بورس رکوردها را پس می‌گیرد؟

در حالی که بازار سهام یک هفته با هیجان منفی را پشت سر گذاشت، مجدد شاهد حضور پررنگ سهامداران خُرد به دنبال فروکش تنش‌ها هستیم. به‌طوری‌که رکوردی تاریخی در خالص خرید حقیقی‌های بورس در معاملات دیروز تجربه شد. نکته جالب توجه آنکه با کاهش محدودیت‌های نوسان، ارزش معاملات نیز از ۲ هزار میلیارد تومان فراتر رفت.

هجوم دوباره معامله‌گران این نوید را می‌دهد که نماگر سهام می‌تواند نه تنها رکوردهای پیشین خود را پس بگیرد، بلکه ابرکانال ۴۰۰ هزار واحدی را نیز درصورت عدم بروز ریسکی غیرمنتظره فتح کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ۳۱۴ نماد فعال معاملات دیروز، فقط پنج مورد افت قیمت داشتند و ۲۷۷ شرکت نیز با صف خرید به کار خود پایان دادند. این وضعیت نشان می‌دهد امیدواری به بازار سهام بازگشته و روند قیمت‌ها می‌تواند در معاملات امروز هم صعودی بماند. با این حال، رشد مجدد قیمت‌ها می‌تواند انگیزه‌های فروش برخی سهامداران را فعال کند و جدال جدی میان پول‌های تازه و افرادی که تصمیم به شناسایی سود می‌گیرند، رخ دهد.

رکورد تاریخی رشد مقداری شاخص سهام طی معاملات روز گذشته ارتقا پیدا کرد. بورس تهران دیروز شاهد سبزپوشی عمده نمادهای معاملاتی خود بود. از این رو با توجه به بازگشت محدودیت دامنه نوسان به روال سابق، شاخص کل بازار سهام با رشد ۱۵ هزار و ۸۴۳ واحدی (معادل ۴/ ۴ درصد)، به کانال ۳۷۵ هزار واحدی بازگشت تا بیشترین رشد درصدی این نماگر در ۱۰ سال اخیر ثبت شود. در عین حال معامله‌گران حقیقی بازار نیز با خالص خرید ۹۴۵ میلیارد تومانی خود رکوردی دیگر را جابه‌جا کردند. روندی که با توجه به فروکش نسبی ریسک‌های سیستماتیک، انتظار می‌رود برای روزهای آتی تکرار شود. به این ترتیب فتح چهارمین ابرکانال تا پایان هفته جاری چندان دور از ذهن نیست.

جابه‌جایی رکوردها در تالار شیشه‌ای

روز گذشته شاخص کل بورس تهران توانست با ثبت بیشترین رشد مقداری در تاریخ معاملات این بازار، بار دیگر به کانال ۳۷۵ هزار واحدی بازگردد. از منظر درصد تغییرات شاخص کل نیز در ۱۰ سال اخیر، این میزان رشد بی‌سابقه بوده است. رشد این روز سهام اما تنها در نماد معاملاتی شرکت‌های بزرگ و کالامحور خلاصه نشده و قریب به اتفاق سهم‌های معاملاتی روز مثبتی را پشت سر گذاشتند. از این رو رشد ۴/ ۴ درصدی این نماگر در شرایطی رقم خورد که تنها ۵ نماد معاملاتی رخت قرمز به تن کردند و مابقی سهام بورسی در محدوده مثبت قیمتی به معاملات روزانه خود پایان دادند. به این ترتیب شاخص کل هم وزن که نشانی از اثرگذاری یکسان نمادها دارد، نیز رشدی تاریخی را تجربه کرد و با صعود ۲/ ۴ درصدی همراه شد.

قدرت تقاضا در معاملات دیروز بازار سهام چنان قابل توجه بود که با وجود دادوستد ۲ هزار و ۴۶۶ میلیارد تومان سهم (معاملات خرد)، همچنان یک هزار و ۲۷۲ میلیارد تومان نقدینگی پشت در بسته ماند و نتوانست سهم مورد نظر خود را خریداری کند. فرابورس نیز در این روز شرایط مشابهی را تجربه کرد. در این بازار قیمت هیچ نماد معاملاتی کاهش پیدا نکرد و با وجود ارزش معاملات ۹۵۰ میلیارد تومانی (بازار اول، دوم و پایه)، صف خریدی به ارزش ۴۹۰ میلیارد تومان نیز در ۹۲ درصد از نمادهای فعال این بازار ناکام باقی ماند.

خیز برای ۴۰۰ هزار واحد؟

همانطور که اشاره شد دیروز دو رکورد در بازار سهام جابه‌جا شد. شاخص کل بیشترین رشد مقداری در تاریخ را تجربه کرد و سهامداران خرد نیز رکورد بیشترین خالص خرید خود را شکستند. از این رو سرمایه‌گذارانی که از ابتدای هفته گذشته با افزایش ریسک‌های غیراقتصادی و تداوم این ریسک‌ها در طول هفته دست به ماشه فروش شده بودند، با کنار رفتن ریسک جنگ، بار دیگر در جبهه تقاضا صف‌کشی کردند. بنابراین کاهش خطر درگیری مستقیم نظامی بین ایران و آمریکا شاید مهم‌ترین نقش را در بازگشت نقدینگی به بازار سهام داشته است. در عین حال پس از ریزش حدود ۸ درصدی نماگر اصلی سهام در هفته گذشته، بسیاری از سهم‌ها تا ۱۵ درصد نیز منفی شدند. حال از چهارشنبه هفته گذشته تاکنون بخش اعظم اصلاح قیمت‌ها جبران شده است.

در صورت تداوم معاملات با همین فرمان به احتمال زیاد طی معاملات روز جاری شاهد بازگشت قیمت سهام به سطوح پیش از شوک خواهیم بود. بنابر این با توجه به پول‌های ورودی به بازار صعود چند روزه شاخص سهام و رسیدن به قله‌های جدید دور از ذهن نیست. در این میان باقی متغیرها نیز تا حدود زیادی بر وفق مراد بازار سهام پیش می‌رود. از این رو در صورت تداوم صعود قیمت سهام که با توجه به شرایط فعلی چندان بعید به نظر نمی‌رسد، احتمال می‌رود طی روزهای آتی شاهد فتح چهارمین ابرکانال نیز باشیم. با یک حساب سرانگشتی نیز می‌بینیم که فاصله شاخص کل با عدد ۴۰۰ هزار به کمتر از ۵/ ۶ درصد رسیده است که با توجه به صفوف تقاضای منتظر پشت در سهام به راحتی قابل دستیابی است. با این حال حقوقی‌هایی که در هفته گذشته خریدار سهام بوده‌اند احتمالا در روزهای آتی در سمت فروش بیشتر فعال شوند و این موضوع نیز باید در نظر گرفته شود.

خرید بی‌سابقه حقیقی‌ها

روز گذشته شاهد ثبت رکورد جدیدی از مشارکت سهامداران خرد در سمت خرید سهام بودیم. این مهم در حالی رقم خورد که ابتدای هفته گذشته، این سهامداران حقوقی بودند که با حمایت دستوری رکورد خالص خرید این دسته از بازیگران سهام را جابه‌جا کردند. در ۴ روز معاملاتی هفته گذشته بیش از ۳۷۰۰ میلیارد تومان نقدینگی از سوی معامله‌گران خرد از بازار سهام خارج شد. در دو روز معاملاتی اخیر اما با وجود محدود بودن دامنه نوسان به دو درصد در روز شنبه، افزون بر یک‌سوم از نقدینگی خارج شده بار دیگر به تالار شیشه‌ای بازگشته است. به این ترتیب دیروز بیش از ۲ میلیارد و ۲۰۵ میلیون سهم به ارزش ۹۴۵ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران حقوقی افزوده شد. در این روز تنها ۵ درصد از نمادهای فعال این بازار با خالص خرید حقوقی همراه شدند و در مابقی بازار شاهد حضور پرقدرت معامله‌گران خرد در جبهه تقاضا بودیم.

در میان ۳۸ صنعت فعال بورسی نیز تنها دو صنعت با خالص خرید حقوقی همراه شدند. همچنین دیروز بیشترین خالص خرید بازیگران حقیقی در سهام زیرمجموعه گروه محصولات پتروپالایشی رقم خورد. به این ترتیب دیروز دو گروه محصولات شیمیایی و فرآورده‌های نفتی به ترتیب شاهد جابه‌جایی ۱۷۵ و ۱۳۷ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بودند. پس از آن نیز خودرویی‌ها و بانکی‌ها در مجموع شاهد خالص تغییر مالکیت ۲۱۴ میلیارد و ۸۴۱ میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. دیگر گروه‌های کالایی نیز دیروز مورد توجه معامله‌گران خرد بازار قرار گرفتند.

در میان شرکت‌های بورسی نیز نماد معاملاتی شرکت ساپیا در اولویت خرید معامله‌گران خرد قرار گرفت. از این‌رو دیروز ۳۳۲ میلیون سهم «خساپا» به ارزش ۷۳ میلیارد و ۳۸۱ میلیون تومان در سمت حقوقی به حقیقی جابه‌جا شد. در «شیران» نیز حقیقی‌ها خالص خریدی به میزان ۶۲ میلیارد و ۴۳۲ میلیون تومان را رقم زدند. سهام شرکت پالایش نفت بندرعباس نیز دیروز موردتوجه بازیگران خرد بازار قرار گرفت. در این نماد معاملاتی روز گذشته بیش از ۶/ ۳۸ میلیون سهم به ارزش ۴۶ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد افزوده شد. در آنسوی بازار اما سهام شرکت فولاد امیرکبیرکاشان شاهد خالص تغییر مالکیت ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به سمت پرتفوی حقوقی‌ها بود. در میان صنایع بورسی نیز تنها دو گروه تک سهم سایر معادن و استخراج زغال‌سنگ در مجموع شاهد جابه‌جایی ۳۹۲ میلیون تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بود.

مولفه‌های اثرگذار بر معاملات سهام

در شرایط فعلی علاوه بر میزان اثرگذاری ریسک‌های غیراقتصادی که خود نقشی جدی در تغییر روند سهام ایفا می‌کند، این نرخ ارز و قیمت‌های جهانی است که می‌تواند کاملا تعیین‌کننده باشد.

نرخ دلار در معاملات روز گذشته بازار آزاد، همچنان در نیمه اول کانال ۱۳ هزار تومانی (ساعت ۱۶ روز یکشنبه) گزارش می‌شود و نرخ نیمایی دلار نیز در محدوده نزدیک به ۱۱۷۸۵ تومان قرار دارد. توجه به نرخ دلار جایی اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم نرخ تسعیر دلار در گزارش ۶ ماهه اکثر شرکت‌های صادرات‌محور در ارقامی کمتر از مرز ۱۱ هزار تومان قرار دارد. از این‌رو نرخ‌های فعلی دلار می‌تواند تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای در صورت‌های مالی این بنگاه‌های اقتصادی به‌جا بگذارد.

در سوی دیگر، این بازار جهانی است که همواره مورد توجه فعالان بازار سهام قرار گرفته است. درحال‌حاضر بیش از ۶۰ درصد از ارزش معاملات کل بورس تهران در اختیار شرکت‌های کالایی قرار دارد و روند قیمت‌های جهانی می‌تواند روند قیمت سهام این شرکت‌ها را دستخوش تغییراتی کند. هم‌اکنون سطوح قیمت فلزات اساسی و نفت در بازار جهانی در محدوده مطلوبی قرار دارد. این درحالی است که انتظار می‌رود مقامات بلندپایه چین و آمریکا در هفته جاری متن رسمی توافق فاز اول را امضا کنند و این مساله می‌تواند محرک قدرتمندی برای رونق بیشتر بازار جهانی باشد. این دو عامل به خودی خود می‌تواند مسیر بازار برای عبور از سطوح قبلی و سقف ۴۰۰ هزار واحدی را تسهیل کند.

شدت گرفتن انتشار گزارش‌ دوره‌ای شرکت‌های بورسی برای دوره ۹ ماهه از روزهای پایانی هفته جاری، دیگر مولفه‌ای است که می‌تواند ارسال‌کننده سیگنال‌های مثبت به معاملات سهام باشد. انتظار می‌رود در ایام باقی‌مانده از دی ماه، دریافت گسترده اطلاعات از سوی شرکت‌ها در سامانه کدال و تجزیه و تحلیل آن توسط کارشناسان ادامه یابد. بعد از آن نیز گزارش‌های عملکرد ماهانه می‌تواند موج دیگری در بازار سهام ایجاد کند.