کشف یک اختلال التهابی نادر در مردان

به گزارش ایسنا به نقل از تک اکسپلوریست، برای رفع این چالش، دانشمندان موسسه ملی تحقیقات ژنوم انسان (NHGRI) رویکرد منحصر به فردی را در پیش گرفتند. آن ها توالی ژنوم بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ شخص مبتلا به بیماری های التهابی تشخیص داده نشده را مطالعه کردند.

آن ها این کار را با بررسی مجموعه ای شامل بیش از ۸۰۰ ژن که به روند "یوبیکویتیناسیون" (ubiquitylation) مرتبط بودند، آغاز کردند. یوبیکویتیناسیون هم به تنظیم عملکرد پروتئینهای مختلف درون یک سلول و هم بطور کلی به تنظیم سیستم ایمنی بدن (Système immunitaire) کمک می کند.

آن ها با انجام این کار، ژنUBA۱ را شناسایی کردند، ژنی که به یک اختلال التهابی به اسم واکوئل، آنزیم E۱، پیوند X، خود التهابی و سندرم سوماتیک (VEXAS) مرتبط است. جهش در این ژن باعث ایجاد یک بیماری التهابی نادر و کشنده در مردان می شود که سندرم سوماتیک نامیده می شود. این سندروم باعث بروز علایمی مانند لخته شدن خون در رگ ها، تب های مکرر، ناهنجاری های ریوی و واکوئل ها (ساختارهای حفره مانند غیرمعمول) در سلول های میلوئیدی می شود.

دکتر "دیوید بک" (David Beck) محقق این مطالعه از موسسه ملی تحقیقات ژنوم انسانی اظهار‌کرد: به جای بررسی علایم، ما لیستی از ژن ها را مورد بررسی قرار دادیم. سپس، ژنوم افراد تشخیص داده نشده را مطالعه کردیم و اطلاعات جالبی به دست آوردیم.

از بین ۸۰۰ ژن، یکی خاص بود. سه مرد میانسال دارای جهش ژنتیکی نادر و بالقوه آسیب رسان در ژن UBA۱ بودند. بنظر میرسد که هر یک از این سه مرد دارای دو نسخه از ژن UBA۱ با یک نسخه جهش یافته هستند که البته دور از انتظار نیست زیرا انسانها معمولاً از هر ژن دو نسخه دارند. با این حال ژن UBA۱ در کروموزوم X قرار دارد و مردان فقط یک کروموزوم X (و یک کروموزوم Y) دارند.

ما از دیدن این موضوع شگفت زده شدیم و تعجب کردیم که معنی آن چه میتواند باشد. این فقط در صورتی امکان پذیر است که در این مردان "موزاییک" وجود داشته باشد. (موزاییک یا موزاییسم نوعی اختلال ژنتیکی، ناشی از ژنوم متفاوت حاصل از یک سلول زیگوت است). موزاییک هنگامی اتفاق می افتد که بعضی از اشخاص، گروه هایی از سلول های جهش یافته را در بدن خود داشته باشند.

پژوهشگران پیش بینی کردند که سلول های خاصی در بدن بیماران وجود دارد که ژن UBA۱ را به شکل طبیعی خود حمل می کنند در حالیکه سلول های دیگر، ژن را به شکل جهش یافته آن حمل می کنند. دانشمندان با استفاده از روشهای تعیین توالی دی.ان.ای متوجه شدند که موزاییک در سلول های میلوئیدی بیماران وجود دارد که این سلول ها نیز مسوول التهاب سیستمیک هستند و بعنوان نخستین خط دفاعی دربرابر عفونت ها عمل می کند. پس از آن، دانشمندان توالی ژنوم افراد دیگر را تجزیه و تحلیل کردند که این امر منجر به کشف ژن جهش یافته UBA۱ در ۲۲ مرد بالغ دیگر شد. دانشمندان امیدوارند که این استراتژی جدید به متخصصان کمک کند تا بیماران را بهتر مورد ارزیابی قرار دهند. این مطالعه همچنین میتواند زمینه را برای طبقه بندی جدید و مناسب تری از بیماری های التهابی فراهم کند.

یافته های این مطالعه در مجله "The New England Journal of Medicine" منتشر شد.