به گزارش جهان صنعت، تحولات اخیر در افغانستان بیش از هر ملت و کشوری جامعه و افکار عمومی در ایران را تحت‌تاثیر قرار داده و می‌دهد. هرچه باشد همسایه هستیم و هم‌زبان، اشتراکات فرهنگی و مذهبی هم بسیار. برای همین هم نه دلمان طاقت دارد رنج مردم افغانستان در پی قدرت گرفتن طالبان را ببینیم و نه عقل‌مان حکم می‌کند که گروهی مثل طالبان بیخ گوشمان قدرت بگیرد و این طور بتازاند.
درباره موضع رسمی ایران درباره طالبان نیز حاشیه‌هایی وجود داشته و دارد. انتقادات گسترده از سکوت در برابر یکه‌تازی طالبان و یا میزبانی آنان در تهران و… از روز نخست مورد نقد بوده است منتها از سوی جریان سیاسی اصلاح‌طلب. اما اصولگرایان برعکس در رسانه‌های خود به شکل‌های مختلف از طالبان حمایت کردند و هر انتقادی را هم به تندترین شکل ممکن پاسخ دادند.
این جریان سیاسی تاکنون مدام حمایت خود از طالبان را به مسائلی مثل منافع ملی گره زده و مدعی شده که پذیرش طالبان به عنوان بخشی از واقعیت افغانستان به نفع ما است! حالا اگرچه با گذشت زمان از شدت آن بگومگوهای بین اصلاح‌طلبان و اصولگرایان درباره مساله طالبان کاسته شده، اما شاهدیم که برخی از چهره‌های سیاسی در این جریان نیت واقعی خود در مورد این حمایت‌ها را برملا کرده‌اند.
شاهد آنکه غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ظهور دوباره طالبان در افغانستان را به نفع روحانیون ایران دانسته و گفته «اتفاقا وجود طالبان برای ما روحانیونی که در نظام جمهوری اسلامی فعال هستیم و علاقه داریم که این نظام مستقر بماند و قدرت پیدا کند، نوعی فرصت است.» او به ایلنا گفته: «اینکه جامعه ببیند یک گروه مثل طالبان می‌تواند بسیار عقب‌مانده و مرتجعانه عمل کند باعث می‌‌شود دست از انتظار برای اینکه روحانیت ایران بعضی حدود الهی را نادیده بگیرد بردارد!»
البته این دلیل را قبلا هم کاربران شبکه‌های اجتماعی در چرایی موضع نگرفتن دولت ایران علیه طالبان و حتی دفاع ضمنی بعضی سیاستمداران اصولگرا از طالب‌ها مطرح کرده بودند اما تاحالا کسی به صراحت مصباحی مقدم این گمانه را تایید نکرده بود.
سود و زیان طالبان
نگاه و رویکرد این چهره سیاسی اصولگرا که سخنگویی جامعه روحانیت مبارز را نیز به عهده دارد اما مورد نقد بسیاری از سیاسیون است. سیاسیونی که بعضا اصولگرا و روحانی هم هستند. مثلا محمدتقی رهبر، فعال سیاسی اصولگرا و خطیب جمعه اصفهان کاملا با این دیدگاه مخالف است.
او تمام تلاش خود را می‌کند که از یک سیاستمدار همسو به وضوح انتقاد نکند و یا موضعی خلاف موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران در قبال طالبان نگیرد اما باز هم نمی‌تواند مخالفت خود را با قدرت‌گیری طالبان ابراز نکند. او در گفت‌وگویی با «جهان‌صنعت» می‌گوید: «من نسبت به فرمایشات آقای مصباحی مقدم نقدی ندارم اما نظر خودم این است که ما نباید امیدی به طالبان داشته باشیم به خصوص با آن سلایق و تفکراتی که دارند. بهتر این است که خود مردم و ملت افغانستان تصمیم‌گیری کنند و موضع نظام هم همین بوده است. من معتقد به دخالت در این باره نیستم. ضمن اینکه دلخوشی هم به طالبان ندارم. اگر یادتان باشد ما در گذشته خیلی مساله با اینها داشته‌ایم.»
وی در پاسخ به اینکه سود و زیان قدرت‌گرفتن طالبان در همسایگی ما برای ایران چیست؟ گفت: «سودی در قدرت گرفتن طالبان نمی‌بینم. افغانستان هم یک کشور مستقل است مثل سایرین. با افکاری که از طالبان سراغ داریم قدرت گرفتن آن برای ما سودی ندارد. حالا شاید زیانی هم نداشته باشد. ضمن اینکه هنوز سرنوشت افغانستان و طالبان برای ما مبهم است لذا بهتر است که فعلا ناظر بی‌طرف باشیم.»
رهبر در پاسخ به اینکه دیدگاه آقای مصباحی‌مقدم را قبول دارید یا خیر؟ گفت: «من به آن نگاه معتقد نیستم اما نظر آقای مصباحی مقدم برای خودشان محترم است. نظر من این است که هیچ سودی برای ما ندارند. تفکر آنها با تفکر شیعی خیلی فرق دارد.»
طالبان داخلی
ناصر قوامی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده پیشین مجلس اما کمتر از ابراز مخالفت خود با طالبان پرهیز دارد. او از جمله منتقدان رویکرد اصولگرایانی مثل مصباحی مقدم در قبال طالبان است و در گفت‌وگویی با «جهان صنعت» می‌گوید: «متاسفانه در کشور ما هم عده‌ای تفکر طالبانی دارند. منتها اینها توجه نمی‌کنند که طالبان وهابی هستند و شیعیان را مشرک و واجب‌القتل می‌دانند. ضمن اینکه تفکر ارتجاعی آنان بسیار قوی و مشخص است.»
وی افزود: «مردم جهان الان می‌گویند که اگر اسلام این است که طالبان اعلام می‌کند و می‌خواهد پیاده کند معلوم است که چیست. اگرچه آنها حتی به احکام شریعت هم عمل نمی‌کنند.»قوامی همچنین گفت: «ببینید اینها چه بلایی سر شیعیان آوردند.
حمایت از طالبان یک بلایی در همسایگی ما است و اصلا پذیرفته نیست. من حتی فکر می‌کنم که آمریکا تعمدا بیرون رفت و طالبان را جای خود گذاشت و این حتما یک غده سرطانی علیه کشور ما خواهد شد.»
نماینده پیشین مجلس با ابراز امیدواری نسبت به اینکه مخالفت‌های داخلی کارساز شود و طالبان در افغانستان ماندنی نباشد، گفت: «اینها اگر قدرت بگیرند به مراتب بدتر از صدام برای ما خواهند بود. این تصور که مردم اگر طالبان را ببینند فکر می‌کنند ما بهتر هستیم چون مثلا اجازه می‌دهیم که دخترها به دانشگاه بروند، کاملا اشتباه است، مگر آنکه خوب هستند که ما خوبتر باشیم. آنها چهره‌ای از اسلام را معرفی می‌کنند که هیچ چهره آزاده‌ای قبول نمی‌کند. عده‌ای در ایران هستند که همان افکار طالبانی را دارند منتها زورشان بیش از این نمی‌رسد. اینها از ابتدای انقلاب هم بودند و زورشان به حضرت امام نرسید. حمایت از طالبان در افغانستان هم اشتباه بزرگی است و هرگز فکر نمی‌کنم اصولگرایانی که عقلانی عمل می‌کنند، این نگاه را داشته باشند.»
اعلام مخالفت‌هایی شفاف مثل قوامی یا در لفافه مثل محمدتقی رهبر، اما تغییر در اصل ماجرا ایجاد نمی‌کند. واقعیت آن است که برخی در ایران از قدرت گرفتن و یکه‌تازی طالبان خرسند هستند و برایشان هم فرقی ندارد چه به روز ملت افغانستان می‌آید. همین که آمریکا نیروهایش را برده یا مردم یک حکومت اسلامی دیگر را برای مقایسه با رویکرد حاکمان ما در ایران دارند؛ کافی است!
- 12
- 4
