رویداد۲۴ نوشت: کاترین شکدم، زنی که زمانی با حمایت همهجانبه چهرههایی از جریان اصولگرا—از جمله نادر طالبزاده—موفق شد به بالاترین سطوح سیاست در ایران نزدیک شود، مدتی است تصمیم گرفته درباره تجربهاش در ایران با رسانههای مختلف گفتوگو کند. این تصمیم البته پدیدهای تازه نیست؛ نفوذی بودن شکدم اساساً با یک مصاحبه علنی شد. او در سال ۲۰۲۱ با گفتوگویی در تایمز آو اسرائیل بسیاری را شوکه کرد و عملاً پروژه نفوذ خود در ایران را علنی ساخت.
با این حال، شکدم اخیراً به شکلی کمسابقه مقابل میکروفن یک پادکستساز بریتانیایی نشسته و جزئیات بیشتری از این پروژه را بازگو کرده است. حالا نیز گفتوگویی با شبکه ایران اینترنشنال—شبکهای که پس از قطع حمایت سرمایهگذار عربستانی، عملاً در مدار رسانهای اسرائیل قرار گرفته—انجام داده است.
در گفتوگوی اخیر با ایران اینترنشنال، شکدم نکته تازهای فراتر از آنچه پیشتر در پادکست وینستون مارشال گفته بود، مطرح نمیکند. همان روایتها تکرار میشود، اما به دلیل مخاطبان فارسیزبان گستردهتر این شبکه، این مصاحبه بازتاب بیشتری یافته است.
بخشهایی از اظهارات شکدم چگونگی ورود او به ساختار قدرت در ایران را روشن میکند، اما همزمان مملو از ادعاهای عجیب، اغراقآمیز و بیپایه علیه جمهوری اسلامی است؛ همان تکنیک آشنای پروپاگاندا: درهمآمیزی راست و دروغ برای القای روایت مطلوب.
گزارش عجیب تسنیم؛ سفیدشویی یا آدرس غلط؟
نکته شگفتانگیز ماجرا، اما گزارشی است که خبرگزاری تسنیم—رسانهای نزدیک به نهادهای نظامی—درباره کاترین شکدم منتشر کرده است. تسنیم در گزارشی با عنوان «پشت صحنه مصاحبه اخیر کاترین شکدم با رسانه موساد چه بود؟ / گفتوگو یا شکنجه موساد روی آنتن؟» ادعایی غیرمنتظره مطرح میکند: اینکه «برخی منابع در اسرائیل از مدتها پیش این خبر را درز داده بودند که تشکیلات امنیتی اسرائیل، ازجمله شاباک (امنیت داخلی) و موساد (امنیت خارجی رژیم) به کاترین شکدم مظنون هستند و احتمال جدی میدهند که او عنصر نفوذی اطلاعات ایران در رژیم باشد»!
تسنیم پا را فراتر میگذارد و مینویسد همه گفتهها و یادداشتهای شکدم در سالهای اخیر تلاشی برای «سفید کردن خود نزد نهادهای امنیتی اسرائیل» بوده و با وجود این، او نتوانسته موساد و شاباک را قانع کند که واقعاً علیه جمهوری اسلامی است. حتی عجیبتر آنکه بهزعم تسنیم، ژستهای ضدایرانی شکدم نه برای تخریب ایران، بلکه برای «نفوذ در اسرائیل و انتقال اطلاعات به ایران» بوده است!
این گزارش چنان پیش میرود که گویی هدفش بیاعتبار کردن ادعاهای شکدم است؛ ادعاهایی که خود بهاندازه کافی متناقض و شاخدار هستند. تسنیم مینویسد شکدم به همین دلیل لحن خود را رادیکالتر کرده تا موساد را متقاعد کند جاسوس ایران نیست و مصاحبه اخیرش با ایران اینترنشنال را نیز در همین چارچوب تفسیر میکند.
در جمعبندی، تسنیم مدعی میشود این مصاحبه نوعی «شکنجه رسانهای» و تلاش شکدم برای رهایی از اتهام جاسوسی برای ایران بوده است؛ تلاشی که در آن با فحاشی به ایران و رهبرانش میکوشد به اسرائیلیها ثابت کند هیچ نسبتی با ایران ندارد و اگر مجبور شود «احمقانهترین سخنان» را بر زبان میآورد.
کاترین شکدم چه گفت؟
کاترین شکدم در گفتوگوهای اخیر خود—چه با وینستون مارشال و چه با ایران اینترنشنال—نقش نادر طالبزاده را در نزدیک شدنش به ارکان قدرت ایران شرح داده و از یک دیدار جمعی در حضور رهبر جمهوری اسلامی سخن گفته است. او پیشتر نیز توضیح داده بود این دیدار در چارچوب برنامهای گروهی و از پیشطراحیشده انجام شده است.
به گفته شکدم، در آن مقطع او به یکی از نزدیکان طالبزاده بدل شده بود؛ فردی که بهزعم او «معمار تبلیغات نظام» به شمار میرفت و بدون تشریفات میتوانست وارد بیت رهبری شود. شکدم تأکید میکند که در آن دیدار صرفاً شنونده بوده و اجازه سخن گفتن نداشته است؛ توصیفی که با ساختار دیدارهای عمومی رهبری همخوانی دارد.
او این دیدار را «سورئال» توصیف میکند و میگوید جزئیات آن را مانند تماشای صحنهای از یک فیلم به یاد میآورد. در بخشهایی دیگر، شکدم برداشتهای شخصی و تحلیلهای خام خود از چهرههای سیاسی ایران را مطرح میکند؛ تحلیلهایی که گاه میکوشد آنها را به طالبزاده نسبت دهد.
شکدم پیشتر گفته بود ارتباطش با شبکههای نزدیک به ایران در یمن، مسیر آشنایی او با نادر طالبزاده را هموار کرده است؛ کسی که بهگفته او مسئول جذب افرادی مانند خودش برای تأثیرگذاری بر مخاطب غربی بود. او حتی مدعی است که طالبزاده و همسرش او را مانند عضوی از خانواده پذیرفته بودند.
در روایت شکدم، رد پای طالبزاده در دسترسی او به چهرههایی، چون ابراهیم رئیسی و قاسم سلیمانی نیز پررنگ است. تصاویر متعدد شکدم در کنار طالبزاده نشان میدهد این بخش از روایت او چندان بیپایه نیست. به گفته شکدم، با یک تماس طالبزاده امکان مصاحبهاش با رئیسی فراهم شد؛ او را به راهپیمایی اربعین برد و زمینه دیدارش با قاسم سلیمانی و زینب سلیمانی را فراهم کرد و حتی دیدار جمعیاش با رهبری را نیز برنامهریزی کرد.
چرا خبرگزاری تسنیم آدرس غلط میدهد؟
ادعای تسنیم درباره احتمال جاسوس بودن شکدم برای ایران، بیش از آنکه افشاگری علیه یک نفوذی باشد، سؤالبرانگیز است. محتملترین تفسیر آن، تلاش برای پاککردن رد پای کسی است که مسیر نفوذ شکدم را به ایران هموار کرد. به نظر میرسد تسنیم میکوشد با تغییر جای متهم و نفوذی، نقش نادر طالبزاده را از این ماجرا حذف کند. ه همین دلیل ادعا کرده او اساسا جاسوس ایران بوده نه اسرائیل!
این تلاش زمانی معنادارتر میشود که جایگاه طالبزاده در نهادهای حاکمیتی و رسانه نزدیک به نهادهای نظامی را به یاد آوریم: دبیر جشنواره عمار—جشنوارهای نزدیک به نهادهای انقلابی—مجری شبکه افق وابسته به سپاه و چهرهای که تسنیم بارها از او بهعنوان فردی «صهیونیستستیز» تقدیر کرده بود. حتی در سالروز درگذشتش، تسنیم از او بهعنوان پرورشدهنده نیروهای هنر و رسانه انقلاب تقدیر کرده است.
تسنیم در سالروز درگذشت طالب زاده گزارشی در مدح او منتشر کرده و گفته «یکی از حقایق دیگر زندگی او پرورش نیرو در فضای هنر و رسانه انقلاب» و «بزرگترین آرزویش را از بین رفتن رژیم صهیونیستی» بود.
جواد شمقدری معاون وزارت ارشاد دولت احمدی نژاد هم یکبار تلاش مشابهی کرده و گفته بود: «شخصاً درباره مورد کاترین شکدم اطلاع دارم که زندهیاد طالبزاده و دوستانشان پیشتر هشدارهای لازم را درباره او داده و گفته بودند که او فرد قابل اعتمادی نیست، اما به هشدارهای آنها توجهی نشد و مجموعههای دیگر به او میدان دادند.» مشخص نیست منظور شمقدری از مجموعه های دیگر چیست، اما شواهد نشان می دهد بر خلاف ادعاهای مطرح شده تا روز آخر اقامت کوتاه شکدم در ایران، او همراه با طالب زاده بوده است.
این اولین بار نیست که تسنیم در مورد کاترین شکدم دست به انتشار گزارشهای عجیب میزند؛ سال ۲۰۲۲ و تنها چند هفته بعد از انتشار یادداشت افشاگرانه شکدم در تایمز آو اسرائیل، تسنیم ویدئویی منتشر کرد و در آن به «کانالهای نزدیک به احمدینژاد» بابت گزارشها درباره نفوذ شکدم تاخت. تسنیم در آن زمان رسانههای نزدیک به رئیس جمهور پیشین را متهم کرد که از یادداشتهای شکدم علیه عربستان و اسرائیل ناراحت شدهاند و به همین دلیل به شکدم میتازند!
در این ویدئو، تسنیم اقدام شکدم «در همکاری با رسانههای اسرائیلی» را تقبیح کرده! و گفته بود او به دنبال «امتیازاتی در اسرائیل» این کار را کرده، چون «پروژه فرصت طلبانه اقتصادی اش» در ایران شکست خورده است.
با این حال، این رویکرد نتیجهای معکوس دارد: یا ناخواسته به ادعاهای یک نفوذی اسرائیلی اعتبار میبخشد، یا با طرح روایتهای متناقض، افکار عمومی را از ریشههای واقعی نفوذ منحرف میکند.
علی قلهکی، فعال اصولگرای فضای مجازی، در واکنش به این گزارش نوشت: «در ماجرای کاترین شکدم اگر سینهخیز نرویم به صواب نزدیکتریم؛ خبط مسلم را بهجای پیروزی جا نزنیم.»
این رویکرد همان رویکردی است که جواد ظریف هم اخیرا درباره آن هشدار داده بود؛ ظریف در یگ گفت و گوی خبری گفته وقتی دنبال نفوذ میگردیم دنبال کسانی نرویم که قیافه شان با ما فرق میکند؛ بفهمیم کاترین شکدم چطور به ایران آمد؟ بفهمیم چطور جای فرماندهان ما در ایران برای اسرائیلیها لو رفت؟
در نهایت، گزارش تسنیم—فارغ از نیتش—یک پیامد روشن دارد: آدرس غلط دادن؛ و آدرس غلط، تنها یک نتیجه دارد؛ فراموش شدن ریشههای نفوذ و هموار شدن مسیر برای نفوذهای بعدی. نفوذهایی که جنگ اخیر نشان داد تا چه اندازه میتوانند امنیت کشور را آسیبپذیر کنند؛ تا جایی که فرماندهان نظامی و چهرههای مقاومت در اتاق خوابشان هدف قرار میگیرند.
- 16
- 4
