صورت‌های ضربه خورده و مشت‌های گره کرده. کلامی مصمم و نگاهی که ذره‌ای پشیمانی به خاطر قدم گذاشتن در این راه، در آن دیده نمی‌شود. اینها نخستین ویژگی‌هایی است که با حضور در مسابقه MMA زنان در تک تک دختران ورزشکار دیده می‌شود و البته برخورداری از روحیه جنگندگی بالا که حضور در این رشته و قدم گذاشتن روی رینگ، مهر تاییدی است بر آن. حال و هوایی که قدری با نام‌‌شان فاصله دارد؛ ملکه‌های جنگجو، نامی است که برایشان انتخاب شده اما تناقض جالبی است بین این نام و صفتی که کنارش جاخوش کرده است.
نامی که البته در ایران دستخوش تغییراتی می‌شود و می‌توان واژه «زیرزمینی» را هم به آن اضافه کرد. ملکه‌های جنگجویی که فعالیت‌شان در ایران قانونی نیست اما بی‌توجه به این محدودیت، در باشگاه‌هایی با عناوینی مثل کونگ فو، گراپلینگ و ... تمرین می‌کنند و آماده مسابقه‌هایی می‌شوند که در باشگاه‌های زیرزمینی برگزار می‌شود. مثل همین مسابقه‌ای که فرصت تماشایش برای ما فراهم شد.
از اعلام مکان برگزاری مسابقه گرفته تا باشگاهی که انتخاب شده و فردی که جلوی در ایستاده تا «آشنا»ها را راه بدهد، همه و همه حکایت از مسابقه‌ای دارد که مجوز ندارد اما ورزشکار زیادی را همراه خود کرده است.
صحبت با تک تک دخترانی که یک عصر جمعه به باشگاهی در «شهر قدس» آمده‌اند تا هنر و قدرت‌شان را به رخ بقیه بکشند، نشان می‌دهد ترسی از فعالیت در رشته‌ای که مجوز قانونی ندارد، بین‌شان دیده نمی‌شود و تلاش می‌کنند هر روز بهتر شوند.
حتی وقتی برای گرفتن عکس از آنها اجازه می‌گیرم و یادآوری می‌کنم که ممکن است انتشار تصویر‌شان برای آنها دردسرهایی را ایجاد کند، تقریبا همه‌شان با جسارت خاصی می‌گویند: « مشکلی نداریم. شما عکس‌تان را بگیر.» یادآوری می‌کنم که این رشته مجوز ندارد اما همگی یک جمله ثابت را می‌گویند : «مهم نیست. ما داریم ورزش می‌کنیم.»
فضای سالن کمی عجیب است و تقریبا هیچ کدام از قوانین رایج مسابقات ورزشی زنان در آنها اعمال نمی‌شود اما چیزی که دختران فعال در این رشته دنبالش هستند، فراتر از این قوانین است. فاطمه که سن و سال کمی دارد، می‌خواهد روزی در یک مسابقه برون‌مرزی شرکت کند و در گوشه دیگر سالن، پریسا که همه مشغول گرفتن عکس یادگاری با او هستند، از هیجان این رشته می‌گوید.
نماینده اصفهان که از تمام بایدها و نبایدهای خانوادگی عبور کرده و با وجود موفقیت در رشته کونگ فو، قید حضور در این رشته را زده، می‌گوید: «هیچ رشته‌ای به اندازه MMA حال او را خوب نکرده، چراکه چند رشته را در خود دارد.»
اما همه انگیزه‌ها به همین‌ها ختم نمی‌شود. صحبت با چند دختری که MMA کار می‌کنند، درهای تازه‌ای را باز می‌کند و شاید فرصتی باشد برای تحلیل عمیق‌تر این گرایش. یکی دنبال پول است که خیلی هم انگیزه عجیب و غریبی نیست اما وقتی دختری با ۲۶ سال سن، می‌گوید از «زدن» لذت می‌برد و کارهای مخفیانه را دوست دارد، موضوع وارد فاز دیگری می‌شود. یکی هنجارشکنی را دوست دارد و دیگری دیده شدن را اما همه اینها در یک چیز مشترک‌اند. «توانایی»ای دارند که فرصت پیدا کردهاند به رخ بکشند؛ حتی در فضایی زیرزمینی.
نام ملکه را با خود یدک می‌کشند اما حال و هوایشان در تناقض با این عنوان است و شاید همین موضوع جذابیت کار را برایشان بیشتر کرده است. زنانی که تعریف‌شان از «زنانگی» چیزی متفاوت با تعریف عمومی است و می‌خواهند جور دیگری زنانگی را به تصویر بکشند. واژه «ظرافت زنانه» برایشان خنده‌دار است و برای زن تعریف دیگری دارند: «زن باید قوی باشد. MMA این قدرت را می‌دهد و منافاتی با زنانگی ما ندارد.»
برای نشان دادن این قدرت هم دارند بها می‌دهند. باید به جمع‌‍شان رفت تا فهمید که چه بهایی را می‌دهند اما برایشان مهم نیست. تاوان مسابقه پنهان را به جان خریده‌اند اما نمی‌خواهند از کارشان دست بکشند. پس باید فکری برایشان کرد. شاید صدور مجوز برای فعالیت قانونی این رشته، جلوی خیلی از اتفاق‌ها را بگیرد. مردان هم مثل زنان مجوز فعالیت رسمی در این رشته را ندارند اما آیا جلوی امیرعلی اکبری، حمیدرضا قلی پور، داود عابدین زاده و بقیه چهره‌های شاخص ورزش که به MMA رفته‌اند گرفته شده و کسی توانسته آنها را از حرکت نگه دارد؟ حتما نه و این اتفاق در بخش زنان هم نمی‌افتد پس باید راهی پیدا کرد. راهی متفاوت با آنچه در گذشته در مواجهه با چنین حرکت‌هایی در پیش گرفته شده است.
محسن وظیفه
عاطفه شاوری: در یک مسابقه MMAمی‌توان به اندازه یک‌سال ووشو پول درآورد
از راه‌اندازی MMA بانوان در ایران زمان زیادی نمی‌گذرد، با این حال بانوان زیادی به این رشته کشیده شده‌اند. یکی از این افراد عاطفه شاوری اهل شهر اهواز است که با ۲۱ سال سن در این ورزش فعالیت می‌کند. او در حالی به این ورزش روی آورد که ۱۰ سال سابقه فعالیت در ووشو را دارد، اما چطور می‌شود که یک نفر بعد از ۱۰ سال فعالیت در ووشو، MMA را انتخاب می‌کند؟ عاطفه شاوری در پاسخ به این سوال از علاقه‌هایش برای ورود به هنرهای رزمی ترکیبی گفت: «فقط سه ماه است که وارد این ورزش شده‌ام اما کاملا از حضورم در این ورزش راضی هستم و فکر می‌کنم می‌توانم خیلی زیاد در این ورزش پیشرفت کنم.»
عاطفه شاوری همچنین با اشاره به برگزاری سومین دوره مسابقات در بخش بانوان، حضور ۱۴ شرکت‌کننده در مسابقات را بااهمیت و مهم دانست: «در این مسابقات ۱۴ شرکت‌کننده حضور داشتند که به‌نظرم در حد ایران خیلی خوب برگزار شد. شما ببینید اگر امکان انجام تبلیغات و تشویق به حضور در این مسابقات فراهم بود چه اتفاقی رخ می‌داد؟ خیلی‌ها اصلا نتوانستند در جریان برگزاری این مسابقات قرار بگیرند و البته در خیلی از شهرستان‌ها هنوز امکانات اولیه هم برای انجام این ورزش وجود ندارد، بنابراین با وجود این مشکلات به‌نظرم برگزاری سومن دوره آن هم با حضور ۱۴ نفر چیز بدی نیست، ضمن اینکه به‌لحاظ داشتن مربی حرفهای در بخش بانوان خیلی مشکل داریم. این ورزش نوپا است و نیاز است حامیان مالی وجود داشته باشند.» او در پاسخ به اینکه با توجه به سختی‌های زیادی که این ورزش دارد، آیا بانوان از آن استقبال می‌کنند؟ ادامه داد: «این ورزش واقعا سخت است و مشکلات زیادی را به‌همراه دارد اما با اینکه هنوز در ایران نمی‌توان درباره آن حرف زد و تبلیغی درباره مسابقاتش انجام داد، حداقل ۵۰۰ خانم در این ورزش فعالیت می‌کنند و این نشان می‌دهد با وجود همه سختی‌ها این ورزش خیلی در بین خانم‌ها طرفدار دارد.»
او درباره مشکلات و مصدومیت‌هایی که این ورزش برای خانم‌ها در پی دارد، گفت: «ورزش سختی است و مصدومیت زیادی در پی دارد به همین دلیل خانواده‌ها خیلی در مقابل ورود فرزندان‌شان به این ورزش مقاومت می‌کنند. وقتی بعضی از بچه‌ها در این ورزش مصدوم می‌شوند، از ترس اینکه مبادا خانواده مانع حضور دوباره آنها در سالن شوند با ترس و لرز به خانه می‌روند. البته پدرم فوتبالیست بود و به‌دلیل پارگی رباط صلیبی مجبور شد برای همیشه از این ورزش کنار برود، به همین دلیل همیشه حامی من بوده و مشکلاتی که بقیه ورزشکاران دارند را من نداشتم.» عاطفه شاوری در پاسخ به اینکه چرا بعد از ۱۰ سال فعالیت در ووشو به‌سراغ این ورزش آمد، در حالی که در ووشو امکان دیده‌شدن زیاد بود؟ ادامه داد: «در ووشو زحمت زیادی کشیدم اما بعد از مدتی ترجیح دادم تغییر رشته بدهم. دلایل زیادی هم دارد اما اگر دنبال دیده‌شدن بودم حتما در همان ووشو می‌ماندم. در ووشو سالی در نهایت بتوان ۱۰ میلیون تومان درآورد اما شاید در این ورزش این مبلغ را بتوان در یک مسابقه به‌دست آورد.»
گفتند در جودو بمان المپیک را می‌بینی
معصومه رضایی: هنجارشکنی را دوست دارمبه شهادت افرادی که در حال حاضر در MMA بانوان فعالیت می‌کنند، معصومه رضایی یکی از بهترین مبارزان این رشته است. خانمی متولد سال ۷۰ که بعد از طی کردن رشته‌های جوجیتسو، کیک بوکسینگ و جودو در نهایت وارد MMA شد و حالا در این رشته حرفهای زیادی برای گفتن دارد. رشته‌ای که محدودیت‌های زیادی دارد و کار کردن در آن چندان هم آسان نیست اما با این‌حال معصومه رضایی اعتقاد دارد این رشته از همه رزمی‌ها بهتر است: «از ۱۳ سالگی فعالیت در جوجیتسو را شروع کردم. بعد وارد کیک بوکسینگ شدم اما این ورزش رزمی جوابگوی انرژی من نبود و می‌‌خواستم وارد ورزشی شوم که آزادی عمل بیشتری داشته باشد که در نهایت هم با فیلم‌هایی که از مبارزات MMA دیده بودم ترجیح دادم که وارد این ورزش شوم.»
رضایی با اشاره به زیبایی‌هایی MMA ادامه داد: «آزاد بودن مبارزه در این رشته را دوست دارم و این یکی از زیبایی‌های این ورزش است. علاوه بر این مجوز نداشتن این ورزش هم به هیجان آن اضافه کرده و از آنجایی که هنجارشکنی را همیشه خیلی دوست داشتم به این ورزش ترغیب شدم.» او درباره اینکه چرا در ورزش جودو نماند و ترجیح داد که به این ورزش که با محدودیت‌های زیادی هم مواجه است؛ ورود کند؛ گفت: «وقتی در جودو فعالیت می‌کردم، مربی گفت بمان تو می‌توانی شانس حضور در المپیک را به دست بیاوری و استعداد این کار را داری اما من فقط به خاطر ورود به MMA وارد جودو شده بودم و هرگز نمی‌توانست خواسته‌ها و نیازهای مرا جواب بدهد. ضمن اینکه گفتم غیر قانونی بودنش و اینکه شما می‌توانی بدون زانو بند و یا ساق بند با رقبا مسابقه بدهی و بدون اینکه انرژی زیادی را صرف کنی با قدرت و بدون محدودیت به حریف ضربه بزنی، برایم لذت بخش بود.»
او با اشاره به فعالیتش در این رشته و اینکه تا به حال سابقه داشته به مسابقات خارجی هم اعزام شود، ادامه داد: «چند باری نزدیک بود که به مسابقات بین‌المللی اعزام شوم اما هر بار برخی از مربیان مشکلی را برایم به وجود آوردند و در نهایت نشد که به مسابقات اعزام شوم. متاسفانه در این ورزش هم که هنوز ساز و کار جدی را شاید در ایران پیدا نکرده، زد و بندهای زیادی وجود دارد و مشکلاتی را برای ورزشکاران به وجود می‌آورد. همین الان در آستانه اعزام به مسابقات عراق بودم که به دلیل زد و بند این شانس را از دست دادم.»
رضایی در پاسخ به این سوال که به هر حال نگاهی وجود دارد که ورزش MMA مردانه است و شاید برای خانم‌ها مناسب نباشد، ادامه داد: «چرا مناسب نباشد؟ برخی از خانم‌ها از آقایان هم جنگجوتر هستند. فقط باید اسپانسرها به این ورزش ورود کنند و از هزینه کردن در آن هراس نداشته باشند.»
فاطمه کیومرثی: می‌خواهم جهانی شوم
فاطمه کیومرثی یکی از دخترانی است که توانسته در مسابقه‌ای که در شهر قدس برگزار شده، حریفش را شکست دهد. سن و سال کمی دارد اما آثار ضرب‌خوردگی به‌خوبی روی صورتش مشخص است. تازه‌کار است و از اصفهان آمده؛ شهری که بافتی سنتی و مذهبی دارد و همین موضوع دلیلی است برای مقاومت خانواده‌ها برای حضور دختران‌شان در این رشته. فاطمه که رشته‌های رزمی دیگر را تجربه و چند ماهی است MMA را شروع کرده، می‌گوید: «اصفهان شرایط خاصی دارد و خانوده‌ها به‌راحتی اجازه نمی‌دهند دختران در این رشته فعال شوند.
با اینکه از کودکی رشته‌های رزمی را کار کرده بودم اما زمانی که تصمیم گرفته به این رشته بیایم، خانواده‌ام مخالفت می‌کردند و می‌گفتند مناسب دختران نیست، اما با آنها مفصل صحبت کردم و از آرزوهایم گفتم، آنها نیز در نهایت قبول کردند.» او معتقد است این رشته هیچ منافاتی با روحیات زنانه‌اش ندارد: «اصلا قبول ندارم که رشته‌ها باید بر اساس جنسیت انتخاب شوند. MMA زیبایی چند رشته را دارد و کسی که در این رشته فعالیت می‌کند، چند توانایی دارد.
همین موضوع برای من لذت‌بخش است. هم فنون رزمی و هم تکنیک‌های کشتی را در خود دارد. انجام این رشته لذت‌بخش است.» فاطمه می‌خواهد روزی در رویدادی بین‌المللی بدرخشد: «همه سختی‌های این رشته را به این خاطر تحمل می‌کنم که روزی در یک رقابت بین‌المللی با پرچم ایران مسابقه بدهم. همه شب‌هایم را با این آرزو صبح می‌کنم.»
قدیمی‌تر از امیر علی اکبریMMA (هنرهای ترکیبی رزمی)، رشته‌ای است که با حضور امیرعلی اکبری در ایران جان تازه‌ای گرفته و بیشتر درباره‌اش شنیده می‌شود اما بر خلاف تصور عمومی، فقط محدود به امیر و افراد اطرافش نمی‌شود. حتی فقط محدود به مردان نیست و مورد توجه ورزشکاران زن رشته‌هایی مثل جودو،کشتی، کونگ فو و سایر رشته‌های رزمی قرار گرفته است و در این یکی دو ساله با اقبال عمومی زیادی مواجه شده است. حتی تعدادی از چهره‌های قهرمان این روزها مشغول فعالیت در این رشته هستند اما برخی سعی در پنهان کردن این فعالیت دارند و برخی دیگر هم عناوین دیگری برای فعالیت‌شان انتخاب کردهاند. نکته‌ای که از صحبت با فعالان این رشته به دست می‌آید این است که خیلی‌هایشان خود را خیلی قدیمی‌تر از امیرعلی اکبری می‌دانند و می‌گویند، خیلی پیش از اینها کارشان را شروع کردهاند اما حضور چهره‌ای مثل امیر باعث شده که از این علاقه رونمایی شود.
آزاده پیراکوه
- 15
- 5
