اگر نگاه جمعیت، نگاه پدرانه‌ای باشد، مجموعه نساجی هلال خوانسار ظرفیت رشد، توسعه و بهروزشدن را دارد یک محصول خوب، نتیجه یک فکر و اندیشه مجموعه‌ای از افراد آینده‌نگر است که این افراد شاکله صنایع نساجی هلال ایران هستند.
صنایع نساجی هلال ایران با بیش از نیم‌‌قرن تجربه در زمینه تولید و تامین اقلام امدادی کشور، دارای ظرفیتی کم‌‌نظیر در منطقه است. این شرکت در سال ١٣٣٦ تاسیس و در سال ١٣٧٣ توسط هلال‌احمر خریداری شد و فعالیت خود را مطابق با اهداف این جمعیت پیش برد. صنایع نساجی هلال ایران تولید انواع نخ، پارچه، پتو، انواع چادرهای امدادی، کیسه‌خواب، کوله‌پشتی و انواع پوشاک و به طورکلی تولید انواع محصولات نساجی و فروش محصولات تولیدی را برعهده دارد. کارخانه مرکزی این شرکت در کیلومتر ١٨جاده مخصوص تهران-کرج در زمینی به مساحت ٥٢هزار مترمربع و شعبه دیگر آن در شهر خوانسار، یکی از شهرستان‌های استان اصفهان در زمینی به مساحت ١٥هزار متر و در سه سوله مجزا و مجهز به انواع ماشین‌آلات به‌روز واقع است. برای جزییات بیشتر این واحد تولیدی، با پژمان کوشش، مدیر صنایع نساجی هلال ایران شهرستان خوانسار و کارشناس ارشد تکنولوژی نساجی به گفت‌وگو نشستیم.
اگر موافق باشید با توضیح مختصری از کاخانه نساجی هلال خوانسار، سابقه فعالیت، اهداف ایجاد و تاسیس کارخانه آغاز کنیم؟
کارخانه نساجی هلال ایران، شعبه خوانسار از سال ٨٦ در زمینی به مساحت ١٥هزار متر، با فکر تولید چادرهای امدادی مناسب و بدون راهی برای نفوذ آب به داخل چادر آغاز به کار کرد. روند کار به این‌گونه بود که پیش از این چادرها در متراژ عرض ٧/١ ضدآب تولید می‌شدند، اما با این روش پارچه‌ای نبود که دارای عرض سه در چهار باشد، بنابراین دو پارچه را طی فرآیند دوخت به هم متصل می‌کردند. با این کار، کف چادر امدادی دوخت درزداری داشت که با وجود ضدآب‌بودن پارچه، منجر به آب‌دهی کف می‌شد. تصمیم اولیه، تولید پارچه در ایران بود و سپس نساجی هلال نیز پوشش‌دهی و ضدآب‌کردن این پارچه‌ها را برعهده گرفت. در نخستین گام، خط کوتینگ یا چرم مصنوعی آغاز به کار کرد. این واحد برای نخستین بار قابلیت پوشش و کوتینگ پارچه کف به متراژ سه متر و شصت را داشت. در ایران، مجموعه نساجی هلال خوانسار نخستین و تنها مجموعه‌ای است که امکان تولید پارچه ضدآب در عرض سه متر و شصت را دارد. همچنین، کارخانه نساجی هلال خوانسار از میان اقلام امدادی و گروه‌بندی محصولات مختلف، تنها تولید پارچه را به عهده خواهد داشت.
در ادامه برحسب نیاز این شرکت، بخش‌های بعدی و خطوط دیگر کارخانه نیز با نیاز تولید، افتتاح و راه‌اندازی شد.
خطوط تولیدی کارخانه که پس از تصمیم اولیه شروع به فعالیت کردند، در چه تعداد و در هر یک چه فرآیند تولیدی درحال انجام است؟
پس از احداث خط کوتینگ و پوشش‌دهی برای جلوگیری از نفوذ آب، پارچه‌ها در سایر مراکز تولیدی بافته می‌شدند و سپس برای پوشش‌دهی به نساجی منتقل می‌شدند. به مرور زمان درصدد این برآمدند که در همین واحد تولیدی، راه‌اندازی خط بافندگی هم در نظر گرفته شود. این تصمیم خریداری ١٢ماشین عریض بافت و دستگاه چله‌پیچی را برای تولید پارچه تا عرض سه متر و شصت درپی داشت. در ایران مراکز تولیدی با ظرفیت تولید پارچه‌های سه متر و شصت وجود دارند، اما این تعداد انگشت‌شمار هستند. مجددا فکر و تصمیم دیگری که شکل گرفت، خرید تجهیزاتی برای تولید پارچه‌های متنوع بود که منجر به تولید نوعی نخ منحصرا در نساجی هلال شد. بنابراین خط سوم تکسچرایزینگ (عملیات کشش نخ پلی‌استر با حرارات) برای نخ‌های پلی‌استر برای مصارف پوشاک، چادر و سایر موارد تولیدی و مصرفی احداث و راه‌اندازی شد. بنابراین مجموعه نساجی هلال خوانسار طی سال‌های پی‌درپی با احداث و راه‌اندازی سه واحد تولیدی کامل شد که تنها تولید پارچه برای پوشاک، چادرهای مختلف و در صدر آن جمعیت هلال‌احمر را به عهده دارد.
نساجی هلال خوانسار برای چندین نفر اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کرده است؟ مردم بومی شهرستان هم در این واحد مشغول به کار هستند؟
تعداد نفرات در زمان‌های مختلف متفاوت بوده است، اما درحال حاضر بیست‌ودو نفر در این مجموعه شاغل هستند که یک نفر خانم و مابقی آقا هستند و همه از افراد بومی شهرستان خوانسار هستند.
سفارشات در این واحد تولیدی به اتمام نمی‌رسد و برای ادامه فرآیند تولیدی به مراکز دیگر منتقل می‌شود؟
در این مرکز تنها تولید نخ، پارچه‌بافی و تکمیل ازجمله رنگ‌رزی، چاپ، موادزنی، ضدآب‌کردن و فوم تزریق‌کردن روی پارچه انجام می‌شود و مابقی کار در نساجی هلال تهران ادامه خواهد داشت.
هیچ‌یک از فرآیندهای تولیدی در این مرکز، در نساجی هلال ایران شعبه تهران انجام نمی‌شود؟
هیچ‌کدام از کارهایی که در این واحد تولیدی انجام می‌شود، در تهران انجام نمی‌شود و تجهیزات نساجی خوانسار با نساجی تهران متفاوت هستند. واحد مرکزی نساجی هلال ایران در تهران مجهز به ماشین‌های بافندگی است که بافت پتو را انجام می‌دهند و با ماشین‌های بافندگی خوانسار متفاوت هستند.
در این صورت نیاز به وجود این کارخانه به‌طور چشمگیری احساس شده و در صورت نبود نساجی هلال خوانسار تولید پارچه با قابیلت‌هایی که فرمودید، با مشکل مواجه خواهد شد؟
تا نیازی احساس نشود، تصمیمی گرفته نمی‌شود و نتیجه‌ای هم گرفته نمی‌شود. نخستین نیاز، احتیاج جمعیت هلال‌احمر برای تولید پارچه‌هایی بود که ظرفیت اسکان آسیب‌دیدگان هر گونه سانحه طبیعی و غیرطبیعی اعم از سرما، گرما، رطوبت و سایر شرایط جوی را داشته باشد. هدف اولیه این بود، اما با مرور زمان بر حسب نیازهای جمعیت، تنوع محصول افزایش پیدا کرد.
چه حجمی از سفارشات نساجی هلال تهران، در شعبه خوانسار تولید می‌شود؟
عملا تمام نیاز پارچه چادر در این کارخانه تامین می‌شود و تولید بخشی از پارچه پوشاک که برای کاورهای امدادی و سایر البسه جمعیت هلال‌احمر استفاده می‌شود هم به عهده این واحد تولیدی خواهد بود. بافت پارچه‌های نایلون، کوردورا که ضدسایش، ضدخوردگی و دارای استحکام بالایی است و در کوله‌پشتی، پوشاک، کفش و پوتین و سایر محصولات نیازمند به مقاومت بالا استفاده می‌شود، در این کارخانه تولید می‌شود. پارچه کوردورا در ایران به ندرت تولید می‌شود.
سفارشات یا فروش شما به صورت مستقیم و بدون واسطه است یا تحت‌نظر نساجی هلال ایران در تهران خواهد بود؟
تعیین سفارشات به عهده کارخانه مرکزی تهران خواهد بود. در این محل فعالیت بازرگانی انجام نمی‌شود و فقط قبول سفارش و تولید به عهده این واحد تولیدی است. بر حسب سفارشات، مواد اولیه آماده شده، روند تولید آغاز می‌شود و سپس پس از اتمام کار سفارشات به تهران منتقل خواهند شد.
محصولات این واحد تولیدی قابلیت صادرات هم دارند؟
نساجی هلال خوانسار به صورت مستقل واحد بازرگانی ندارد، اما هر آنچه در این شرکت تولید می‌شود، قابلیت صادرشدن دارد که انجام اقدامات بازرگانی برعهده نساجی هلال ایران در شعبه تهران است.
ظرفیت تولید شما در هر سه خط تولیدی نخ، بافندگی و کوتینگ چه مقدار است؟
در خط تولید نخ، اگر دو طرف دستگاه روند تولیدی را داشته باشد، حدود چهار یا چهارونیم تن داشته باشد. در خط بافندگی، بسته به مقدار تراکمی که برای پارچه چه کم یا زیاد در نظر گرفته می‌شود، با دوازده ماشین عریض بافت، توان تولید سه‌هزار متر پارچه را داریم. در خط تکسچرایزینگ در یک شیفت هشت‌ساعته می‌توانیم یک مرحله پنج‌هزار متری تولید می‌کنیم. خط بافندگی و تکسچرایزینگ کارخانه به‌صورت سه شیفت فعالیت می‌کند.
با این شیفت‌های کاری، کارگران و کارمندان دچار استرس و فشار کاری بالایی می‌شوند!
من فکر می‌کنم که هلال با استرس بیگانه است. صنعت درگیری و فشار کاری زیادی دارد که باید آن را مدیریت و از انتقال آن خودداری کرد.
درباره ویژگی‌های فنی دستگاه‌های تولیدی نساجی هلال ایران خوانسار برای‌مان بگویید؟
خط تکسچرایزینگ مجهز به ماشین «بارمگ» ساخت آلمان ١٩٩٨ با ٢٤٠ چشمه نخ مختلف است. تولید این دستگاه در روز می‌تواند بین چهار تا پنج تن باشد که ما از یک سوی آن استفاده می‌کنیم که تولید روزانه با استفاده یک سویه ما دو تا دو و نیم تن خواهد بود.
در خط بافندگی دوازده ماشین عریض بافت ساخت کشور سوییس و یک ماشین چله‌پیچی ساخت کشور ایران وجود دارد که به‌تازگی با همت اعضای هیأت‌مدیره و مدیر عامل، دستگاه چله‌پیچی تجهیز شده و دستگاه نو خریداری کردیم. این دستگاه به‌روز و ساخت ایران و گامی به سوی اقتصاد مقاومتی است.
سوله سوم که بخش کوتینگ و قسمتی از آن بخش موادسازی است. مواد شیمیایی، پی‌وی‌سی، روغن و سایر مواد با هم ترکیب و آسیاب شده و پس از آن بسته به پارچه موردنظر، مواد به‌صورت خمیری روی پارچه‌ها ریخته می‌شود، سپس پارچه‌ها داخل دستگاه حرکت می‌کند، داخل دستگاه پخت، ثابت و ضدآب و سپس پیچیده و آماده می‌شود. این خط ساخت کشور چین است.
بودجه کارخانه نساجی هلال خوانسار از چه راهی تامین می‌شود؟
جمعیت هلال‌احمر فروش محصولات این شرکت را اما نه به‌طور صددرصدی به عهده دارد. بعضی سازمان‌ها سالانه بودجه خاصی براساس اهداف و اقدامات به آنها تعلق خواهد گرفت. اما وقتی نساجی هلال تمایل به شرکت در مناقصه یا مزایده‌ای که از سوی جمعیت برگزار می‌شود، دارد، شرایط برای نساجی هلال ایران و سایر ارگان‌های شرکت‌کننده در این مناقصه یا مزایده یکسان است و معمولا با وجود کامل‌بودن محصولات نساجی هلال ایران، این شرکت پس از پیشنهاد قیمت و کیفیت بالای محصولات خود پیروز خواهد شد. کمتر مجموعه‌ای موفق به تکامل نساجی هلال ایران خواهد بود که از ابتدای تولید نخ تا بافندگی و پوشش‌دهی پارچه برای ضدآب کردن را به عهده دارد. ٩٩درصد از سهام نساجی هلال ایران به جمعیت هلال‌احمر تعلق دارد.
هم شما و هم مهندس رستمی، مدیرعامل نساجی هلال ایران بر تحقق اقتصاد مقاومتی تاکید داشتید، برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی چه فعالیت‌هایی در پیش گرفتید؟
بخشی از صنعت نساجی، ماشین‌سازی نساجی است. به جرأت می‌توانم بگویم ماشین‌آلات ایرانی که در حوزه نساجی تولید شده‌اند، در این کارخانه وجود دارند. ماشین‌سازی ایران خصوصا در صنعت نساجی ضعیف است. هیچ‌کدام از دستگاه‌هایی که در سوله‌های این کارخانه هستند، مشابه آن را جایی نمی‌توان یافت. بحث اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولید است. اقتصاد مقاومتی در گام‌های اولیه نیازمند سرمایه اقتصاد مقاومتی است. سرمایه اقتصاد مقاومتی یعنی تولید دستگاه‌های ایرانی که در صنعت نساجی بتوان از آنها استفاده کرد و ما هم از ماشین‌آلات ایرانی تولیدشده استفاده می‌کنیم. بحث اقتصاد مقاومتی تولید جنس باکیفیت رقابتی همراه با اشتغال و نیازمند به حمایت است. تقویت خود از درون گامی به سوی اقتصاد مقاومتی است. نوآوری ما هم تولید پارچه نایلونی کوردورا بود که پیش از این در داخل کشور تولید نمی‌شد و مجبور به خریداری آن از ترکیه و چین بودیم که با همت کارشناسان تولید داخلی آن را آغاز کردیم و تاکنون نزدیک شصت تا هفتاد‌هزار متر از آن برای پارچه‌های پوشاک مختلف و چادر تولید شده است. همه اینها گام‌هایی برای رسیدن به طرح اقتصاد مقاومتی است.
در پیمودن این راه، موانع، مشکلات و دغدغه خاصی هم داشته‌اید؟
هیچ‌راهی همیشه هموار نیست. مهم این است که با توجه به هدف، گاهی موانع را از سر راه برداری و گاهی از کنار آنها عبور کنی.
در این یک‌سال مدیریت، حمایت‌های خوبی از سوی اعضای هیأت‌مدیره و مدیرعامل از نساجی هلال خوانسار شده است. من به همراه کارمندان مجموعه به‌راحتی توانسته‌ایم به موقعیت خوبی برسیم. موانعی بوده که بعضی با حمایت و بعضی با تدبیر و حتی جا‌به‌جایی و تعیین اولویت‌ها حل شده است.
نقطه قوت نساجی هلال ایران را چه می‌دانید؟ حمایت جمعیت هلال احمر، کیفیت مناسب یا...
اگر نگاه جمعیت با توجه به سهامی که در نساجی دارد، نگاه پدرانه‌ای باشد، مجموعه نساجی هلال خوانسار ظرفیت رشد، توسعه و بهروزشدن دارد. خیر و فواید این نگاه، در صدر به جمعیت هلال‌احمر خواهد رسید. تجهیز آزمایشگاه، کمک به خرید ماشین‌آلات به‌روز و سرمایه‌گذاری که نتیجه این سرمایه‌گذاری نهایتا به خود جمعیت خواهد رسید، می‌تواند در افزایش نقاط قوت تاثیر بسزایی داشته باشد.
نقش جمعیت هلال‌احمر در نساجی هلال ایران چه خواهد بود؟
اگر حمایت مدیران جمعیت هلال‌احمر نباشد، کار برای نساجی دشوار خواهد شد. نگاه جمعیت تنها در موقعیت‌هایی که نساجی نیازمند حمایت پررنگی از آن است، مانند مناقصه‌ها و مزایده‌های برگزارشده، باید بیشتر شود که این کار ارتقای نام پررنگ و پرعظمت جمعیت هلال‌احمر را در پی خواهد داشت. چه‌بسا که در دو‌سال اخیر خود جمعیت نیازمند نگاهی از سوی مسئولانی است که در تخصیص بودجه نقش داشته‌اند.
بنابراین فرازونشیب‌های مشکل بودجه جمعیت هلال‌احمر در روند کاری شما هم بی‌تاثیر نبوده است؟
زمانی که پدر خانواده دچار مشکل و درآمد ضعیفی شود، قطعا بر اعضای خانواده هم تاثیر خواهد گذاشت. وقتی هلال‌احمر دچار کاهش در بودجه شود، قطعا سفارشات چادرهای امدادی یا به کلی سفارشات جمعیت، در اولویت‌های آن کم و زیاد خواهد شد. این نوسان در مجموعه کاری نساجی تاثیرگذار هم بوده است و برآیند آن تامین نیازهای هلال‌احمر در نخستین گام‌ها بوده و سپس در صورت اشباع، در پی بازاریابی حرکت خواهیم کرد.
در چند‌سال اخیر، بسیاری از شرکت‌های نساجی دچار رکود یا ورشکست شده‌اند. چرا با این رکود، نساجی هلال ایران همچنان با قدرت به کار خود ادامه می‌دهد؟
یکی از بزرگترین نقاط قوت نساجی هلال، داشتن یک مجموعه کامل است. از تولید نخ تا سازه‌های فلزی در این مجموعه انجام می‌شود. شرکتی مشابه در ایران که تولیدی کامل و اینچنینی داشته باشد، نمی‌توان یافت. صنعت نساجی خصوصا در بحث پوشاک و به‌خصوص که هر چه به جلو حرکت می‌کنیم، مسأله ارزش افزوده پوشاک، توجیه‌پذیرتر، منطقی‌تر و بیشتر است. بحث رکود نساجی فی‌نفسه مربوط به تفاوت تولیدکنندگانی است که یکی از آنها دستگاهی وارد می‌کند، سرمایه‌گذاری می‌کند و فروش خود را به صورت مدت‌دار انجام می‌دهد و رقیب دیگری همان محصول را از کشور خارجی وارد می‌کند و هر دوی آنها قصد رقابت در یک بازار را دارند. قطعا کسی که درگیر مسائل مالیات، بیمه، شهرداری و وام‌های چندین درصد می‌شود، توانایی رقابت با وارد‌کننده را ندارد. آسیبی که به نساجی می‌رسد به این دلیل است. در چند‌سال اخیر به دلیل تورم، سفره‌های مردم کوچکتر شد و قدرت خرید و درآمد کاهش یافت، بنابراین تولیدکننده‌ها با مشکل مواجه شدند. باید حمایت بیشتری از تولیدکننده شود و من امیدوارم که این صنعت بهبود پیدا کند.
مدیرعامل نساجی هلال ایران تاکید ویژه‌ای بر دو فاکتور خلاقیت و نوآوری داشتند. اهمیت این دو فاکتور برای شما تا چه میزان است؟
همیشه دو رکن ماندگار هر شرکت خلاقیت و نوآوری است. اگر در مجموعه‌ای ایده‌ای شکل نگیرد و خلاقیتی هم برای عملی‌کردن ایده در میان نباشد، پس از مدتی دچار رکود خواهد شد. در شرکت نساجی هلال همیشه پیگیر تولید محصولات جدید هستیم. بعضی مواقع بسیاری از مصرف‌کننده‌ها در برابر اجناس جدید مقاومت می‌کنند و تا محصولی تولید نشود و در میان مردم جا نیفتد آن را نمی‌پذیرند، چون ما در مجموعه‌ای هستیم که ممکن است محصول ما با محصول شرکتی دیگر مشابه باشد و مصرف‌کننده هم از محصول آن شرکت رضایت کافی داشته باشد، بنابراین کار برای ما دشوار خواهد بود و با بحران و چالش مواجه می‌شویم که این فکر خلاقانه را چطور می‌توان با نیروی ثابت و ماشین‌آلات ثابت به مرحله عمل رساند. در صورت خلاقیت برای تولید محصول باید خط روند کاری را تغییر داد. مهمترین چالش و همزمان استقبال ما همواره خلاقیت و نوآوری است. ما پروژه‌هایی برای طرح و پارچه‌های جدید داریم که قطعا در آینده‌ای نزدیک مانند تولید پارچه کوردورا به تولید آنها هم دست خواهیم یافت.
چه راهبردی برای اثبات خودتان در برابر رقبای داخلی و خارجی دارید؟ ترکی یا چینی؟
تدبیر و تفکر را عوامل مهمی برای پیشی گرفتن از رقبا می‌دانیم. یک محصول خوب نتیجه فکر و اندیشه مجموعه‌ای از افراد آینده‌نگر است که این افراد شاکله صنایع نساجی هلال هستند. فکر و تدبیر نهایت کیفیت مناسبی را در پی خواهد داشت که این کیفیت در مقایسه با محصولات دیگر خارجی و داخلی تحسین شده است.
به‌عنوان شرکت تولیدی، جدا از مسئولیت اجتماعی که جمعیت هلال‌احمر همواره در قبال مردم انجام می‌هد، مسئولیت اجتماعی نساجی هلال خوانسار نسبت به شهروندان و فضایی که از ظرفیت جغرافیایی در اختیار دارید، ادا شده است؟
قطعا زمانی که موقعیت جغرافیایی ما در محدوده خوانسار است و پرسنل ما هم از شهروندان خوانساری هستند، حداقل ادای مسئولیت اجتماعی در قبال این تعداد از پرسنل که در ادامه به خانواده‌های آنان هم خواهد رسید، در اولویت فعالیت‌های ما است و ما همچنان در پی ادای مسئولیت اجتماعی خود در نگاهی فراتر از پرسنل خود هستیم. حضور داریم: شاید کمرنگ اما تلاش‌مان برای پررنگ‌کردن دچار وقفه نخواهد شد.
پیش‌بینی شما از آینده صنعت نساجی، نساجی هلال ایران و نساجی هلال خوانسار چیست؟
من با فکر خواستن توانستن است کار می‌کنم و اعتقاد دارم باید خوشبین بود، اما خوش‌خیال نبود. هنوز جای کار برای نساجی وجود دارد، اگر در بحث پوشاک با ارزش افزوده بالاتر، اجرای درست سیاست‌های کلی و اقتصاد کشور را با کشورهای دیگری مثل ویتنام، بنگلادش، ترکیه، برزیل و چین مقایسه کنیم، من خوشبین هستم، اما از تولیدکننده حمایت نمی‌شود و تولیدکننده مدام مشغله بیمه، مالیات و هزینه‌های آب و برق دارد که این مانع تقویت تولیدکننده خصوصا در سال‌های اولیه تولید می‌شود. قطعا صنعت نساجی با حمایت اتفاقات خوبی را در آینده شاهد خواهد بود.
بسیاری از امیدهای نساجی هلال ایران خواسته یا نخواسته از نگاه پدر جمعیت هلال‌احمر تاثیرپذیر است که همیشه این نگاه حمایتی را نمی‌طلبد، فقط در بعضی موارد که امکان سرمایه‌گذاری وجود دارد، جمعیت نباید از مجموعه تولیدی خود غافل شود. اگر جمعیت نگاه قطره‌چکانی توسعه، نوسازی و تجهیز را به نساجی هلال و خوانسار داشته باشد، عمر مفیدی به نساجی خواهد بخشید.
خواسته و تقاضای شما از مدیران هلالی به‌عنوان تولیدکننده چیست؟
در هر سازمانی «ماشین، انسان، مواد اولیه» باید به شکل مناسب و مساوی وجود داشته باشد. توقع من از نگاه صنعتی، سرمایه‌گذاری خوب با توجه به نیازهایی است که جمعیت می‌تواند در سال‌های آتی داشته باشد. ماشین‌آلات باید تجهیز و به‌روز باشند. نیروی انسانی نیاز به سرمایه‌گذاری و آموزش دارد. از نگاه اقتصادی سرمایه در گردش برای مواد اولیه هم نباید غافل شد. به‌عنوان یک واحد صنعتی، نگاه صنعتی، مدیران آشنا با صنعت درون خود جمعیت باید تربیت شود. ثبات مدیریت ضرورت هر سازمانی است که با دادن برنامه چندساله، مهلت زمان، بودجه کافی و حتی ارزیابی امکان‌پذیر خواهد بود.
- 10
- 3
