تایید ارتباط عجیب برداشتن رحم با سکته مغزی

به گزارش ایسنا، یک فراتحلیل از داده‌های تحقیق روی بیش از ۲ میلیون نفر نشان داده است که انجام هیسترکتومی برای برداشتن رحم و دهانه رحم با ۵ درصد خطر بیشتر سکته مغزی نسبت به عدم انجام این جراحی مرتبط است.

علاوه بر این، انجام هیسترکتومی همراه با برداشتن هر دو تخمدان با ۱۸ درصد خطر بیشتر سکته مغزی مرتبط است. برداشتن هر دو تخمدان، اووفورکتومی دو جانبه(bilateral oophorectomy) نامیده می‌شود.

استفانی فابیون (Stephanie Faubion)، مدیر پزشکی انجمن یائسگی (یک سازمان غیرانتفاعی که به دنبال بهبود سلامت زنان است) می‌گوید: نتایج برجسته می‌کند که این عمل جراحی رایج، خطرات بلندمدت‌تری را به همراه دارد. آنها همچنین به فرصتی برای ارزیابی دقیق‌تر خطر قلبی-عروقی و اجرای استراتژی‌های کاهش خطر در زنانی که تحت این جراحی‌ها قرار می‌گیرند، اشاره می‌کنند.

امروزه هیسترکتومی و اووفورکتومی (برداشتن یک یا هر دو تخمدان) از رایج‌ترین اعمال جراحی هستند که زنان متحده انجام می‌دهند و با این حال ما هنوز اطلاعات بسیار کمی در مورد اثرات درازمدت آنها بر سلامتی داریم.

در حالی که بسیاری از این جراحی‌ها برای بیماری‌های غیر لاعلاج انجام می‌شوند، شواهد اخیر نشان می‌دهد که می‌توانند هزینه‌های تهدیدکننده‌ای برای بدن و مغز داشته باشند.

توصیه‌ها متفاوت است، اما معمولاً هیسترکتومی به عنوان آخرین راه حل برای بیماری‌های جدی زنان مانند سرطان و افتادگی رحم، اندومتریوز، خونریزی پس از زایمان یا فیبروم رحمی در نظر گرفته می‌شود.

با این حال، قبل از آغاز قرن بیستم، برداشتن هر دو تخمدان در طول هیسترکتومی در ایالات متحده نسبتاً رایج بود و تنها در دهه‌های اخیر شواهد مشخص شده که این رویکرد با خطرات بالقوه‌ای همراه است.

یک مطالعه گسترده در سال ۲۰۰۹ نشان داد زنانی که هر دو تخمدان خود را به عنوان بخشی از هیسترکتومی برای بیماری‌های خوش‌خیم برداشته بودند، با افزایش قابل توجه خطر مرگ ناشی از هر علتی، از جمله بیماری عروق کرونر قلب و سرطان ریه مواجه بودند.

کسانی که تخمدان‌های خود را برداشتند، در مقایسه با کسانی که آنها را حفظ کردند، با ۱۴ درصد خطر بیشتر سکته مغزی مواجه بودند.

دلیل این ارتباط مشخص نیست، اما برخی دانشمندان گمان می‌کنند که از آنجا که تخمدان‌ها هورمون آزاد می‌کنند، این پیامدها با یائسگی زودرس مرتبط هستند.

امروزه برداشتن هر دو تخمدان به طور کلی در بیماران، قبل از یائسگی توصیه نمی‌شود، مگر اینکه با خطرات جدی مانند سرطان مواجه باشند، اما ارتباط بین اووفورکتومی و سکته مغزی پیچیده است و می‌تواند تحت تأثیر عواملی مانند سن در زمان جراحی، استفاده از درمان جایگزین هورمون و تعاریف مختلف سکته مغزی قرار گیرد.

به عنوان مثال در سال ۲۰۱۸، برخی محققان دریافتند که زنان جوانی که اووفورکتومی انجام می‌دهند و از جایگزین‌های استروژن استفاده می‌کنند، لزوماً در معرض خطر سکته مغزی نیستند.

با این حال در سال ۲۰۲۴، یک فراتحلیل، خلاف این را نشان داد و دریافت که هیسترکتومی با خطر سکته مغزی مرتبط است، به خصوص هنگامی که هر دو تخمدان برداشته شود.

محققان چینی برای رفع ابهام، داده‌های سلامت ملی بلندمدت ایالات متحده را که از بیش از ۲۱ هزار زن بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۸ جمع‌آوری شده بود، تجزیه و تحلیل کردند. سپس این تحقیق را با ۱۵ مطالعه دیگر برای مقایسه آماری ترکیب کردند.

با تجزیه و تحلیل این داده‌ها از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۸، به نظر می‌رسید که هیسترکتومی ارتباط معناداری با خطر سکته مغزی ندارد و این خطر تنها در صورتی افزایش می‌یابد که هر دو تخمدان نیز برداشته شوند.

با این حال، در فراتحلیلی بزرگتر، داده‌ها افزایش خطر را برای هر دو گروه نشان دادند. این نشان می‌دهد که برخی از مطالعات قبلی ممکن است برای تشخیص قابل اعتماد یک ارتباط معنادار، از قدرت کافی برخوردار نباشند و به حجم نمونه بزرگتری نیاز داشته باشند.

نویسندگان فراتحلیل اخیر نتیجه گرفتند: مطالعه حاضر نشان می‌دهد که هیسترکتومی یا اووفورکتومی دو جانبه با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط هستند و تأکید می‌کنند که زنانی که این جراحی‌ها را انجام داده‌اند باید از نزدیک تحت نظر باشند و برای علائم اولیه سکته مغزی به اقدامات پیشگیرانه پیشگیرانه نیاز دارند. علاوه بر این، یافته‌های ما محققان بالینی را تشویق می‌کند تا تکنیک‌های جراحی ایمن‌تر یا درمان‌های جایگزین جدیدی را برای بیماری‌های مرتبط با هیسترکتومی/اووفورکتومی دو جانبه بررسی کنند.

این مطالعه در مجله Menopause منتشر شده است.