نیکی هیلی در مسیرش علیه ایران تنهاست

نیکی هیلی، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل به همراه همکارانش سفری به پایتخت ایالات متحده داشت و در تکمیل این سفر، شامی نیز با رئیس جمهور دونالد ترامپ خورد. آیا ماجراجویی روز دوشنبه ماجراجویی خوبی بود؟ چه کسی می داند؟ اما قطعا می توان حدس زد که باید موضوع ایران و کره شمالی مطرح شده باشد چرا که هر دو موضوع چالش برانگیزترین مشکلات سیاست خارجی دولت ترامپ هستند. هیلی در یکی از جنجالی ترین داستان هایش در سازمان ملل از موشک هایی صحبت کرد که از یمن به سمت عربستان سعودی شلیک شدند. او موضوع را این طور مطرح کرد: «به وضوح علامت ساخته شده در ایران دیده می شد.»

از نظر هیلی ایرانی ها موشک را به متحدان خود در یمن یعنی حوثی ها داده اند. یکی از اعضای هیاتی که با ترامپ دیدار داشتند یعنی سفیر بریتانیا، جاناتن آلن توییت کرد: «شواهد روشن است که موشک ها و سلاح های ایرانی توسط حوثی ها در یمن مورد استفاده قرار می گیرند.» این مساله چنانچه ثابت شود نقض آشکار دو قطعنامه شورای امنیت است. یکی ممنوعیت فروش هر گونه اسلحه به یمن و دیگری ممنوعیت ایران از صادرات اسلحه به جاهای دیگر. این نکاتی هستند که ترامپ دوست دارد آنها را بسیار مهم جلوه دهد. درحالی که اکثر اعضای شورای امنیت قرارداد هسته ای با ایران به رهبری باراک اوباما را یک دیپلماسی موفق می دانند که نباید خللی در آن ایجاد کرد اما برای هیلی و ترامپ این قرارداد بسیار بد است و عمیقا نقض می شود. اما آنچه مهم است دیدگاه شورای امنیت به این قرارداد است.

قرارداد ایران یا برجام یک نقشه راه غیرالزام آور است که هر کسی می تواند هر زمان که بخواهد آن را کنار بگذارد. با وجود این ضعف اوباما می دانست که نمی تواند مجلس سنا را برای تصویب این قرارداد قانع کند بنابراین او شورای امنیت را قانع کرد که قطعنامه ۲۲۳۱ را تصویب کند. این قطعنامه حالا تنها مرجع قانونی است که این قرارداد را سر پا نگه داشته است. قطعنامه ۲۲۳۱ بسیاری از تحریم های قبلی علیه ایران را برچید. از جمله محدودیت های مسافرتی علیه چهره های ایران یا تست موشک های بالستیک. همچنین ایران را از فروش، انتقال، ساخت و تولید اسلحه و موارد مرتبط به آن در سایر کشورها منع کرد. هیلی اصرار دارد که ایران حداقل در مورد یمن به وضوح این ممنوعیت را نقض کرده است.

از نظر او یمن تنها جایی نیست که ایران ممنوعیت صادرات اسلحه را نقض کرده است. ایران برای آنچه جبهه مقاومت خوانده می شود و متحدانش در عراق، غزه و یمن اسلحه فراهم می کند. نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو از کارخانه هایی خبر می دهد که به دست تهران برای ساخت اسلحه در سوریه و لبنان احداث شده که اسرائیل برای از بین بردن آنها اقدام کرده است. هیلی معتقد است که نقص قطعنامه ۲۲۳۱ تنها به صادرات اسلحه محدود نمی شود بلکه برخی از افرادی که سفر آنها به خارج از ایران منع شده و با رهبران محلی در سوریه و عراق دیدار داشته اند را نیز شامل می شود. همچنین بنیاد دفاع از دموکراسی در گزارش خود آزمایش موشک های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته ای از سوی ایران را خلاف روح قطعنامه دانسته است.

مدافعان ایران در شورای امنیت از جمله روسیه اعلام کرده اند که چنین سامانه هایی نقص توافق نیستند. آنها اعلام کردند که ایران حتی از نظر مذهبی نمی خواهد چنین اسلحه هایی داشته باشد بنابراین طرح های موشکی آنها برای استفاده دیگری است. همکاران سابق اوباما و اتحادیه اروپا اعلام کرده اند که ایران مطابق با برجام به تعهدات خود عمل کرده است. اما پس از شام با ترامپ هیلی اعلام کرد که شواهد بیشتری در حال رسیدن است که ایران به شکلی گسترده تعهدات بین المللی را نادیده گرفته است.

او وعده داد که «از هر فرصتی برای به تصویر کشیدن اقدامات ایران استفاده کند. این راهی است که هیلی باید آن را به تنهایی طی کند. چرا که سایر اعضای شورای امنیت موافق این مساله نیستند. همین حالا در پاریس به شکلی قدرتمند با ترامپ و ایده هایش مخالفت می شود همانطور که سفیر فرانسه، فرانسیوس دلاتره به خبرنگاران گفته که فرانسه عمیقا به برجام متعهد است و همچنین مساله موشک های بالستیک را مشکلی منطقه ای قلمداد می کند.

روزبه آرش