آیا آیکوها خون جدید حیات استارتاپ‌ها هستند؟

رشد سریع و انفجاری آیکوها در طول سال ۲۰۱۷، برای بسیاری از استارتاپ‌ها نویدبخش عصر جدید کراودفاندینگ غیر سنتی بود.

اخیراً گزارشی منتشر شد که رباتی انسان‌نما به نام سوفیا، کمپین کراودفاندینگ تأمین مالی پیشرفت و تکامل خودش را راه‌اندازی کرده است. اگر فکر می‌کنید این ماجرا، یک پلان ترسناک از فیلم‌های علمی تخیلی است، نفس عمیق بکشید!

واقعیت این است که شرکت تکنولوژی هنسون رباتیک، در راستای جذب سرمایه محصولات هوش مصنوعی پیشرفته‌ی خود، از یک بازار مبتنی بر توکن‌های دیجیتال به نام SingularityNet استفاده می‌کند. این کمپین‌های جدید کراودفاندینگ، عرضه‌ی اولیه‌ی سکه یا آیکو (ICO) نامیده می‌شوند. ویدیویی که در آن سوفیا بازار SingularityNet را توصیف می‌کند، درواقع یکی از همین ویدیوهای تبلیغاتی آیکو است.

شرکت‌ها به‌منظور افزایش سرمایه‌ی خود از آیکوها استفاده می‌کنند، یعنی یک توکن یا سکه‌ی مجازی را به سرمایه‌گذاران می‌فروشند و به‌این‌ترتیب آنان را در پروژه‌ی خود سهیم می‌کنند. البته بسته به شرایط آیکو، توکن‌هایی که به یک سرمایه‌گذار فروخته می‌شود، ممکن است نشانگر امنیت سرمایه‌گذاری باشند یا به ارز جاری مورد درخواست شرکت دلالت کنند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در آینده‌ای نزدیک، آیکوها یکی از ابزارهای کلیدی راه‌اندازی کسب‌وکار یا تلاش‌های کارآفرینی خواهند بود.

همه‌ی کارآفرینان صرف‌نظر از نوع محصولات و خدماتی که عرضه می‌کنند، در برخی مراحل پیشرفت کارشان به افزایش سرمایه نیاز پیدا می‌کنند. حتی بهترین ایده‌ها هم بدون سرمایه کافی، راه به‌جایی نمی‌برند. آیکوها آلترناتیو جدیدی برای مدل‌های سنتی جذب سرمایه‌ی استارتاپ‌ها یا راهکاری برای رشد تجارت الکترونیک به شمار می‌روند. بااین‌حال آن‌ها هم مثل همه‌ی فناوری‌های در حال ظهور، ریسک‌های خاص خودشان را دارند.

پس مزیت آیکو در برابر روش‌های سنتی افزایش سرمایه چیست؟ اول اینکه آیکوها، در دسترس طیف وسیع‌تری از سرمایه‌گذاران بالقوه قرار می‌گیرند. مایک استالیر، رئیس و مدیرعامل شرکت تیتانیوم می‌گوید:

آیکوها بدون هیچ واسطه‌ای (نظیر وی‌سی‌ها یا سرمایه‌گذاران فرشته)، بودجه‌ی موردنیاز شرکت را جمع‌آوری می‌کنند. بازیگران کراودفاندینگ سنتی، به ازای پولی که به یک شرکت یا استارتاپ می‌دادند، درصدی از سهام آن را طلب می‌کردند یا لااقل می‌خواستند در هیئت‌مدیره حضورداشته باشند. درحالی‌که آیکوها بدون چنین انتظاراتی، حتی در مراحل اولیه‌ی شروع کار استارتاپ، پول بیشتری در اختیار استارتاپ‌ها می‌گذارند.

به گزارش وب‌سایت Coin Schedule، دنیای کسب‌وکار با ظهور انفجاری آیکوها روبرو شده است. در سال ۲۰۱۶، تنها ۴۶ آیکو وجود داشت که مجموع جذب سرمایه‌ی آن‌ها معادل با ۹۶.۳ میلیون دلار بود. بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری هم به شرکت فعال بلاک چین یعنی Waves مربوط می‌شد که از این طریق سرمایه‌ی خود را ۱۶.۴ میلیون دلار افزایش داد.

در طول ماه نوامبر ۲۰۱۷، تعداد آیکوها پنج برابر شده و به ۲۲۸ عدد رسیده است. مجموع افزایش سرمایه‌ی این آیکوها نیز حدود ۳.۶ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. یکی از موفق‌ترین آیکوها، توسط شرکت نرم‌افزاری Filecoin راه‌اندازی شد که ۲۰۶  میلیون دلار برای این شرکت به همراه داشت.

بیایید نگاهی داشته باشیم به مثال‌های عینی، که تائید کننده‌ی موفقیت آیکوهای راه‌اندازی شده هستند: شرکت Status.im (اپلیکیشن مرورگر و پیام‌رسان) تنها در عرض ۳ ساعت، ۱۰۰ میلیون دلار و استارتاپ Status.im تنها در ۳۰ ثانیه ۳۵ میلیون دلار از آیکوهای خود سرمایه جذب کردند.

اما آیکوها علیرغم رشد سریعشان با ریسک‌های زیادی همراه‌اند. اکثر شرکت‌های آیکو در مراحل اولیه توسعه قرار دارند و بسیاری از سرمایه‌گذاران، هنوز تضمینی برای بازگشت سرمایه‌ی خود نمی‌بینند. علاوه بر این، حباب احتمالی پول‌های رمزنگاری‌شده حضور و مشارکت در آیکوها را با تردید و نگرانی روبرو می‌کند. افزایش سریع ارزش بیت کوین، سرمایه‌گذاران زیادی را منتفع کرد، ولی همین سرمایه‌گذاران اگر حتی شک کنند که شرکت‌های آیکو سودآوری دلخواه آنان را ندارند، خودشان را از این بازار بیرون می‌کشند.

از طرف دیگر دنیای پول‌های رمزنگاری‌شده، غیرمتمرکز و عمدتاً غیرقابل تنظیم است. همین امر باعث می‌شود توکن‌های مجازی آسیب‌پذیر بوده و در معرض حملات هکرها باشند. در ماه جولای امسال کمیسیون امنیت اوراق بهادار (SEC) گزارش داد که شرکت DAO (که با استفاده از آیکو سرمایه خود را افزایش داده بود) یک‌سوم دارایی‌های خود را در حمله‌ی سایبری ازدست‌داده است. در حال حاضر این کمیسیون روی نظارت بیشتر بر آیکوها و همچنین آموزش سرمایه‌گذاران بالقوه متمرکزشده است. جی کلیتون رئیس  کمیسیون SEC در یک نشست خبری گفت:

کمیسیون SEC در حال بررسی دقیق تأثیرات دفترکل توزیع‌شده و سایر فناوری‌های نوین است و همه‌ی شرکت‌کنندگان این بازار را نیز به همکاری دعوت می‌کند. ما از روش‌های نوآورانه و سودمند جدید افزایش سرمایه استقبال می‌کنیم، ولی پیش از هر چیز باید اطمینان حاصل کنیم که امنیت سرمایه‌گذاران و بازارهای مالی، تضمین می‌شود.

ویلیام هینمن، مدیر بخش مالی این شرکت هم می‌گوید: «سرمایه‌گذاران پیش از تصمیم‌گیری‌های مهمشان، باید از پشت پرده‌ی همه‌ی فرصت‌های سرمایه‌گذاری، آگاه شوند.»

درنهایت، همان‌طور که گفتیم آیکوها می‌توانند سرمایه‌ی جاری یک شرکت را بدون تفویض سهام یا حق مدیریت به سرمایه‌گذاران، افزایش دهند. کارآفرینانی که به دنبال راه‌های جایگزین برای کراودفاندینگ سنتی و همکاری با وی‌سی‌ها هستند، اگر با تحقیقات کامل قدم به این عرصه بگذارند، رشد سریع و ترکیبی سرمایه‌ی خود را شاهد خواهند بود.