به گزارش دیده بان ایران، حسین راغفر، اقتصادان بر این باور است که کسری بودجه شدیدی در سال آینده داریم و تنها راه جبران این کسری بودجه اخذ مالیات است. همچنین راغفر اعتقاد دارد برخی از منابع متعلق به مردم است و درآمد آن متاسفانه به جیب افراد خاص وارد شده باید به سراغ آنها بروند و مالیات بگیرند. دولت حاضر نیست مالیات بگیرد چون کسانی که باید مالیات بدهند برندگانی هستند که خود در نظام تصمیم گیری و در مجلس و دولت حضور دارند.وی پیش بینی کرد: سال آینده کسری بودجه بالاتر رکود اقتصادی عمیقتر و بیکاری بالاتری همراه با تورم خواهیم داشت.
در ادامه گفت و گوی حسین راغفر آمده است:
*ارزیابی شما از لایحه بودجه ۹۹ چیست؟
بودجه مشخص می کند که ما دچار کسری بودجه شدیدی هستیم. منابعی که دولت برای این بودجه در نظر گرفته است متاسفانه قابل تحقق و عملیاتی شدن نیست. مثل فروش نفت و یا اخذ مالیات ها که دولت در لایحه گنجانده است ولی تحقق پذیر نیست. حتی فروش اوراق مشارکت برای استقراض نیز به نظر قابل تحقق نیست. ضمن اینکه منابع بسیار بزرگ دیگری وجود دارد که دولت به آنها نپرداخته است از جمله درامدهایی که از طریق فروش مسکن و مستقلات حاصل می شود و یا درآمدهای دیگری که شرکت های صادرکننده منابع خام و مواد طبیعی به دست می آورند؛ مثل صاحبان معادن که منابع در اختیار آنها از اساس به مردم تعلق دارد ولی امروز در اختیار بخش خصوصی قرار دارد. آنها ضمن اینکه منابع را صادر می کنند مالیاتی نمی پردازند و حتی مشوق های مالیاتی می گیرند.
مجموع این موارد نشان می دهد بودجه ای که دولت برای کسب درآمد ها ترسیم کرده بسیار غیر واقعی است. متاسفانه سهم بودجه در لایحه بودجه به شدت کاهش پیدا کرده است. امسال سهم بودجه عمومی از کل تولید ناخالص داخلی به پایینترین رقم خود در طی دهه های گذشته رسیده است و رقم ۱۱% را نشان می دهد. اهمیت این مساله باید روشن شود این رقم حتی در میان کشورهایی با اقتصاد آزاد و کشورهای صنعتی در حدود ۳۵% است. معنای دیگر این موضوع این است که دولت از تمام مسئولیت های اجتماعی و قانون اساسی خود دست شسته و به جای اینکه منابع متعلق به خود مردم را وارد بودجه عمومی کشور کند و از آنها استفاده کند به این نکته بی توجه شده است. ضمن اینکه دولت امروزه با هزینه های بزرگی درگیر است.
امسال بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد تومان برای فروش دارایی های دولت و خصوصی سازی در نظر گرفته است که از آن محل درآمد هایی را کسب کند و این ظرفیت بسیار بزرگی برای فساد بشمار می آید. رقم بسیار بزرگی برای استقراض در نظر گرفته است که در همین سال جاری دولت باید بابت بدهی های گذشته ۴۰ هزار میلیارد تومان برای بازپرداخت اصل و فرع این موارد در نظر بگیرد و این رقم بسیار بزرگ است و هر سال با توجه به استقراض هایی که دولت انجام می دهد افزایش پیدا می کند.
*به نظر شما دولت چگونه کسری بودجه را جبران کند؟
باید از طرق مالیاتی جبران کند. دولت فقط سال گذشته میزان ۴۰۰ هزار میلیارد تومان رانت ارزی به گروهای داخل قدرت پرداخته است و سالهاست که یک ریال بابت عواید حاصل از سرمایه و خرید و فروش زمین و مسکن از کسی اخذ نکرده است. سال گذشته ۱۱۸ میلیون تن سنگ معدن و شن و ماسه صادر شده و این منابع با امکاناتی که یارانه گرفته اند از کشور خارج شده است. این منابع متعلق به مردم است و درآمد آن متاسفانه به جیب افراد خاص وارد شده باید به سراغ آنها بروند و مالیات بگیرند. دولت حاضر نیست مالیات بگیرد چون کسانی که باید مالیات بدهند برندگانی هستند که خود در نظام تصمیم گیری و در مجلس و دولت حضور دارند.
* بسیاری بر این باورند که اخذ مالیات از راههای تامین بودجه است اما آیا نظام مالیاتی ما این پتانسیل را دارد؟
قطعا دارد ولی به سراغ کسانی که باید نمی رود. چون آنهایی که باید مالیات بدهند خود در ساختار قدرت حضور دارند یا با افرادی که در نظام قدرت هستند ارتباط دارند. بخش قابل توجهی از نمایندگان مجلس در فعالیتهای زمین و مستقلات هستند و تمایلی به گرفتن مالیات از زمین داران و زمین خواران ندارند. یکی از موارد روشن و بارز درآمد حاصل از فروش منابع طبیعی است که عملا به جیب کسانی واریز شد که در نظام قدرت حضور دارند. اولا این منابع باید برگردد و حق مالکیت بزرگی از آنها اخذ شود.
به تعبیری باید بخش قابل توجهی از سهم دولت در بودجه عمومی از همین منابع حاصل شود. همچنین باید آنها را وادار کرد که بخش عمده این درآمد را در صنایع پایین دستی به محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر تبدیل کنند تا درآمدهای مالیاتی جدیدی برای دولت فراهم شود. دولت و مجلس هر دو مقصر شرایط کنونی اقتصادی هستند و باید پاسخگو باشند.
* با توجه به بودجه بسته شده تورم ۹۹ را چطور می بینید؟
با شیوه موجود قطعا تورم بالاتر است. ولی اگر تغییراتی ایجاد کنند امکان کنترل تورم وجود دارد. ولی متاسفانه دولت و مجلس عزمی برای این تغییر ندارد. این مجلس خود را خاتمه یافته می بیند و بسیاری از آنها حاضر نیستند بر علیه منافع خود تصمیماتی بگیرند. بسیاری از آنها در فعالیت های اقتصادی فعالند و دور از ذهن است که بر علیه خود قانونی وضع کنند بنابراین سال آینده کسری بودجه بالاتر رکود اقتصادی عمیقتر و بیکاری بالاتری همراه با تورم خواهیم داشت.
* آیا تصویب اف ای تی اف کمک کننده خواهد بود؟
خیر. هیچ کمکی نمی کند ولی تصویب نشدن آن آسیب زا نیز هست و چین و روسیه و اتحادیه اروپا و سایر شرکای ما تحت فشار بیشتری قرار می گیرند و برای فشار بر ایران مجبور به پیروی از سیاست های آمریکا خواهند بود این جدی ترین آسیبی است که با آن روبرو خواهیم بود. نکته اساسی ما در این رابطه این است که باید بنیان های تولید را در داخل تقویت کنیم. مادامی که این اتفاق نیفتاده اگر عضو نشویم هم ظرفیتهای زیادی برای فشار بر کشور وجود دارد و در هر فرایند مذاکره و چانه زنی وادار به واگذاری امتیازات بیشتری هستیم. و این صرف نظر از این است که چه دولتی بر سر کار باشد. عدم عضویت این هزینه ها را دارد و عضو شدن نیز مزیتی برای کشور ندارد./ شفقنا
- 20
- 2
