مسمومیت ۱۸۰ اصفهانی با منوکسید کربن

چند روز قبل از آن نیز مرد ۶۰ ساله‌ای در خمینی‌شهر به علت استفاده از زغال برای گرمایش و مسمومیت با منواکسیدکربن فوت شد. نشت گاز و گازگرفتگی در هفته‌های گذشته نیز مرگ پدر ۲۷ ساله و دختر ۲ ساله اصفهانی را رقم زد. این تنها سه نمونه از حوادث هفته‌های اخیر است که هرسال در فصل سرما شاهد آن هستیم. حوادث تلخی که منجر به مسمومیت و مرگ شهروندان و داغدار شدن خانواده‌های بسیاری می‌شود.

مدیر حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه هرسال با آغاز فصل سرما آمار مسمومیت با گاز منواکسید کربن بیشتر می‌شود، اظهار کرد: از ابتدای سال ۹۸ تاکنون ۱۸۰ مورد مسمومیت با گاز منواکسیدکربن داشتیم که متأسفانه منجر به فوت ۱۵ نفر شد. در این میان اصفهان بیشترین آمار مسمومیت را دارد و بعد از آن خمینی‌شهر و نجف‌آباد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

غفور راستین با اشاره به افزایش ۱۵ درصدی آمار مسمومیت با گاز منواکسید کربن در سال جاری و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، اظهار کرد: طی سال گذشته ۴۷۱ مورد مسمومیت با گاز منواکسید کربن در استان داشتیم که ۲۶ نفر جان خود را از دست دادند و بیشترین آمار مسمومیت و فوت نیز مربوط به اصفهان بود.

وی با بیان اینکه منواکسیدکربن یکی از گازهای بی‌رنگ‌وبو حاصل از احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی است که در مقایسه با اکسیژن برای ترکیب با هموگلوبین ۲۵۰ برابر تمایل به جذب دارد، گفت: کار هموگلوبین این است که اکسیژن و مواد غذایی را از ریه و بخش های دیگر بدن بگیرد و به ارگان ها و سلول‌های حیاتی مثل مغز و قلب برساند. به دلیل تمایل منواکسیدکربن به ترکیب با هموگلوبین، درجایی که بیش از حدود ۴۰ درصد فضا را منواکسید کربن اشغال کند این ترکیب با هموگلوبین تقریباً بالای ۷۰ درصد می‌شود و عملاً اکسیژن به ارگان‌های حیاتی مثل مغز انتقال پیدا نمی‌کند.

راستین ادامه داد: در این شرایط فرد دچار علائمی مثل خواب‌آلودگی، خمیازه کشیدن، گزگز شدن دور لب و دست‌ها، کبودی لب شده و آرام‌آرام به خواب عمیق و کما می‌رود و نهایتاً منجر به مرگ وی می‌شود.

آرام‌ترین و خاموش‌ترین مرگ در کمین شهروندان

مدیرحوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه فردی که گرفتار گازگرفتگی شده اختیاری برای دفاع و نجات خود ندارد، تصریح کرد: این آرام‌ترین و خاموش‌ترین مرگی است که اتفاق می‌افتد.

وی زمان را در کمک‌رسانی به فردی که دچار مسمومیت با گاز منواکسید کربن شده بسیار بااهمیت دانست و اظهار کرد: قدم نخست در برخورد با فرد حادثه‌دیده این است که اکسیژن‌رسانی خوبی به فرد صورت گیرد. باید پنجره‌ها را باز کرد، دکمه‌های یقه فرد مسموم را باز، وسایل گازسوز را خاموش و حتی‌المقدور او را از فضا خارج کرد، اگر علائم کبودی و مسمومیت شدید و فرد در حال خفه شدن بود علاوه بر این اقدامات حتماً باید با ۱۱۵ تماس و درخواست امدادخواهی کرد. اگر هم حادثه آتش‌سوزی اتفاق افتاده بود حتماً آتش‌نشانی را خبر کرد.

راستین علائم اولیه مسمومیت با گاز منواکسید کربن را سرگیجه، سردرد و خواب‌آلودگی اعلام کرد و افزود: این علائم شبیه سرماخوردگی است که یک هشدار است و حتماً باید وسایل گاز سوخت منزل یا محل کار را چک کرد.

مدیر حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان به مردم توصیه کرد که از وسایل گازسوز استاندارد، به‌صورت استاندارد استفاده کنند و گفت: یکی از اشتباهات و عادات ما این است که در فصل سرما تمام در و پنجره‌ و راه‌های نفوذ هوا را می‌بندیم، درحالی‌که برای استفاده از اکسیژن مناسب بهتر است حداقل چند سانتی‌متر راه برای جریان هوا باز بگذاریم که هوا رد و بدل شود.

هشدارهایی که جدی گرفته نمی‌شود

همچنین مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه برای پیشگیری از حوادث گازگرفتگی تنها کار، ارائه هشدارهای لازم به مردم است، گفت: هرسال و با سرمای هوا مصاحبه‌هایی با رسانه‌ها داریم و اطلاع‌رسانی‌های مختلفی صورت می‌گیرد تا مردم را نسبت به رعایت مسائل ایمنی حساس و از بروز حوادث ناگوار پیشگیری کنیم.

محسن گلابی افزود: متأسفانه برخی شهروندان این هشدارها را جدی نمی‌گیرند و اگرچه ۲۰۵ درصد افزایش آموزش‌ها را در سال جاری داشته‌ایم، اما همچنان شاهد حوادث ناگواری هستیم که منجر به فوت و از دست رفتن شهروندان می‌شود.

وی با تأکید بااینکه مردم باید مسائل ایمنی را جدی بگیرند، گفت: مسائل ایمنی برای حفظ جان شهروندان است که رعایت آن خیلی هم سخت و زمان‌بر نیست. ازجمله اینکه برخی مردم هرگونه راه نفوذ هوا در منزل و یا محل کارشان را مسدود می‌کنند که اصلاً درست نیست و حتماً باید هوای تازه و اکسیژن‌دار در محیط گردش داشته باشد.

گلابی بر لزوم بازرسی از وسایل گازسوز تأکید و خاطرنشان کرد: اگر بخاری درست بسوزد به‌طور طبیعی باید هوایی از لوله بخاریعبور کند و گرم شود، اما اگر لوله بخاری سرد است یعنی هوا عبور نمی‌کند و از یک جای قوی‌تر هوا مکش پیدا می‌کند. مثلاً دریچه کولر دارد هوا را مکش کند و هوای گرم می‌خواهد خروج پیدا کند یا در آشپزخانه‌هایی که متصل به اتاق پذیرایی است هود آشپزخانه هوا را مکش می‌کند و باعث می‌شود حرارت از لوله عبور نکند، بنابراین باید حتماً لوله‌های وسایل گازسوز مثل بخاری و آبگرمکن بازدید شود.

وی با ارائه توصیه‌های دیگری به شهروندان گفت: به‌هیچ‌عنوان از شلنگ آب به‌جای شلنگ گاز استفاده نکنید، شلنگ‌های گاز طولانی نباشد، شلنگ را از زیر فرش عبور ندهید، در محل اتصال حتماً از بست استفاده کنید، سعی کنید از متخصصین کمک گرفته و حتماً لوله‌های وسایل گازسوز را بازدید کنید. برای آزمایش لوله‌های گاز هم از کف صابون می‌توان استفاده کرد.

مراقب شعله‌های آبی باشید

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان با تأکید بااینکه همیشه باید حواسمان به شعله وسایل گازسوز باشد، گفت: شعله وسایل گازسوز باید آبی باشد، در این حالت یعنی سوخت درست صورت می‌گیرد ولی اگر شعله قرمز یا نارنجی شد یعنی سوخت کامل نیست. این مسئله‌ای مهمی که است و  شاید بسیاری از افراد به‌صورت تجربی بدانند که وقتی هوای اتاق خشک است و از دستگاه‌های بخور سرد استفاده می‌کنند در مجاورت بخاری، شعله از آبی به قرمز تبدیل می‌شود، بنابراین دستگاه بخور را نباید در مجاورت بخاری قرار دهیم.

دریچه‌های کولر را در فصل سرما باید بسته نگه‌ داریم، هود آشپزخانه دائم کار نکند، از وسایل خوراک‌پزی به‌جای وسیله گرمایشی استفاده نکنیم و در نهایت اینکه نکات مربوط به اتصال لوله‌های وسایل گرمایشی را رعایت کنیم.

وی خاطرنشان کرد: سیستم‌های گرمایش مرکزی هم مسائل خودش را دارد و اگر نشتی در موتورخانه و انباشت گاز داشته باشیم، با روشن کردن دستگاه شاید انفجار اتفاق افتد، همچنین گاز منواکسید کربن به‌صورت تجمیعی می‌تواند از مسیرها به داخل خانه انتقال پیدا کند، بنابراین موتورخانه‌ها و سیستم‌های مرکزی باید به‌صورت مداوم سرویس و توسط متخصصان مربوطه نظارت شود.

گلابی با بیان اینکه تأثیر گاز منواکسید کربن چهار ساعت است و بعدازآن منجر به بی‌هوشی و فوت می‌شود، گفت: مردم باید بدانند علائم مسمومیت با گاز منواکسید کربن با سرماخوردگی تقریباً یکسان است. در حادثه اخیر که منجر به مسمومیت یک خانواده سه‌نفره شد تمام منافذ منزل بسته بود و طبق اظهارات اولیه ما در خانواده، علائم را با سرماخوردگی اشتباه گرفته بودند و مسکن خورده بودند که منجر به بیهوشی و متاسفانه فوت پدر و دختر خانواده شد.

وی اظهار امیدواری کرد که مردم بیشتر به خود و اطرافیان شان اهمیت بدهند و با جدی گرفتن هشدارهای ایمنی در سلامت کامل به سر ببرند تا شاهد بروز هیچ حادثه‌ای نباشیم.