه زمانی که برخی او را فعال قومی یا سیاسی مطرح می‌کنند، روشنگری درباره ماهیت جرائم ارتکابی او لازم است. 

چهارم خبری مبنی بر اطلاع‌نداشتن خانواده و وکیل‌مدافع زندانی اعدام‌شده از زمان و موضوع اجرای حکم منتشر شده که اقدامی خلاف ضوابط سازمان زندان‌ها در موعد اجراست و لازم است به حقوق محکوم نیز در وضعیت اجرای حکم توجه شود. حقوق خانواده زندانی ایجاب می‌کند از اجرای حکم اطلاع داشته باشند. 

۵‌ اقدام قانونی، منصفانه و اخلاقی حتی درباره زندانی محکوم به اعدام هم بایسته است. رسانه‌ها و فعالان مدنی و کنشگران شفافیت و حقوق بشر لازم است در کنار مسئولان و با حسن نیت کامل برای بهبود روند‌ها و اصلاح رویه‌ها کوشش کنند. همان‌طورکه نکات مثبت دیده می‌شود، باید ابهام‌ها و ایرادها نیز با صدای رسا مطرح شود تا اصلاح و توسعه در همه سطوح رخ دهد. جامعه بهتر ساختنی است نه یافتنی؛ احترام به حقوق انسانی و رعایت حقوق شهروندی دو ویژگی مهم قلمداد می‌شود که لازم است در آیین رفتار زندان‌ها مطمح نظر باشد. زندانیان در زمان بازداشت امکان حمایت از خود را ندارند و این مسئولیت حکمرانی است که پاسدار حقوق آنها باشد. ‌ 

صالح نقره‌کار-وکیل دادگستری

sharghdaily.ir
  • 15
  • 5
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
علی نصیریان بیوگرافی علی نصیریان؛ پیشکسوت صنعت بازیگری ایران

تاریخ تولد: ۱۵ بهمن ۱۳۱۳

محل تولد: تهران

حرفه: بازیگر، نویسنده و کارگردان

آغاز فعالیت: ۱۳۲۹ تاکنون

تحصیلات: دانش آموخته مدرسه تئاتر در رشته هنرپیشگی

ادامه
رودریگو هرناندز بیوگرافی «رودریگو هرناندز»؛ ستاره ای فراتر از یک فوتبالیست | هوش و تفکر رمز موفقیت رودری

تاریخ تولد: ۲۲ ژوئن ۱۹۹۶

محل تولد: مادرید، اسپانیا

حرفه: فوتبالیست 

پست: هافبک دفاعی

باشگاه: منچسترسیتی

قد: ۱ متر ۹۱ سانتی متر

ادامه
بیژن بنفشه خواه بیوگرافی بیژن بنفشه خواه بازیگر خوش سابقه سینمای ایران

تاریخ تولد: ۱ فروردین ۱۳۵۲

محل تولد: دروازه شمیران، تهران، ایران

حرفه: بازیگر

آغاز فعالیت: ۱۳۷۳

تحصیلات: فارغ‌التحصیل رشته نمایش از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد

ادامه
یان کوم بیوگرافی یان کوم؛ بنیانگذار برنامه واتس اپ

تاریخ تولد: ۲۴ فوریه ۱۹۷۶

محل تولد: اوکراین، کی یوف

ملیت: آمریکایی

حرفه: تاجر، برنامه نویس، کارآفرین

دلیل شهرت: راه اندازی واتساپ

ثروت: ۱۵/۱ میلیارد دلار

ادامه
جلال الدین مارشاریپوف بیوگرافی جلال الدین مارشاریپوف بازیکن قوی ازبکی

تاریخ تولد: ۱ سپتامر ۱۹۹۳

محل تولد: گرگانج، ازبکستان

حرفه: فوتبالیست

پست: وینگر

باشگاه کنونی: استقلال تهران

قد: ۱ متر ۷۲ سانتی متر

ادامه
بیوگرافی و اشعار عثمان بختیاری زندگینامه عثمان بختیاری شاعر سده پنجم و ششم

تاریخ تولد: بین سال های ۴۵۷ تا ۴۶۹ هجری قمری

ملیت: ایرانی

زمینه فعالیت: شاعر و حماسه سرا

آثار: شهریار نامه - هنرنامه یمینی

وفات: بین سال‌ های ۵۱۲ تا ۵۴۸

ادامه
ابو حتوف بن حارث انصاری زندگینامه ابوحتوف بن حارث انصاری از دشمنی با امام علی تا شهادت در کربلا

محل زندگی: کوفه

دوران زندگی: همزمان با دوران زندگی امام حسین (ع)

از یاران: امام حسین (ع)

شهادت: روز دهم محرم

ابو حتوف بن حارث انصاری در سپاه عمر سعدزندگینامه ابو حتوف بن حارث انصاری

ادامه
محمد نادری بیوگرافی محمد نادری بازیگر سینما و تلویزیون

تاریخ تولد: ۱۰ تیر ۱۳۵۷

محل تولد: اردبیل

حرفه: بازیگر، فیلمنامه نویس، صدا پیشه، مجری

تحصیلات: کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر از دانشگاه تربیت مدرس

آغاز فعالیت: ۱۳۸۸ تاکنون

ادامه
محمد بن راشد آل مکتوم بیوگرافی محمد بن راشد آل مكتوم حاکم موفق دبی

تاریخ تولد: ۱۵ ژوئیه ۱۹۴۵

محل تولد: دبی

ملیت: امارات متحده عربی

لقب: والاحضرت شیخ محمد

حرفه: حاکم دبی

ادامه
ویژه سرپوش