شوق قشنگ شدن در میان ایرانیان 

دماغ‌های که به سمت بالا میل پیدا کردند، لب‌های پف کرده، ابروهای کشیده ، گونه‌های برجسته و قیافه‌های یک شکل و یک رنگ انتخاب بسیاری از زنان و دختران ایرانی شده است. با عمل‌های زیبایی دیگر کمتر چهره منحصر به فردی وجود دارد و چهره‌ها آنقدر شبیه یکدیگر شده‌اند که با هر فرد جدیدی آشنا می‌شویم انگار قبلاْ او را جایی دیگر دیده‌ایم! 

البته فقط زنان و دختران ایرانی نیستند که با آرزوی به دست آوردن ظاهری بی‌عیب و نقض خود را به تیغ جراحان می‌سپارند، بلکه شوق قشنگ شدن به مردان نیز سرایت کرده است و آنان نیز تلاش قدرتمندانه برای فتح قله‌های زیبایی به مدد جراحی‌های کوچک و بزرگ آغاز کرده‌اند. آمارها و مشاهدات میدانی نیز موید این موضوع است. 

نتایج نظرسنجی از مطب جراحان زیبایی که دو سال پیش منتشر شد نشان می دهد که از هر ۵ نفری که برای جراحی بینی به پزشک مراجعه می کند ۲ نفر مرد هستند و هزینه عمل جراحی مردان در ایران سالانه از مرز ۷۰ میلیارد تومان گذشته است. لازم به ذکر است این آمار مربوط به سال ۸۶ است و بدون شک با توجه به اپیدمی شدن جراحی زیبایی در میان مردان اکنون بیشتر نیز شده است.

امروزه تعداد افرادی که دست به جراحی‌های زیبایی از جراحی بینی گرفته تا برداشتن چربی‌های اضافی در بدن که تحت عنوان لیپوماتیک و لیپوساکشن می‌زنند روز به روز بیشتر می‌شود، اما این عمل‌ها هم همیشه موفقیت آمیز نیست و گاهی به قیمت جان مراجعه کننده نیز تمام می‌شود. شاید به همین دلیل هم باشد که برخی از آمار حکایت از آن دارد که حدود ۵۰ درصد شکایات پزشکی کشور مربوط به زیبایی است که شامل جراحی پلاستیک، ترمیمی، افزایش قد، لاغری و چاقی و گونه‌گذاری می‌شود.

جراحی بینی در کشورمان حدود ۷۰ درصد از جراحی‌های پلاستیک را تشکیل می‌دهد. نکته جالب این‌جاست که بیش از نیمی از کسانی که بینی خود را عمل می‌کنند از فرم جدید بینی‌شان راضی نیستند و دوباره نسبت به انجام جراحی اقدام می‌کنند.

بازار آشفته اقتصاد نیز نتوانسته است افراد طالب زیبایی تصنعی را از مراجعه به مراکز جراحی زیبایی بازدارد. در شرایط که اغلب کسب و کارها از رونق افتاده است اما بازار جراحان زیبایی کماکان سکه است. شلوغی کیلینیک‌های زیبایی موید این مطلب است. همدلی برای صحت سنجی این موضوع با ۶ کیلینیک زیبایی برای وقت عمل لیپوماتیک تماس گرفت، تنها یک کلینیک نوبت یک هفته‌ای به وی داد.

بسیاری بر این باورند استقبال ایرانیان از عمل زیبایی، ناشی از تعریف جدیدی از زیبایی در میان ایرانیان است که با تعریف قدیم از زیبایی فاصله زیادی دارد.انها می‌گویند سلیقه دختران و مردان تغییر کرده است و همین تغییرات توقع از زیبایی را بالا برده است و وقتی زیبایی یک فرد یا افرادی متناسب با آن توقعات نباشد، آنان برای به دست آوردن زیبایی که مد شده است ناگریز به انجام جراحی پلاستیکی هستند. 

برخی دیگر می‌گویند محدودیت‌های پوشش بانوان باعث شده است که زنان به سمت جراحی‌های زیبایی هجوم بیاورند چرا که براساس عرف و هنجارهای رایج جامعه و همچنین قانون نانوشته‌ای زنان ناگزیر به رعایت پوشش و حجاب هستند که بخشی از زیبایی آنان را می‌پوشاند. البته برخی با رد این فرضیه معتقدند: کشورهای حوزه خلیج فارس پوشش‌های بسیار سنگین‌تری از زنان ایرانی دارند ولی آمار جراحی‌های زیبایی آنها کمتر است. 

در کنار کسانی‌که عمل‌های زیبایی را حق طبیعی هر فرد و حتی برخی نیاز امروزه می‌دانند، عمل‌های زیبایی مخالفانی را هم دارد، که آنان را وادار به تشکیل کمپین‌های نیز کرده است. گروهی از زنان کمپین‌ها و فعالیت‌های ترویجی را ضد این پدیده آغاز نموده‌اند. هدف اصلی بیشتر این کمپین‌ها، ترویج نگاهی تازه به زیبایی است. نگاهی که زیبایی را در اعتماد به نفس و پذیرش چهره و ظاهر طبیعی می‌داند.

یک روانشناس به همدلی گفت: میل به زیبایی یک میل طبیعی و غریزی است، از دیرباز اغلب انسان‌ها به ویژه زنان به بدنشان به عنوان سرمایه نگاه می‌کنند و ویژگی‌های ظاهری و به طور اخص بدن برای زنان جایگاه ویژه‌ای داشته و به عنوان سرمایه‌ای خدادادی مورد توجه بوده است. بنابراین زیبایی‌دوستی تا مرزی می‌تواند بهنجار تلقی شود. اما مشکل از جایی آغاز می‌شود که شاهد افراط در این مساله باشیم. اگر خودآرایی و زیبا جلوه کردن تا حدی باشد که به عنوان یک رفتار نرمال در افراد دیده شود و او را به سمت انجام رفتارهای افراطی و توجه بیش از حد به جسم و ظاهرش نکشاند میتواند طبیعی تلقی شود. اما اگر این میل به صورت افراط در افراد ظاهر شود دیگر از قالب زیبایی دوستی یا تمایل به زیبایی خارج می‌شود و به یک اختلال روانی تبدیل می‌شود که سلامت روانی فرد را دچار مشکل می‌کند و می‌تواند نشانگر این باشد که آن فرد از سلامت روان برخوردار نیست و به خاطر کسب عزت نفس و اعتماد به نفس بیشتر چنین ظاهری را از خودش به نمایش می‌گذارد.

سارا قاسمی در رابطه با عطش ایرانیان برای رفتن به زیرتیغ جراحان زیبایی افزود:: گسترش افراطی جراحی‌های زیبایی در یک جامعه تحت تاثیر از انگیزه‌های شناختی و عاطفی افراد آن جامعه است، به طوری که نیازهای عاطفی جوانان به ویژه نیاز به دیده شدن و مورد توجه قرار گرفتن به وسیله جامعه یکی از انگیزه‌های عمل‌های زیبایی در میان جوانان ایرانی شده است که برخی اوقات از حالت طبیعی نیز خارج می‌شود و به سمت افراط پیش می‌رود.

این روانشناس تمایل برخی از زنان به جراحی‌های زیبایی را به نگاه ابزاری به زنان که در جامعه رواج پیدا کرده است گره زد و افزود: اگرچه معمولا اغلب نگاه ابزاری به زنان را انکار می‌کنیم و آن را مختص به جوامع غربی می‌دانیم اما واقعیت این است که در بخش زیادی از جامعه به زنان نگاهی کالا انگارانه دارند، به نحوی که شرط ورود به برخی از مشاغل زیبایی و خودآرایی زنان برای جلب مشتری است و حتی در آگهی‌های استخدامی نیز به این موارد تاکید می‌شود. برخی از زنان که به خودآگهی نرسیده ارتقا روحی و فکری پیدا نکردند، تن به جراحی های زیبایی برای موفقیت و پیشبرد کارهایشان می‌دانند. در صورتی که در کشورهای دیگر چندان شاهد این اتفاقات نیستیم و زنان به سادگی در محیط کار و تحصیل و فعالیت‌های اجتماعی حاضر می‌شوند.

قاسمی باهشــدار به گرایش افراطی به زیبایی ظاهری درکشور، رشد آن را نشانه سطحی نگری و توجه به مسائل ظاهری دانست. این استقبال ایرانیان به انواع و اقسام عمل‌های زیبایی کشور رادر انسان محوری و لذتگرایی دانست وگفت:عقده حقارت، عدم اعتمادبه نفس، توهم خودزشت پنداری، اختلالات روانی و ... از دلایل روند رو به رشد عمل های زیبایی در کشور است.