به گزارش دنیای اقتصاد، براساس آمارهای رسمی، سفرهای زمینی، شامل سفرهای جاده‌ای و ریلی بیشترین اشکال سفرهای داخلی ایرانی‌ها را تشکیل می‌دهد. طبق آمار وزارت راه و شهرسازی، تعداد مسافرینی که از طریق جاده‌ای در نوروز ۹۷ به سفر رفته‌اند بیش از ۶میلیون نفر بوده است. مسافران ریلی نیز در همین مدت، از مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار مسافر عبور کرده بود. حال آنکه دیگر مدهای سفر از جمله هوایی، حداکثر نصف این تعداد را دربرگرفته بود.
با این‌همه زیرساخت‌های سفرهای زمینی آن‌گونه که باید فراهم نیست. سرویس بهداشتی، جاده، اقامتگاه و استراحتگاه بین‌راهی، وسایل نقلیه عمومی، راه‌آهن و پمپ بنزین از جمله زیرساخت‌های سفرهای زمینی محسوب می‌شود. «دنیای اقتصاد» پیش از این در گزارش‌های متعدد پیامدهای ضعف زیرساختها را در گردشگری داخلی بررسی کرده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند یکی از اصلی‌ترین این پیامدها، گرانی سفر است.
آنها معتقدند چنانچه زیرساخت‌های گردشگری توسعه یابند، رقابت در این عرصه افزایش خواهد یافت و همین امر به رقابت قیمتی خواهد انجامید. کارشناسان همچنین پیش از این به «دنیای اقتصاد» گفته‌اند که نبود نگاه کاربردی برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری و بهبود مشکلات زیربنایی از حمله چالش‌ها در این زمینه است. در همین حال، براساس نتایج یک پیمایش که در حاشیه نمایشگاه گردشگری تهران در زمستان ۹۶ و توسط گروه مدیریت ایده‌های گردشگری و با همکاری سازمان میراث فرهنگی صورت گرفته است، سرویس‌های بهداشتی و جاده‌ها دو اولویت اصلی سفرهای زمینی برای ۱۴۳۱ نفر از ذی‌نفعان صنعت سفر، اعم از بازدیدکنندگان عمومی، متخصصان و غرفه‌داران نمایشگاه مذکور بوده است. این سه گروه تاکید کرده‌اند که در صورت بهبود این دو زیرساخت اصلی، می‌توان به توسعه سفرهای داخلی امیدوار بود.
چالش اصلی گردشگران
براساس این نظرسنجی در میان بازدیدکنندگان عمومی نمایشگاه گردشگری تهران، مهمترین معضل زیرساختی که گردشگران داخلی در سفرهای زمینی با آن مواجهند، مساله «سرویس‌های بهداشتی» است. بیش از نیمی از بازدیدکنندگان عمومی، یعنی ۳۶۰نفر از ۶۵۸ نفر با رای ۳۱ درصدی از مجموع پاسخ‌ها، سرویس‌های بهداشتی را مهمترین زیرساختی می‌دانند که باید مورد رسیدگی جدی قرار گیرد. همچنین«وضعیت جاده‌های کشور» با ۲۸درصد از مجموع پاسخ‌ها، دومین مساله زیرساختی از نظر گردشگران داخلی است که نیمی از بازدیدکنندگان به آن اشاره کرده‌اند. به نظر می‌رسد دسترسی و توزیع مکانی «پمپ بنزین‌ها» در مقایسه با سایر زیرساخت‌های مطرح شده از وضعیت بهتری برخوردارند.
اهمیت احداث هتل های بین راهی
همچنین در مقایسه بین شش زیرساخت سفرهای زمینی، متخصصان مورد مصاحبه در پیمایش مذکور وضعیت پمپ بنزین‌ها و سپس راه‌آهن را مناسب ارزیابی کرده‌اند و تنها ۴/ ۱۶درصد پاسخ‌ها در مجموع، به ضعف این دو زیرساخت اشاره دارد. در عوض، ۲۹درصد از پاسخ‌ها به نارضایتی بیش از نیمی از متخصصان (۵۲درصد) از وضعیت «جاده‌های کشور» برمی گردد. بر همین اساس، متخصصان معتقدند جاده، اولویت نخست در توسعه سفرهای داخلی است.
افرادی که از وضعیت «سرویس‌های بهداشتی عمومی» در بین راه‌ها و داخل شهرها و اطراف جاذبه‌ها شکایت دارند، یک چهارم از آرا را به خود اختصاص داده‌اند. نزدیکی درصدهای مربوط به دو زیرساخت نخست، حاکی از آن است که از نظر متخصصان تقریبا به همان میزانی که باید به بهبود وضعیت جاده‌ای توجه شود، باید ایجاد و نگهداری سرویس‌های بهداشتی تمیز در اولویت قرار گیرد. از نظر این گروه از ذی‌نفعان، اولویت سوم نیز «اقامتگاه یا استراحتگاه بین راهی» با ۱۷درصد از پاسخ‌ها است و نشان از اهمیت وجود مُتل در مکان‌های مناسب دارد. «وسایل نقلیه عمومی» با ۱۳درصد تقریبا در حد وسط اولویت‌ها قرار دارند.
بر همین اساس می‌توان گفت در سفرهای زمینی چندان مشکل‌ساز نیستند؛ هر چند در حد اعلی قرار ندارند. از نگاه غرفه داران به‌عنوان یکی دیگر از ذی‌نفعان مورد مصاحبه، مهمترین اقدام زیرساختی برای تسهیل سفرهای زمینی و داخلی «رسیدگی به وضعیت جاده‌های کشور» است؛ ۳۱درصد مجموع پاسخ‌ها توسط این گروه، به این موضوع اختصاص یافته است.
«ایجاد و رسیدگی به وضعیت سرویس‌های بهداشتی» با ۲۰درصد در اولویت دوم، «وجود اقامتگاه‌ها و استراحتگاه‌های بین‌راهی» با ۱۹درصد با فاصله بسیار اندک در اولویت سوم، «راه‌آهن» با ۱۶درصد در اولویت چهارم و «وسایل نقلیه عمومی» با ۱۴درصد در اولویت پنجم قرار دارد. از میان ۶ زیرساخت مطرح‌شده، غرفه‌داران از «پمپ بنزین‌ها» نسبت به سایر زیرساختها تقریبا شکایتی نداشتند.
حالا کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه رسیدگی به وضعیت سرویس‌های بهداشتی و جاده‌های کشور در حیطه وظایف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار ندارد، انجام مذاکرات توسط این سازمان با وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادهای مسوول جهت همکاری در این زمینه ضرورت می‌یابد. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند برای آنکه این معضل در سایت‌های تاریخی و مراکز بین‌راهی حل شود، دولت باید برای فعالان بخش خصوصی که متقاضی ایجاد مراکز تفریحی و بین‌راهی هستند سوبسیدهایی در ازای ایجاد سرویس‌های بهداشتی مناسب بین راهی درنظر بگیرد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند در کنار تاسیسات گردشگری خود سرویس‌های بهداشتی مناسبی نیز درنظر بگیرند و با حفظ و نگهداری صحیح آن، به بهبود وضعیت آنها در سراسر کشور کمک کنند.
- 20
- 2
