طی چندسال اخیر شاهد افزایش آمار مهاجرت پرستاران به کشورهای دیگر بوده‌ایم؛ اتفاقی که در سایه کمبود پرستار مشکلاتی را در خدمت‌رسانی به بیماران ایجاد کرده است. گفتنی است وضعیت معیشت نامناسب پرستاران خود مهمترین عامل برای مهاجرت آنها به کشورهای دیگر است، چراکه امروزه بازار کار پرستاری در بسیاری از کشورهای دنیا بسیار داغ است که این خود می‌تواند برای افرادی که تمایل به مهاجرت دارند انگیزه مناسبی باشد.
با نگاهي گذرا به وضعيت فعلي جامعه پرستاران مي‌توان دريافت کاستي‌هايي در اين زمينه وجود دارد؛ مواردي از کمبود پرستار گرفته تا سختي‌هاي اين حرفه و درآمد نه‌چندان مکفي که نمي‌تواند گره‌هاي اقتصادي و معيشتي اين قشر زحمت‌کش را بگشايد.
معضل کمبود پرستار
به‌طور کلي بايد در نظر داشت که امروزه در حالي شاهد کمبود پرستار در بسياري از بيمارستان‌هاي دولتي و در برخي از موارد خصوصي هستيم که نه‌تنها آمار فارغ‌التحصيلان اين رشته کاهش نيافته بلکه در مقابل شاهد اين مساله هستيم که فارغ‌التحصيلان رشته‌هاي مامايي نيز در برخي از موارد به شغل پرستاري مشغول مي‌شوند که اين خود مبين عدم کمبود نيروهاي آموزش‌ديده براي اين کار است، به‌گونه‌اي که بنا به اظهارنظر کارشناسان در حال حاضر بعد از کمبود تجهيزات بيمارستاني، کمبود پرستار در زمره مهمترين مشکلات پيش‌روي بيمارستان‌ها به حساب مي‌آيد.
حقوق و دستمزد اندک پرستاران
جالب است بدانيم که مهمترين علت مهاجرت پرستاران را مي‌توان حقوق و دستمزد اندک در نظر گرفت، چراکه زماني که تعرفه‌هاي پزشکي تعيين شد، تعرفه‌هاي پرستاري به حال خود رها شد و تغيير چنداني نکرد که اين خود با نارضايتي بسياري از پرستاران همراه شد. به عبارت ساده‌تر در سايه اجراي طرح تحول سلامت فاصله دستمزد دريافي پزشکان و پرستاران به طرز قابل توجه‌اي افزايش يافت که اين خود نارضايتي بسياري از پرستاران را نيز در پي داشت؛ اتفاقي که در سايه تحقق آن شاهد افزايش فاحش دريافتي ميان پزشکان و پرستاران هستيم، به‌گونه‌اي که بسياري از پرستاران مي‌گويند حقوق آنها با ميزان مسئوليت و وظايفشان هيچ همخواني ندارد، چراکه بايد به خاطر داشت بيشترين ميزان مراقبت از بيماران توسط پرستاران انجام مي‌شود اما متاسفانه در مقابل دريافتي چنداني ندارند که اين خود باعث افزايش نارضايتي افراد شاغل در اين حرفه شده است.
سريال هميشگي تعديل نيرو
از سوي ديگر بايد خاطر نشان کرد که تعديل نيرو به دلايل مختلفي مانند کمبود بودجه و موارد ديگر خود عامل ديگري براي افزايش آمار مهاجرت اين دسته از افراد شده است، چراکه متاسفانه طي سال گذشته برخي از پرستاران به‌راحتي شغل خود را از دست دادند که نبود امنيت شغلي به‌يقين مي‌تواند انگيزه مهاجرت را در آنها افزايش دهد.
اشتغال در مشاغل غيرمرتبط
بديهي است استفاده از دانش‌آموختگان رشته‌هاي پرستاري در شغل‌هاي غيرمرتبط نيز در زمره ديگر دلايل افزايش مهاجرت اين دسته از افراد محسوب مي‌شود، چراکه در حال حاضر متاسفانه بسياري از فارغ‌التحصيلان رشته‌هاي پرستاري بنا به دلايل مختلف جذب شغل‌هاي ديگر مي‌شوند. همچنين در اين فرصت بايد متذکر شد که کاهش چشمگير آمار پرستاران به دليل پايين‌بودن ميزان درآمد آنها و همچنين زمان به نسبت طولاني که براي اين شغل بايد درنظر گرفت خود از ديگر مشکلات پيش‌روي بيمارستان‌ها است، چراکه در حال حاضر مردم تمايل کمتري براي انجام کار پرستاري دارند؛ شغلي که بايد روز و شب خود را صرف انجام آن کنند و در مقابل حقوق اندکي دريافت کنند که اين خود با توجه به افزايش هزينه‌هاي زندگي چندان مقرون به صرفه به نظر نمي‌رسد. بنابراين بسياري از مردان يا رشته‌هاي پرستاري را براي ادامه تحصيل انتخاب نمي‌کنند و در صورت فارغ‌التحصيلي از اين رشته‌ها نيز بيشتر قصد مهاجرت از کشور را دارند، چراکه بازار کار پرستاري و ميزان درآمد آن در کشورهاي ديگر بسيار داغ و پررونق است.
بالابودن دستمزد پرستاران در کشورهاي ديگر
پرواضح است که بالابودن ميزان دستمزد پرستاري در کشورهايي مانند استراليا، کانادا و غيره يکي ديگر از دلايل افزايش آمار مهاجرت پرستاران به حساب مي‌آيد. همچنين در اين فرصت بايد متذکر شد که نبودن تفاوت ساعت کاري در ميان روزهاي تعطيل و غيرتعطيل يکي ديگر از دلايل افزايش نارضايتي پرستاران است، چراکه ساعت کاري طولاني اين افراد خود مي‌تواند باعث فرسايش هرچه بيشتر آنها شود. به عبارت ساده‌تر در شرايط موجود حرفه پرستاري جذابيت چنداني براي برخي ندارد که اين مهم عاملي براي سرگرداني و يا مهاجرت فارغ‌التحصيلان اين رشته‌ها است.
اتلاف بودجه در مبحث تربيت نيرو
شايان ذکر است که دولت براي تحصيل و پرورش پرستاران هزينه به نسبت بالايي را پرداخت مي‌کند که افزايش مهاجرت آنها خود باعث افزايش هزينه‌ها و يا اتلاف بودجه خواهد بود. بنابراين هنگامي که يک سرپرستار و يا پرستار باتجربه به دليل نارضايتي شغلي و درآمد بسيار پايين اقدام به مهاجرت مي‌کند در اصل بودجه کلاني از دولت به هدر رفته است که اين خود مي‌تواند پيامدهاي منفي بسياري را به دنبال داشته باشد. بايد يادآور شد که اصلاح قوانين پرستاري و همچنين تامين بودجه کافي مي‌تواند باعث کاهش چشمگير مشکلات پرستاران شود تا شايد از اين طريق آمار مهاجرت آنها نيز تا حد زيادي کاهش يابد.
- 13
- 5
