سرعت لاک‌پشتی اینترنت

گزارش شاخص‌های آماری بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات در دوره پاییز ۱۴۰۱ نشان از رشد بسیار کند اینترنت ثابت در کشور دارد؛ موضوعی که در سال ۱۴۰۱ نتوانسته است بر اساس انتظارات دولت پیش برود. وزیر ارتباطات در مراسم رونمایی از پروژه‌های ایرانسل اعلام کرده بود رشد اینترنت ثابت برخلاف انتظار آنها و با کندی پیش رفته است و آنها انتظار دارند این مشکل در سال بعد جبران شود. در گزارش رگولاتوری جزئیات دیگری نظیر میزان مصرف اینترنت که همیشه اعلام می‌شد، اعلام نشده است. در گزارش‌های پیشین رگولاتوری که آمارهای بهار و تابستان را منعکس می‌کرد، افزایش مصرف دیتا دیده می‌شد، اما با توجه به محدودیت‌های فعلی در اینترنت، می‌توان حدس زد این روند افزایشی، با توقف همراه شده است.

گزارش سه‌ماهه سوم سال ۱۴۰۱ که از سوی رگولاتوری منتشرشده، بیانگر این است که اینترنت ثابت کشور با رشد بسیاری کندی از نظر تعداد مشترکین روبه‌رو شده است. عدم توسعه شبکه اینترنت ثابت و همچنین قیمت مناسب‌تر اینترنت همراه، در مقایسه با نوع کیفیت ارائه‌شده، از دلایل ریزش مشترک به‌نظر می‌رسد. این کندی رشد در ادامه ریزشی است که در تابستان رخ داده و اینترنت ثابت اوضاع چندان مناسبی ندارد. گفتنی است که در تابستان امسال تعداد مشترکان اینترنت ثابت به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ هزار مشترک با ضریب نفوذ ۹۶/۱۲ درصد رسیده بود و حالا این رقم به کمی بیشتر از ۱۱ میلیون رسیده است.

رشد اینترنت سیار

همچنین مشترکین اینترنت سیار نیز رشد داشته‌اند و از سال قبل تا به امسال، نزدیک به ۱۱ میلیون مشترک جدید به شبکه سیار اضافه شده است. تعداد مشترکین پهن‌باند سیار حالا ۱۰۲ میلیون و ۳۷۳ هزار نفر است و ضریب نفوذ اینترنت سیار به بیش از ۱۲۰ درصد رسیده؛ در حالی که ضریب نفوذ اینترنت ثابت کمی بیشتر از ۱۳ درصد است. تعداد مشترکان تلفن ثابت نیز نسبت به پاییز سال گذشته تنها ۱۲/۰ درصد رشد داشته است. این تعداد، از ۲۹ میلیون و ۳۰۶ هزار و ۷۸۲ مشترک به ۲۹ میلیون و ۳۴۲ هزار و ۶۰ مشترک در بخش تلفن ثابت رسیده است. طبق این گزارش، در حالی که میزان مشترکان پهنای باند سیار در پاییز سال ‌جاری نسبت به پاییز سال گذشته (۱۴۰۰) ۴۶/۱۱ درصد رشد داشته، در بخش مشترکان پهنای باند ثابت، تنها ۷۰/۱ درصد رشد نسبت به پاییز سال ۱۴۰۰ دیده می‌شود. بر اساس گزارشی که رگولاتوری منتشر کرده است، ۷۷ درصد مشترکین پهن‌باند ثابت از تکنولوژی منسوخ‌شده ADSL استفاده می‌کنند و تنها ۱۷ درصد از مشترکین پهنای باند ثابت جزو مشتریان فیبرنوری هستند.

سرعت کاربران

علاوه ‌بر این، این گزارش می‌گوید بیشترین سرعتی که کاربران اینترنت ثابت در کشور دریافت می‌کنند بین ۲ تا ۱۰ مگابیت بر ثانیه بوده و آمار این کاربران کمی کمتر از ۴ میلیون نفر است. البته ۳ میلیون کاربر نیز به سرعت ۱۰ تا ۲۰ مگابیت بر ثانیه دسترسی دارند و کاربرانی که به سرعت‌های بیشتر مجهز هستند، درمجموع جمعیتی ۵/۱ میلیون نفری را تشکیل می‌دهند.از طرفی تقریبا نیمی از سهم بازار اینترنت ثابت در دستان شرکت مخابرات ایران است و مابقی ۱۷ شرکت FCP نیز تنها ۳۰ درصد دیگر این بازار را در اختیار دارند. سهم اپراتورهای FWA (ایرانسل، مبین‌نت، زیتل و‌ های‌وب) نیز در کل ۱۶ درصد اعلام شده است.

سهم بازار اپراتورها

سهم بازار مشترکان پهنای باند سیار نیز در مقام اول به همراه اول با ۵۳ درصد می‌رسد و بعد از آن ایرانسل با ۴۳ درصد رتبه دوم این بازار را دارد. رایتل نیز تنها یک سهم ۴ درصدی از این بازار را در اختیار دارد. از آن‌سو، در میزان مصرف دیتا، سهم ایرانسل ۵۳ درصد است و همراه اول نیز ۴۰ درصد بازار را در اختیار دارد. سهم رایتل هم به ۷ درصد می‌رسد. همچنین شاخص‌های اقتصادی بخش ICT در سال ۱۴۰۰ بخش دیگری از گزارش رگولاتوری است که نشان می‌دهد مجموع درآمد بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات بیش از ۷۲ هزار و ۳۸۹ میلیارد تومان و کل سرمایه‌گذاری در این حوزه حدود ۲۱ هزار و ۱۲۱ میلیارد تومان بوده است.

در این مدت بیش از ۱۸۰ میلیون مرسوله پستی نیز ارسال شده که نزدیک به ۱۷۵ میلیون مورد از توزیع آن‌ها، موفق بوده است. همچنین در این گزارش تاکید شده که ۸۸۸۱ دفاتر پیشخوان خدمات دولت در سراسر کشور وجود دارد و ۲۵۳۹ واحد پستی نیز در ایران فعال هستند. ناگفته نماند که تعداد پایانه‌های مشترکین ماهواره‌ای کشور نیز درحال‌حاضر به ۷۳۶۶ مورد می‌رسد و ۷ شرکت در این زمینه فعالیت دارند. به ‌طور کلی بیش از ۳۲۳ مگاهرتز پهنای باند توسط این شرکت‌ها ارائه شده است.

تعمیق کندی سرعت اینترنت ثابت

در همین راستا امیر شکاری کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات به «جهان‌صنعت» گفت: خیلی سال است که منتظر بودیم تا بحث FTTX را با رشد بیشتری شاهد باشیم. همان‌طور که می‌دانید تقریبا کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و اکثر کشورهای پیشرفته دنیا از این مرحله عبور کردند و به مرحله‌ای رسیدند تا از همه‌ کانال‌ها بتوانند اینترنت خودشان را دریافت کنند. او ادامه داد: همچنین پروایدرها هم در کشورهای مختلف دیگر صبر نمی‌کنند تا خط زمینی یا هوایی کشیده شود و به این صورت درآمده که شما یک اشتراکی از این شرکت‌ها خریداری می‌کنید و از هر کانالی چه بر روی تلفن همراه و چه خط ثابت، دریافت دیتا و اینترنت را خواهید داشت. بنابراین انواع و اقسام شرکت‌ها در دنیا به این صورت سرویس می‌گیرند و سرویس‌های شما را به صورت یکپارچه ارائه می‌کنند. ما هم منتظر بودیم تا این ترکیب شدن در اپراتورهای ما صورت بگیرد اما متاسفانه چنین اتفاقی تا به این لحظه رخ نداده است.

در این دوسال اخیر همگام با رشد جهانی پیش نرفته‌ایم

امیر شکاری در ادامه بیان کرد: حدودا دوسالی است که سرعت رشد اینترنت ثابت به قدری کند شده است که احساس ما این است که فقط به‌ دلیل وجود بیماری کرونا، اینترنت‌های خانگی را توسعه دادیم. بعد از اینکه وضعیت اضطراری بیماری کرونا به پایان رسید، وزارتخانه و شرکت‌ زیرساخت به اندازه کافی حواسشان به جمعیت رو به رشد و مصرف‌کنندگانی که به مراتب اینترنت بیشتری را استفاده می‌کنند، نبود. همچنین یکسری مناطق بدون اینترنت هم که باید به اینترنت متصل می‌شدند، وصل نشدند. در نتیجه در این دوسال اخیر همگام با رشد جهانی پیش نرفته‌ایم.او در ادامه خاطرنشان کرد: از طرف دیگر تجهیزاتی که برای رشد سرعت و کیفیت اینترنت لازم داریم ارزبر است. من فکر می‌کنم با این افزایش قیمت دلار و کاهش نرخ پول ملی ما چنین کاری مقرون‌به‌صرفه نیست. اگر هم کسی چنین کاری را انجام دهد نمی‌تواند آبونمان کافی را از مشترکین خود دریافت کند. در نتیجه یکی از دلایل مهم کاهش چشمگیر سرعت رشد اینترنت در کشور همین تجهیزاتی است که هیچ‌کدام تولید داخل ندارند و باید از چین، کشورهای اروپایی و شرکت‌های بزرگ مخابراتی وارد شوند.

شکاری در پایان گفت: بنابراین هر چقدر قدرت پول ملی ما کاهش پیدا کند نمی‌توانیم با سرعت قدیم رشد شبکه‌ها را داشته باشیم و شاهد کندی بیشتر و بیشتر خواهیم بود.