روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: اگر ادعا شود جمهوری اسلامی ایران در بخش دیپلماسی در دهه‌های اخیر دچار نوساناتی بوده که موجب شده توفیق چندانی در پیشبرد سیاست خارجی نداشته باشد، ادعای نادرستی نیست.
علت اصلی این ضعف را باید در عدم استقلال وزارت خارجه و کاستی‌های آن در بخش نیروهای تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر جستجو کرد. در مقاطعی هم که اقدامات مهم، راهگشا و بن‌بست‌شکنی مانند برجام انجام شد، متأسفانه رقابت‌های جناحی مانع به ثمر رسیدن آن اقدامات شدند و دیپلماسی کشور را ابتر کردند.
رئیس دستگاه سیاست خارجی کشور باید فردی باشد که از نظر اعتبار سیاسی در بالاترین سطح قرار داشته باشد، از استقلال فکری کامل برخوردار باشد و در کوران حوادث بتواند در برابر مطامع جناح‌ها، کارشکنی‌ها و عناصری که منافع ملی را قربانی منافع خود می‌کنند بایستد. تشخیص مصالح عمومی، درک صحیح از اوضاع جهان و صلابت در اعمال نظر و اراده به هنگام ضرورت انجام اقدامات مفید برای کشور، باید از ویژگی‌های وزیر خارجه باشد.
کسی که هدایت دیپلماسی کشور را برعهده می‌گیرد باید یک مجتهد مطلق سیاسی باشد و این واقعیت را بداند که مجتهد نمی‌تواند در آنچه اجتهاد می‌کند مقلد دیگران باشد. کسی که این ویژگی‌ها را داشته باشد، یا هرگز زیر بار تحمیل‌ها نمی‌رود و یا اگر احساس می‌کند راهی غیر از پذیرش تحمیل‌ها برایش باقی نمی‌گذارند، حتی برای لحظه‌ای در مسئولیتی که امکان اعمال نظر اجتهادی خود را ندارد باقی نمی‌ماند.
متأسفانه در دستگاه دیپلماسی کشور ما یا مجتهد سیاسی نداریم و یا اگر داریم از استقلال و آزاداندیشی به میزانی که حاضر به پذیرش تحمیل‌های خلاف درک و اجتهاد خودشان نباشند برخوردار نیستند. این، آفت بزرگی برای سیاست خارجی کشوری است که مردم آن براساس آزادگی انقلاب کردند و یک نظام سیاسی متکی بر اراده ملت با هدف تأمین منافع ملی و مصالح عمومی، نه فردی و جناحی، به وجود آوردند.
تأسف بالاتر اینست که این روزها خبری به گوش می‌رسد که حکایت از فعال بودن دولت سایه در پشت پرده تصمیمات وزارت امور خارجه دارد. براساس این خبر، افرادی که سایه سنگینشان بر روی برجام و بسیاری از مذاکرات و تصمیمات، موجب پیدایش مشکلات شدید برای کشور و وارد آمدن خسارات جبران‌ناپذیر شد، همچنان برای سیاست خارجی به ویژه در بخش مذاکرات تعیین تکلیف می‌کنند.
چنین برخوردی با دیپلماسی کشور در شرایط بسیار حساس کنونی از سم کشنده خطرناک‌تر است. همگان می‌دانند که ایران در مقطع بعد از جنگ تحمیلی به تصمیم‌گیری‌های معتدلانه، معقول، منطقی و در عین حال سریع و قاطع نیاز دارد. وجود دولت سایه، بزرگترین مانع بر سر راه اتخاذ چنین تصمیماتی به ویژه در بخش دیپلماسی است. همه باید این واقعیت را درک کنند که ما وقت زیادی برای خارج ساختن کشور از خطری که در کمین است نداریم. وجود دست‌اندازها و موانعی که عناصر دولت سایه در بخش دیپلماسی به وجود می‌آورند، آفت بزرگ سیاست خارجی و عامل زیانباری برای کشور است.
وزارت خارجه باید با استقلال، برخورداری از نیروهای کاربلد و باتجربه، تشخیص بموقع شرایط منطقه‌ای و جهانی و با توجه به اقتضائات به تصمیمات سریع و قاطع و در عین حال معقول و منطقی برسد تا بتواند کشور را از مرحله حساس و خطیر کنونی عبور بدهد. عقلای قوم باید وزارت خارجه را در این مسیر یاری کنند و آن را از آفت دولت سایه نجات بدهند.
- 19
- 6
