دانستنی‌های جالب درباره دی‌ان‌ای (DNA)

دی‌ان‌اِی (DNA) که مخفف دئوکسی‌ریبونوکلئیک اسید است، مسئول انتقال اطلاعات ژنتیکی است. دی‌ان‌اِی یک مولکول مارپیچی دوگانه است که از چهار نوکلئوتید به نام‌های آدنین، تیمین، گوانین و سیتوزین ساخته شده است. فکرکردن به اینکه همه‌ی چیزی که هستیم، هرچیزی که بدنمان از آن تشکیل شده، عملکرد آن و ظاهر ما را چنین مولکول کوچکی تعیین می کند، باورنکردنی است.

نیازی به گفتن نیستن که دی‌ان‌اِی همیشه منبع تحسین و کنجکاوی دانشمندان سراسر جهان بوده است. با تحقیقات و اکتشافات اخیر، بشر آنقدر درباره دی‌ان‌اِی یاد گرفته که می‌تواند تقریبا هر چیزی را از نظر ژنتیکی اصلاح کند. این هم می‌تواند مفید و هم خطرناک باشد، اما هرچه هست، قدرت دی‌ان‌اِی بی‌پایان است. بنابراین در این مطلب با حقایق جالبی درباره این مولکول آشنا خواهید شد.

۹۹درصد از دی‌ان‌اِی ما با سایر انسان‌ها مشترک است.

این یعنی ۹۹درصد از دی‌ان‌اِی ما با انسان‌های بااستعداد، بازیگران مشهور، کارگردان‌ها، دانشمندان و ... یکسان است. حالا فکر کنید این یک درصد چقدر قدرت دارد! فقط یک درصد کوچک از آن می‌تواند همه انسان‌های روی زمین را کاملا منحصربه‌فرد کند.

۹۸درصد از دی‌ان‌اِی ما با شامپانزه‌ها مشترک است

وقتی قدرت یک درصد از دی‌ان‌اِی را بیشتر درک می‌کنید که بدانید تنها یک درصد دیگر از این مولکول می‌تواند شما را از شامپانزه‌ها متمایز کند!

۹۹.۵درصد از دی‌ان‌اِی شما با والدینتان یکسان است

این یعنی تنها نیم درصد شما را با والدینتان متفاوت می‌کند. یعنی شما فقط نیم درصد با والدینتان تفاوت دارید؟

اگر همه مولکول‌های دی‌ان‌اِی بدن شما در یک خط قرار بگیرند، طولشان ۶۰۰ برابر فاصله زمین تا خورشید خواهد بود!

باور نکردنی است! شگفت‌انگیز است که این مولکول میکروسکوپی که در بدن جا می‌گیرد و نامشهود است، آنقدر بلند باشد که اگر در کنار هم قرار بگیرند ۶۰۰ برابر فاصله زمین تا خورشید شود! فاصله زمین تا خورشید ۱۴۹.۶ میلیون کیلومتر است.

ژنوم انسان حاوی ۳ میلیارد جفت پایه‌ی دی‌ان‌اِی است

کل ژنوم شما از مولکول‌های دی‌ان‌اِی ساخته شده که به شکل نردبان پیچ‌خورده است. این نردبان‌ها از جفت‌های پایه چهار نوکلئوتیدی ساخته شده اند. اگر کسی بخواهد همه اطلاعات موجود در رمزهای ژنوم ما را هشت ساعت در روز بنویسد، به ۵۰ سال زمان نیاز دارد تا ژنوم انسان را بنویسد.

ما دی‌ان‌اِی مشترک زیادی با موجودات عجیب داریم

مثلا ۴۰ تا ۵۰ درصد از دی‌ان‌اِی انسان با کلم یکسان است. از سوی دیگر، دانشمندان دانشگاه کمبریج ادعا می‌کنند که کرم‌های خاکی نزدیک‌ترین بستگان ژنتیکی بی‌مهره ما هستند. یعنی بیشتر از اختاپوس‌ها و عنکبوت‌ها.

دی‌ان‌اِی بسیار حساس است

شکنندگی دی‌ان‌اِی هم خوب و هم بد است. هم ما را قوی‌تر می‌کند و زنده نگه می‌دارد و هم می‌تواند ما را بکُشد. هر روز اتفاقات بی‌شماری می‌افتد که باعث می‌شود دی‌ان‌اِی ما اشتباه کار کند. این اتفاقات باعث آسیبی می‌شود که ممکن است منجر به جهش شود. برخی از این جهش‌ها می‌توانند مفید باشند، در حالی که بقیه باعث بیماری‌هایی مثل سرطان می‌شوند. خوشبختانه سایر آسیب‌ها با سیستم تعمیر ویژه بدنمان درست می‌شوند.امروزه تکنولوژی‌هایی وجود دارد که ژنوم  ما را ویرایش می‌کند تا جهش‌های منجر به سرطان، آلزایمر و سایر بیماری‌های ژنتیکی را درمان کند.

یک گرم دی‌ان‌اِی می‌تواند ۷۰۰ ترابایت داده را نگه دارد

‌

می‌توانید تصور کنید؟ این یعنی همه اطلاعات دیجیتالی دنیا را می‌توان در چند گرم دی‌ان‌اِی ذخیره کرد.

برای تکامل باید بخش‌هایی از دی‌ان‌اِی را از دست بدهیم

دانشمندان کشف کردند که برای رسیدن به جایی که اکنون هستیم و گذر از تکامل انسان، ۵۱۰ کد دی‌ان‌اِی را از دست داده‌ایم.