روسیه و چین قطب‌های جدید انرژی

دیپلماسی ایرانی، ایالات متحده آمریکا ممکن است به زودی در رقابت انرژی در برابر ترکیبی از روسیه و چین شکست بدی را تجربه کند. رقبایی که به هیچ وچه نباید آنها را دست کم گرفت. وزیر انرژی روسیه می گوید که با ادامه توافق کاهش تولید نفت اوپک و غیراوپک، افزایش تولید نفت شیل ایالات متحده چیز عجیبی نیست. الکساندر نواک، که با CNBC گفت وگو می کرد ادامه داد که اگر اوپک و غیر اوپک با ادامه توافق کاهش تولید موافقت نمی کردند اتفاق بدی می افتاد.

این وزیر روسی که به شدت از سوال خبرنگاران در خصوص رشد نفت شیل عصبانی شده بود و می گفت مدام این سوال را از ما می پرسید ادامه داد «این خبر جدیدی برای ما نیست. وقتی مردم از ما در مورد نفت شیل می پرسند این طور به نظر می آید که ما نمی دانیم که نفت شیل رشد خواهد داشت. شما یا ما را دست کم گرفته اید یا فکر می کنید ما تخصصی نداریم. من فکر می کنم اگر شما تخصص ما را قبول دارید باید بفهمید که ما درمحاسبات خودمان تمام این موارد را مد نظر قرار داده ایم.»

سخت بتوان باور کرد که نه روس ها و نه اوپکی ها هیچ کدام به این مسئله فکر نکرده اند که بالا رفتن قیمت نفت می تواند باعث افزایش تولید نفت شیل می شود. از آغاز امسال، و زمانی که توافق کاهش تولید به اجرا درآمد، تولید کنندگان شیل هر ماه تولید خود را بالا بردند به طوری که در آخرین گزارش هفتگی EIA کل کل تولید نفت در ایالات متحده ۹.۶۸ میلیون بشکه بوده است که بیشتر آن نفت شیل بوده است. نواک در پاسخ به این سوال که شک و شبه هایی در خصوص پیوستن روسیه به توافق کاهش تولید وجود داشت گفت، اگر این توافق برای روسیه مفید نبود هیچ گاه آن را قبول نمی کرد.

درحالی که بر اساس نقل قولی که اویل پرایس از وزیر اقتصاد روسیه، ماکسیم اورشکین، آورده، این وزیر روسی گفته بود که توافق کاهش تولید نفت به زیان اقتصاد روسیه است و باعث می شود شرکت های نفتی سرمایه گذاری خود در نفت را کاهش دهند. نواک در نهایت گفت که مشخص است این توافق تا ابد ادامه نخواهد داشت و روزی به سر خواهد آمد. بنابراین ما باید خود را برای آن روز آماده کنیم. امروز ما می دانیم که روزی به پایان این فرآیند خواهیم رسید.

 از سوی دیگر چین برای پیشتازی در گاز خیز برداشته است. چین اگر می خواهد با با سرعت رو به رشد تقاضا هماهنگ باشد باید ترمینال های جدید LNG احداث کند. براساس گزارش جدید گلوبال پلاتس، ظرفیت ترمینال های شمال و شرق این کشور در حال حاضر به ۱۳۰ درصد می رسد. بازیگران عرصه LNG به پلاتس گفته اند که به دلیل شرایط و محدودیت های خاص، نگران دریافت مجوز محموله های کشتی رانی هستند. یکی از منابع آگاه در چین گفته است که «محدودیت هایی در خصوص این که چطور یک شرکت می تواند یک محموله LNG را وارد کند وجود دارد، درحالی که ترمینال های شمال این کشور با ظرفیت کامل در حال کار هستند. برنامه های زمان بندی ورود کشتی ها بسیار فشرده هستند اما ما باید عرضه گاز در خطوط لوله را تضمین کنیم.»

یکی از راه حل های ممکن برای مقابله با کمبود LNG حمل و نقل گاز از مناطق جنوبی به مناطقی است که تقاضا در آن ها بالاست. اما در این صورت مشکلات لجستیکی هم مطرح می شود. شکاف قیمتی بین نواحی جنوبی و شمالی به حد کافی بالاست تا بتواند گاز را به شمال انتقال دهد اما شمال چین هنوز هم با مشکل کمبود گاز مواجه است. کارشناسان چینی معتقد هستند که زیرساخت های ضعیف خطوط لوله قادر به برآورد نیازهای مربوط به تقاضای زمستانی گاز نیستند.

در ماه جولای، آژانس بین المللی انرژی IEA پیش بینی کرد که چین در ۵ سال آینده ۴۰ درصد رشد تقاضای جهانی گاز طبیعی را از آن خود خواهد کرد. چین بر آن است تا سال ۲۰۲۰ حدود ۱۰ درصد از انرژی مورد نیاز خود را از گاز طبیعی تامین کند در حالی که این میزان در سال ۲۰۱۵ فقط ۵.۹ درصد بوده است. بنابراین واردات گاز طبیعی این کشور رشد چشم گیری داشته است. در هفته اول ماه اکتبر، قیمت معاملات گاز آسیا به بالاترین سطح خود از ماه ژانویه رسید و دلیل آن واردات گاز چین بوده است.