جزییات انتقال CDN های تلگرام به ایران

دورف در ادامه و در پاسخ به این سوال که آیا فشار دولت‌های خاورمیانه عامل انتقال CDNها به این منطقه بوده اینگونه توضیح داد: «خیر. ما وارد هیچ توافق یا تفاهمی با دولت‌‌ها در این مورد نشده‌ایم و CDNها بخشی از هیچ معامله‌ای نیستند. تنها هدف استفاده از CDNها این است که کیفیت اتصال در مناطق با تقاضای بالا که تلگرام نمی‌تواند سرورهای خود را به آنجا منتقل کند، با روشی ایمن افزایش یابد.»

این خبر آنقدر کاربران ایرانی را تحت تاثیر قرار نداد تا آن‌که وزیر ارتباطات نیز درباره آن اظهار نظر کرد. واعظی چند روز پیش با اشاره به برگزاری جلسات فشرده با مدیران تلگرام درباره‌ انتقال سرورهای این پیام‌رسان به ایران گفت:

«درنتیجه‌ جلساتی که داشتیم برخی از سرورهای تلگرام به ایرانمنتقل شده و قرار است بزودی تلگرام، شبکه‌ انتقال محتوا یا CDNهای خود را نیز به ایران منتقل کند.»

این اظهارنظر آقای وزیر علاوه بر تائید انتقال CDNها نگاه کاربران ایرانی نسبت به تلگرام را هم تغییر داد، زیرا در آن تاکید شده بود در کنار CDNها برخی سرورهای دیگر تلگرام هم به ایران منتقل شده است، اما بعد از مدتی مدیر تلگرام این اظهارات وزیر ارتباطات را تکذیب کرد و گفت: «تلگرام هیچ یک از سرورهایش یا سروری را که اطلاعات شخصی کاربران در آن باشد به ایران منتقل نکرده و نمی‌کند.»

انتقال سرور منطقی نیست

تناقض به وجود آمده در اظهارات وزیر ارتباطات و مدیر تلگرام ابهاماتی را ایجاد کرد. به همین دلیل سراغ یک کارشناس IT رفتیم تا تناقض‌های موجود را بهتر درک کنیم.

سینا سعیدی، کارشناس ارتباطات در مورد مسائل فنی انتقال سرور یا انتقال CDN می‌گوید: «هر سرویس‌دهنده اینترنتی مانند نرم‌افزار تلگرام زیرساخت‌هایی دارد که کارهای اصلی و انتقال اطلاعات خصوصی و شخصی کاربرها بر عهده آن است و برخی سرورها هم وظیفه انتقال اطلاعات عمومی را برعهده دارند. تلگرام نیز چنین تقسیم‌بندی را برای سرورهای خود قائل شده است. طبق اظهارات پاول دورف، برای انتقال محتواها، داده‌ها و مدیاهای عمومی یک نسخه برای این نرم‌افزار تعریف شده که CDN یا همان Content Delivery Network نام دارد و برای کانال‌هایی که بیش از ۱۰ هزار عضو دارد به منظور دسترسی سریع‌تر کاربران به مدیا ایجاد شده است.»

این کارشناس علت این کار تلگرام را بکارگیری یک سرور واسط تعریف شده در کل جهان یا لوکیشن کاربر می‌داند و می‌افزاید: «طبق گفته مدیر تلگرام همین سرورهای واسط هم رمزنگاری شده‌اند و تنها مدیا برای کانال‌های عمومی از طریق آنها جابه‌جا می‌شود و اطلاعات شخصی افراد در سرورهای مخصوص خود تلگرام نگهداری می‌شود که هیچ کسی به آن دسترسی ندارد. این سرورهای انتقال مدیا همان CDNها هستند و ارتباط بین کاربر و اطلاعات شخصی آن در چت‌های پوینت به پوینت با سیاست سختی در اختیار خود تلگرام قرار دارد.»

سعیدی یادآور می‌شود: «در نسخه‌های قبلی تلگرام نیز گزینه‌ای به نام CDN Catching اضافه شد که نشان می‌دهد CDN قابل دسترسی و حتی Catch آن هم قابل ملاحظه است و هدف آنها از انتقال CDNها دستیابی راحت به مدیا در کانال‌های بالای ۱۰ هزار عضو عنوان شده و حتی در مورد گروه‌ها هم اظهاراتی در این خصوص نداشته‌اند.»

این کارشناس ارتباطات همچنین معتقد است انتقال سرورهای اصلی تلگرام به کشوری دیگر منطقی به نظر نمی‌رسد، زیرا تلگرام از ابتدا با شعار Security وارد فضای مجازی شد و این شعار بسیار مهمی است که تعداد اعضای عضو تلگرام را افزایش داده، حالا اگر کسی بتواند ثابت کند این نرم‌افزار سرورهای اصلی خود و اطلاعات محرمانه کاربران را در اختیار جایی قرار داده، به ضرر آن خواهد بود و نه تنها در ایران بلکه در کل جهان کاربرانش را از دست خواهد داد.

وزیر قانع شد

واعظی هم در آخرین اظهارنظرش تکذیب پاول دورف را تائید کرد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که مدیر تلگرام دوباره انتقال سرور تلگرام به ایران را تکذیب کرده،گفت: «هر کسی از سرور برداشتی دارد، اینکه گفته شد سرورهایش را به ایران منتقل کرده که ایران بتواند فیلتر کند، دسترسی داشته باشد و دخالت کند، به درستی تکذیبکرده است.»

وزیر ادامه داد: «اما من و آقای جهرمی (معاون وزیر) گفتیم این کارها بر اساس یک توافق در حال انجام است. هیچ کس این را که سرورها به ایران منتقل شده تا CDN در آن قرار بگیرد و CDN برای کانال‌های پرظرفیت و پرمصرف است تا به جای این‌که اطلاعات به خارج برود و برگردد، در همین داخل باشد که مردم با سرعت و کیفیت بالاتر بتوانند استفاده کنند، رد نکرده است.»

همه اینها در حالی است که محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت یازدهم تا چند روز دیگر جای خود را به شخص دیگری می‌دهد و باید منتظر ماند و دید تلگرام چه بر سر کاربران ایرانی خواهد آورد؟