رشد انفجاری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده

فناوری‌های نوظهور واقعیت مجازی و واقعیت افزوده از پتانسیل‌های گسترده‌ای برخوردارند که می‌توانند زمینه‌ساز تحولی شگرف در دنیای محصولات هوشمند باشند. این فناوری‌ها در سال‌های اخیر، رشد محسوسی را تجربه‌ کردند و توانستند محصولات سخت‌‎افزاری و نرم‌افزاری جدیدی را وارد دنیای ما انسان‌ها کنند. طبق آخرین برآوردها، تا سال ۲۰۲۳ چیزی حدود ۱۶۰ میلیارد دلار در حوزه‌های واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و همچنین واقعیت ترکیبی سرمایه‌گذاری خواهد شد و این یعنی، به زودی این فناوری‌ها حرف‌های زیادی برای گفتن خواهند داشت. واقعیت مجازی عبارتی کلی است که توضیح کوتاه و مختصر آن به این گونه است: تجربه‌ای که از طریق کامپیوتر و با درگیر کردن حواس کاربر ایجاد می‌شود و وی می‌تواند با محیطی شبیه‌سازی‌شده که در دنیای مجازی اتفاق می‌افتد، ارتباط برقرار کرده و آن را احساس کند.

تکنولوژی نه چندان جدید

طبق گفته انجمن واقعیت مجازی، این تکنولوژی برای اولین بار در قرن نوزدهم میلادی قدم به دنیای ما انسان‌ها گذاشت. چندین دهه کار و تمرکز بر این فناوری سبب شد تا در دهه ۱۹۶۰ میلادی، واقعیت مجازی به شکلی که به‌عنوان «محیط‌های مصنوعی» شناخته می‌شد، بیشتر خود را در دنیای تکنولوژی جا کرده و حوزه جدیدی را پیش روی محققان بگشاید. در دهه ۱۹۹۰ میلادی نیز واقعیت مجازی به لطف تولید فیلم‌هایی همچون The Lawnmoover Man تولید سال ۱۹۹۲ و ساخت اولین نمونه‌های هدست Sega و نینتندو مورد توجه قرار گرفت. این روند تداوم یافت و نتیجه آن را امروز شاهدیم؛ به نحوی که بازار محصولات هوشمند مملو از هدست‌های واقعیت مجازی شده که قادرند با کمک گرافیک‌های سه‌بعدی با رزولوشن بالا و القای حس مکان و حرکت به کاربر، تجربه‌ای بسیار متفاوت را برای کاربران به ارمغان آورند.

در حال حاضر، شرکت‌های مایکروسافت، گوگل و فیس‌بوک از جمله بازیگران اصلی در عرصه فناوری واقعیت مجازی به شمار می‌روند. برخلاف واقعیت مجازی که به دنبال غرق کردن کاربر در دنیایی کاملا مجازی است؛ فناوری واقعیت افزوده با دنیای واقعی سروکار دارد و تلاش می‌کند از طریق ایجاد عناصر تولیدشده دیجیتالی و اضافه کردن آنها به دنیای واقعی، محیطی جدید را برای کاربران رقم بزند. اولین نمایشگر مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده که روی سر کاربر قرار می‌گرفت، در سال ۱۹۶۸ و در دانشگاه‌هاروارد تولید شد. اما این فناوری در سال ۲۰۰۸ به شکل تجاری خود رسید به‌طوری که در آن زمان از این فناوری برای تبلیغ شرکت بی‌ام و در یک مجله استفاده شد. پس از آن، شاهد ورود واقعیت افزوده به حوزه‌های مختلف بودیم که از جمله آنها می‌توان به کدهای QR اشاره کرد که محتوای واقعیت افزوده را قفل‌گشایی می‌کرد. طولی نکشید که اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده نیز تولید و به بازار عرضه شدند.

عبور به واقعیت ترکیبی

همان‌طور که از نام واقعیت ترکیبی پیداست، این فناوری ترکیبی از این دو فناوری را در خود جای داده و قادر است اشیا را به دنیای واقعی اضافه و امکان تعامل کاربر با این اشیا  را فراهم کند. سخت‌افزارهای متعددی برای فناوری‌های واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی تولید شده که از جمله بارزترین آنها، هدست‌های ساخت شرکت‌های اچ‌تی‌سی، آکیولس و سونیهستند که به ترتیب مدل‌های ویو، گو و پلی‌استیشن وی‌آر را تولید کرده‌اند.

برای فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، این سخت‌افزار ممکن است یک عینک هوشمند، گوشی موبایل، تبلت، پوشیدنی هوشمند مانند یک ساعت و... باشد. این روزها، بسیاری از تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند به اهمیت و رشد بی‌وقفه فناوری واقعیت افزوده پی برده‌اند و تلاش می‌کنند تا محصولات خود را با قابلیت پشتیبانی از این فناوری‌ها تولید کنند. برای نمونه، شرکت کوالکام که در زمینه تولید انواع چیپست فعالیت دارد، برخی از پردازنده‌های خود را به این فناوری مجهز کرده است. از طرف دیگر، شرکت‌های دیگر همچون گوگل و اپل نیز سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در این زمینه انجام داده‌اند و قطعا در آینده شاهد عرضه محصولات سخت‌افزاری متعددی از سوی شرکت‌های مختلف خواهیم بود.

واقعیت افزوده ابری

واقعیت افزوده ابری را می‌توان یک نسخه دیجیتال از دنیای واقعی تعریف کرد که هر زمان و هر مکانی ازسوی کاربران قابل دسترسی است.

برای مثال، با کمک این فناوری کاربر می‌تواند تمامی‌اطلاعات مربوط به یک ساختمان را با کمک گوشی یا هر دستگاه دیگری که در اختیار دارد، در کمتر از چند ثانیه و از طریق این فناوری مشاهده کند. درواقع، ورود اینترنت به ما این امکان را داد تا در هر لحظه به اطلاعات متن‌محور دسترسی داشته باشیم، اما واقعیت افزوده قادر است اطلاعات بصری را به ما ارائه دهد. این دو فناوری اکنون گام‌های نخست خود را برای فراگیر شدن برمی‌دارد و برخی شرکت‌ها نیز توجه ویژه‌ای را معطوف توسعه هرچه بیشتر آن کرده‌اند. از جمله مهم‌ترین این شرکت‌ها می‌توان به OpenSpace، skycatch و DAQRI اشاره کرد. برای نمونه، شرکت Skycatch با کمک پهپادهای خود محیطی شبیه‌سازی شده مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده را از پروژه‌های مختلف ارائه می‌کند و DAQRI نیز با تولید کلاه‌هایی مخصوص که از این فناوری بهره می‌برد، اطلاعاتی مفید و کاربردی را در اختیار افراد قرار می‌دهد.

ارزش محصولات و خدمات مبتنی بر فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در سال ۲۰۱۹ به ۴/ ۲۰ میلیارد دلارخواهد رسید که در مقایسه با سال ۲۰۱۷، رشدی ۹۰درصدی را نشان می‌دهد. در این مطلب تنها به بخشی از ابعاد فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده اشاره شد. فناوری‌هایی که می‌توانند دنیای ما انسان‌ها را دستخوش تغییرات گسترده‌ای کنند و تجربه متفاوتی از تعامل با دنیای واقعی و مجازی را برای کاربران به ارمغان آورند. انتظار می‌رود که شرکت‌ها با تعامل بیشتر با یکدیگر، هر چه زودتر ورود و استفاده از فناوری‌هایی را که گفته می‌شود از اینترنت هم فراگیرتر خواهند شد، تسهیل کنند.