به گزارش ایرنا، سخنان روز سه شنبه بیست و هشتم آذرماه رییس جمهوری در نخستین اجلاس ملی گزارش اجرای حقوق شهروندی، تاییدی مجدد بود بر پایبندی دکتر «حسن روحانی» به وعده هایی که در سال ۹۲ و همچنین در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم مطرح ساخت.
یکی از مهمترین محورهای سخنان رییس جمهوری، پاسداری دولت و مسوولان اجرایی از حقوق و آزادی های شهروندان در زمینه ارتباطات و بهره گیری از شبکه های اجتماعی بود. روحانی با اشاره به فشارهای گوناگون بر دولت با هدف محدودسازی فضای مجازی و اینترنت و نیز مقابله با گسترش ارتباطات مردم ایران با جهان، بیان داشت وزیر ارتباطات به مردم قول میدهد دستش روی دکمه فیلترینگ نخواهد رفت.
به رغم انتقاداتی که از سوی مخالفان یا حامیان در زمینه عملکرد دولت در حوزه های مختلف مطرح شده، وضعیت فعالیت شبکه های اجتماعی و حفظ آزادی های عمومی در عرصه مجازی طی بیش از چهار سال گذشته نقطه قوتی است که بسیاری به آن اذعان دارند. در ارتباط با عملکرد دستگاه اجرایی در این زمینه به چند واقعیت می توان اشاره کرد.
۱. رهایی از تنگناهای بین المللی و خروج از چنبره تحریم های گسترده هسته ای مهمترین ماموریتی بود که دولت یازدهم به انجام رساند و همزمان ترمیم پیکر آسیب دیده اقتصاد کشور در مرکز توجه دولتمردان به ویژه تیم اقتصادی روحانی قرار گرفت. بهره برداری از فرصت های برجام، جلب سرمایه های خارجی، مدیریت منابع داخلی و ایجاد زیرساخت های لازم برای برونرفت کامل از رکود اقتصادی اما اصلی ترین هدفگذاری روحانی برای دوره دوم ریاست جمهوری است که قرار است به رفع معضل یا به عبارتی بحران بیکاری و تحول در وضعیت تولید منتهی شود.
در این میان، جریانی که به صورت مستمر و بدون و فراز و نشیبی خاص از ابتدای دولت یازدهم آغاز شده و تاکنون نیز ادامه یافته تلاش برای گشایش عرصه ارتباطات مدنی به شکل های عمودی (بین حاکمیت و شهروندان) و نیز افقی (بیناشهروندی) است. روحانی در حالی توانست مجرای ارتباطات سایبری را گشوده نگاه دارد که از مواضع گوناگون و با انگیزه های متفاوت هدف انتقاداتی گسترده قرار گرفت.
در این سال ها، هراسِ از دست دادن انحصارات رسانه ای، تلاش برای پیش بردن جامعه به سوی تکصدایی، فرار از پاسخگویی به مطالبات شهروندی، نگرانی از گسترش شفافیت و از دست رفتن رانت های اطلاعاتی، قرار گرفتن فعالیت های اقتصادی غیرشفاف و پرشائبه زیر ذره بین مردم در کنار طرح دغدغه های اغراق آمیز درباره تاثیر شبکه های مجازی بر سلامت اجتماعی و اخلاق عمومی مهمترین موانعی بود که توسعه ارتباطات آزاد را دشوار می ساخت.
۲. برخی منتقدان با دیدی تکسونگرانه دلیل اصلی حمایت روحانی و مسوولان دولتی از آزادی ارتباطات مجازی را بهره جویی بیشینه از آن برای دستیابی به مقاصد سیاسی عنوان کرده و می کنند. از این منظر، وجود شبکه های اجتماعی در فضای سرد و پرتردید سال های نخستین دهه کنونی به روحانی کمک کرد تا ضمن طرح و تبیین شعارهای خود، راه رسیدن به ریاست دستگاه اجرایی را هموار سازد. در انتخابات اردیبهشت ماه امسال نیز دست برتر نیروهای اعتدالگرا و اصلاح طلب در شبکه های مجازی سبب تکرار پیروزی روحانی بر رقبای اصولگرا شد.
گزاره حمایت روحانی از شبکه های مجازی به دلیل بازنگاه داشتن روزنه پیروزی و بهره جویی دولت از ابزارهای رسانه ای- تبلیغاتی در فضای مجازی در حالی مطرح می شود که رقبا نیز برای به دست گرفتن ابتکار عمل در فضای مجازی و تاثیرگذاری بر افکار عمومی به صرف هزینه های سرسام آور و راه اندازی رسانه و کانال های مجازی پرشمار روی آوردند. به این ترتیب، در جریان رقیب دوگانه ای از تلاش برای محدودسازی فضای مجازی و همزمان سودجویی بیشینه از امکانات آن شکل گرفت.
۳. صرف نظر از سویه های سیاسی مساله آزادی ارتباطات مجازی، همگامی با روند جهانی گسترش ارتباطات ضرورتی گریزناپذیر و ایستادن در برابر آن همچون شنا در جهت عکس جریان رودخانه ای جوشان و عمیق است. به عبارتی، همپیوندی و به هم پیوستگی ارتباطاتی مهمترین واقعیت جهان امروز به شمار می آید تا جایی که بسیاری از صاحبنظران، توان سایبری کشورها را در کنار قدرت سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی، پنجمین عرصه تعیین جایگاه واحدهای ملی در سطح بین المللی می خوانند.
واقعیت دیگر اینکه ارتباطات مجازی امروز به شکلی تنگاتنگ با همه ساحت های اقدام و عمل دولت ها و زندگی شهروندان گره خورده است. رییس جمهوری دیروز از ظرفیت چشمگیر فضای مجازی در رفع یکی از اصلی ترین چالش های کشور و امکان کارآفرینی چند صدهزار نفری سخن گفت.
روحانی با اشاره به سهم ۷۰ درصدی فضای مجازی و اینترنت در ارایه خدمات در جوامع امروزی، گسترش دامنه فعالیت و فناوری ارتباطات را راهی به سوی برونرفت سریعتر از چالش های پیش رو- از مسائل اقلیمی گرفته تا بهره وری منابع- دانست.
۴. گسترش آگاهی و آموزش های مورد نیاز جامعه، دیگر کارویژه مهمی است که صاحبنظران در زمینه مزایای توسعه فناوری ارتباطات از آن سخن می گویند. مزایای توسعه سایبری در زمینه های گوناگون چنان متعدد و پرشمار است که نمی توان برای آن حد و مرزی تعریف کرد.
در روزهای آلوده تهران و کلانشهرهای کشور که گروهی خانه نشین و دم و بازدم شهروندان دشوارشده نیز فرصت های فضای مجازی را برای بازشدن مسیر تنفس شهروندان می توان به کاربست؛ از اطلاع رسانی های گوناگون و فرهنگ سازی در زمینه استفاده از وسایل نقلیه تا چاره جویی اساسی چون توسعه دولت الکترونیک؛ دولتی که در کشورهای توسعه یافته حمل و نقل های دودزا را به حداقل رسانده و ضمن کاهش هزینه ها، موجب سهولت کار و زندگی برای شهروندان شده است.
- 14
- 3
