به گزارش فارس، حدود ۳۳ هزار اثر تاریخی، فرهنگی و طبیعی در ایران شناسایی و در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و تا به حال ۲۴ اثر تاریخی ملموس و ۱۳ اثر ناملموس ایران در فهرست آثار جهانی ثبت شده است و سالانه فزونی می یابد.
از حدود شش هزار اثر تاریخی و فرهنگی شناسایی شده استان یزد، یک هزار و ۸۵۰ مورد تا به حال در لیست آثار ملی قرار گرفت و سالیانه رو به فزونی است و سهم آثار ناملموس جایگاه خود را دارد که نیازمند پشتیبانی و معرفی است.
هنوز چند ماهی از ثبت ملی نحوه پخت قهوه یزدی نمی گذرد که خبر ثبت ملی چند اثر ناملموس دیگر من جمله آش معروف یزدی ها با قدمت ۵۰۰ ساله منتشر شد.
علی اصغر صمدیانی معاون میراث فرهنگی در اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان یزد در گفتگو با فارس خاطرنشان کرد:آش معروف یزدی ها با قدمت ۵۰۰ ساله معروف به« شولی یزدی» در لیست آثار ملی کشور ثبت شد.
وی خاطر نشان کرد:شولی یزدی مشهورترین آش یزدی در عموم میهمانی های مردم یزد پخته و مصرف می شود و این آش عموماً عصرها بعنوان میان وعده استفاده می شود و جنبه وعده غذایی ندارد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان یزد، اعلام کرد :این آش خواص درمانی فراوانی دارد و مردم یزد در فصول مختلف و برای درمان بیماری های مختلف از شولی با چاشنی های مختلف و سبزی ها مختلف استفاده می کنند.
صمدیانی ذکر کرد :در تابستان های گرم و خشک یزد، شولی را با مقداری نخود سالم یا نیم کوب و با طعم سرکه و شیره( شکر) و در زمستان های سوزناک و مرطوب آنرا با برگ چغندر به جای اسفناج و یا شلغم طبخ می کنند و گاهی کدو زرد و یا رب انار هم برای چاشنی اضافه می شود.
او افزود :استان یزد تنوع غذایی بالایی با توجه به اقلیم و آب وهوایش دارد که آش ها، من جمله این غذاهای مغذی و لذیذ به شمار می آیند.
* خواص شولی یزدی ازنظر پزشکان
ابتدای هفته جاری، دکتر محمدرضا دهقانی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یزد در مورد مواد غذایی مفید برای جلوگیری و یا بهبود بیماری کرونا (corona) از شولی یزدی نام برد که تصمیم گرفتیم دراین باره بیشتر اطلاع رسانی کنیم.
این آش به دلیل داشتن ویتامین های A، E، C، لوتئین و زآگزانتین خاصیت آنتی اکسیدانی دارد بدین ترتیب دستگاه ایمنی بدن را در مقابل بیماریها به ویژه کرونا که این ایام بسیار گفته می شود؛ تقویت می کند و به اشخاص سفارش می شود که سیستم ایمنی بدن (Système immunitaire) خود را تقویت کنند.
باوجود آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، اسیدفولیک، ویتامین های B و K تعداد گلبول های قرمز خون را فزونی می دهد و نقش مؤثری در درمان کم خونی کودکان و تقویت رشد آنها دارد.
شولی به دلیل وجود بتالین به کاهش علائم گواتر کمک و کم کاری تیروئید را هم درمان می کند و تأثیر چشمگیری در سلامتی سیستم قلبی و عروقی بدن دارد و علل داشتن فیبر فراوان به بهبود عملکرد روده ها، هضم بهتر غذا و رفع یبوست کمک می کند.
گفته شده است شولی قند، فشار و چربی خون را کنترل می کند و نیز نقش مؤثری در تقویت حافظه و استخوان ها، رفع درد و ورم معده، درمان و بهبود کبد چرب (fatty liver) ، سرما خوردگی، شادابی و طراوت پوست و مو، افزایش اشتها و متابولیسم بدن دارد.
شولی باوجود مایعات زیاد، آب مورد نیاز بدن را تأمین می کند که من جمله راهکارهای مبارزه با یبوست است و به همین علت افراد نباید نگران افراط در مصرف آن باشند.
* روش پخت و مواد لازم برای پخت شولی یزدی
در کتاب فرهنگ عامه مردم استان یزد به نویسندگی معصومه رمضان خانی، انواع آش و شولی های یزدی آمده است.
چغندر و یا شلغم را بصورت خلالی برش می دهیم و به همراه عدس و سبزی خورد شده که شامل قدری سبزی آش بعلاوه مقدار بیشتری شوید و یا برگ چغندر و اسفناج را روی اجاق می گذاریم تا بپزد.
چند عدد پیاز را با اندکی روغن که بیشتر باتوجه به خواص آن روغن کنجد سفارش شده است با شعله ملایم سرخ می کنیم و بعد از آن ادویه مخصوص آش یعنی زردچوبه (Turmeric)، نعناع خشک و قدری زیره سبز یا سیاه به دلخواه اضافه می کنیم.
پس از اضافه کردن پیازداغ به آش و برای کش دار شدن آش مقداری آرد گندم سبوس دار و یا آرد نانوایی را با توجه به ظرف آش از چند قاشق تا یک لیوان آرد را در مقداری آب جوش مخلوط می کنیم و آنرا هم می زنیم تا گلوله ای باقی نماند و از یک صافی عبور می دهیم و به آش اضافه می کنیم و مرتب هم می زنیم تا بوی خامی آرد تمام شود و یا شعله را بسیار کم می کنیم و هرچند دقیقه یک دفعه آنرا هم می زنیم تا آش جا بیفتد.
آش یزدی نباید زیاد غلیظ باشد بلکه با توجه به نام آن« شولی» یا« شُلی» باید از آش رشته رقیق تر و مانند آش جو باشد.
چاشنی اصیل آش شولی یزدی ها مقداری انواع سرکه طبیعی و یک یا دو قاشق شکر است که طعم این آش را با تمام آش های ایرانی متفاوت می کند و بعضی هم از رب انار یا قره قروت بسیارترش که مخصوص شولی یزدی است استفاده می کنند.
- 19
- 5