هفته گذشته با اختلال گسترده در سیستم جیپیاس کشور گذشت و درنهایت این اختلالها آنقدر زیاد شد که روز گذشته حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات در این باره اظهارنظر کرد و گفت: «بر اساس گزارشهای دریافتی و شکایات واصله و همچنین بررسیهای میدانی به عمل آمده از روز پنجشنبه مجددا اختلال عمدی در سیستم GPS موجب اختلال در سامانههای ناوبری هواپیمایی شده است. از کار افتادن شبکههای اینترنت مبتنی بر TD LTE و همچنین اختلال در کاربردهای مبنی بر GPS نیز از دیگر مشکلاتی بود که به این واسطه رقم خورد.»
به گفته او این اتفاق پیش از این هم رخ داده و حالا این اختلال علاوه بر ایجاد خطر برای امنیت هواپیماها موجب نارضایتی شدید کاربران و کسبوکارهای اینترنتی نیز شده است. اما نکته مهم صحبتهای جوشقانی شناسایی منبع اختلال و گزارش آن به مراجع مربوطه است.
«اختلال عمدی در جیپیاس مسبوق به سابقه بوده و بهطور مرتب نیز گزارش شده است که با وجود تأکید مراجع امنیتی ازجمله شورایعالی امنیت ملی مبنی بر غیرقانونی بودن این اختلالات و دستور توقف آن، همچنان وجود دارد که سازمان این موضوع را به مراجع قضائی هم منعکس و پیگیری خواهد کرد.»
همانطور که رئیس سازمان تنظیم رادیویی اعلام کرده حتیسال گذشته و در نشست خبری وزیر ارتباطات در نمایشگاه تلکام، آذری جهرمی از شناسایی سیگنال مزاحمی در یک منطقه از تهران و پیگیری آن گفته بود: «در این زمینه شکایتی به قوه قضائیه ارجاع شده تا با بررسی دستگاههای امنیتی مبدأ و منشأ این سیگنال شناسایی شود، اما هم اکنون این سیگنال غیرفعال است و مشکل مذکور مدت زیادی است که حل شده است. نمیدانیم این اطلاعات ناخواسته یا عمدی بوده، اما رگولاتوری در این زمینه شکایتی را طرح کرده و شکایت رگولاتوری نیز مورد تأیید قرار گرفته و نیازمند کمک دستگاههای امنیتی برای رفع این مشکل هستیم.»
آنطور که از شواهد پیداست شکایتها تاکنون به نتیجهای نرسیده است و همچنان سازمانهای مربوطه در انتظارند تا با این موارد برخورد شود و البته این اتفاق آنطور که کیوان نقرهکار، کارشناس حوزه آیتی و فناوری میگوید دو بار تاکنون تکرار شده. یک بارسال ٩٠ و بار دیگرسال ٩٧.
«جیپیاسها فرآیندهایی هستند که به موقعیتیابی کمک میکنند و از این رو نه فقط کسب و کارها بلکه حوزههای بسیاری مانند سامانههای هواپیمایی از آن استفاده میکنند. بنابراین ازجمله الزامات و زیرساختهای اصلی است که نمونه بارز آن در کشور که همه آن را میشناسند تاکسیهای آنلاین است.»
به گفته او آنچه عامل اختلال است جمینگهایی است که امواج ارسال میکنند. این امواج از لحاظ سلامتی و بهداشت خطرناکاند و استفاده از آنها منع شده است و چیزیکه الان دربارهاش صحبت میشود این است که جمینگها در بخشی از تهران امواجی را ارسال میکنند که باعث اختلال شده و مکان هم شناسایی شده، اما این جمینگها از داخل کشور میتوانند پخش شوند یا خارج هم مورد بحث است.
نقرهکار معتقد است بسته به نوع اختلال و بازه مکانی، این امواج میتواند از داخل کشور باشد، اما اگر در بازه زمانی طولانی باشد و در سطح گستردهتر مثل شهر یا کشور میتواند از خارج از کشور هم ارسال شود.
«درحال حاضر صحبت از شکایت از این منابع میشود، اما گویا نتیجهای نداشته چرا که در سطح کلان آیتی مدیران آشنایی اندکی با مواردی از این دست دارند و کسانیکه باید به سرعت تصمیم بگیرند حوزه کار را نمیشناسند. از سوی دیگر مواردی از این دست دغدغه نشده است و این هم به کمدانشی برمیگردد.»اما از جمله مواردی که همواره مورد توجه مردم است دلیل ایجاد اختلال در جیپیاسهاست.
نقرهکار در اینباره میگوید نمیتوان دلیل مشخصی را برای این اتفاق در حال حاضر مشخص کرد چرا که هنوز مشخص نیست افرادی که این اختلال را ایجاد کردهاند چه کسانی هستند و حتی مراجع قضایی هم در این مورد نظری ندادهاند «طبعا میتوان دلایل سیاسی و اقتصادی را برای آن برشمرد اما در حال حاضر اطلاعات ما در این خصوص کامل نیست و درنتیجه نمیتوان نظر دقیقی برای این اتفاق صادر کرد. از سوی دیگر باید بدانید ایجاد اختلال در سطح کلان از جمله ابزارهای جنگ نرم است و حال باید مشخص شود این اختلال چه سطحی را دربرگرفته»
به گفته این کارشناس آیتی پیش از اینکه این اختلالات مشکلات گسترده ایجاد کند و باعث مرگومیر شود یا عامل سقوط هواپیماها باشد، باید با آن مقابله کرد و وزیر ارتباطات و سایر سطوح بالایی باید با حساسیت با این موارد برخورد کنند.
- 16
- 6
