سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر به نیمه رسیده است و به روال هر ساله مخاطبان و علاقه‌مندان تئاتر فرصتی ۱۱ روزه برای تماشای مجموعه نمایش‌های این دوره از جشنواره را غنیمت می‌دانند. تقریبا بیشتر سالن‌ها پر می‌شوند و در بسیاری از موارد به اصطلاح بلیت‌های خارج از ظرفیت (روی زمین) فروخته می‌شود. در ششمین روز از جشنواره تئاتر فجر نمایش‌های نظیر «الیور تویست» به کارگردانی حسین پارسایی، «هملت» به کارگردانی کریستوفر روپینگ، «قندخون» به کارگردانی لیلی عاج، «آبی مایل به صورتی» به کارگردانی ساناز بیان، «دهن گنده» به کارگردانی والنتاین دایننس، «اگر شبی از شب‌های تهران مسافری» به کارگردانی جواد صداقت و الهام ابنی، «اپرای عروسکی خیام» به کارگردانی بهروز غریب‌پور، «گردهمایی والدین» به کارگردانی میخاییل چارکویامی و .... می‌توان اشاره کرد که بازخوردهای متفاوتی را داشته است.
«الیور‌تویست»
نمایش «الیور‌تویست» که برگرفته از رمانی معروف به همین نام، اثر چارلز دیکنز از اول آذرماه در تالار رودکی به روی صحنه رفته است و تا ۲۹ بهمن ماه ادامه دارد. این نمایش تنها تئاتر موزیکال است که در بخش مسابقه سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر حضور دارد. در«الیور‌تویست» صد بازیگر، ۴۰ نوازنده و ۲۰ خواننده کر، ۹۰ چهره‌پرداز، ۶۵۰ قطعه لباس و شش صحنه نمایشی و بازیگران سرشناسی چون مهناز افشار، نوید محمدزاده، امیرکاوه آهنین‌جان، آتیلا پسیانی، سعید چنگیزیان، هوتن شکیبا حضور دارند و بردیا کیارس نیز رهبری ارکستر این تئاتر موزیکال را برعهده دارد. این نمایش در جشنواره تئاتر فجر جزو نمایش‌هایی است که در لحظات اولیه پیش فروش بلیت‌ها ظرفیت تالار رودکی تکمیل شد.
از جمله حواشی موجود برای حضور «الیور‌تویست» انتقاد اهالی رسانه به حضور این نمایش به عنوان تنها نمایش موزیکال در بخش مسابقه بود در حالی که «پیانیستالوژی» اثر موزیکال دیگری است که از رقابت‌ها جامانده است.
در همین راستا فرهاد مهندس‌پور، دبیر سی و ششمین دوره از جشنواره تئاتر فجر، در این‌باره اظهار کرده است که «الیور‌تویست» نمایش آماده‌ای بوده که نیاز به آماده‌سازی مجدد نداشت.
«هملت»
«هملت» نمایشنامه معروف دانمارکی اثر ویلیام شکسپیر از سال ۱۶۰۲ تا به امروز بارها به روی صحنه رفته است. این‌بار نمایش «هملت» به کارگردانی کریستوفر روپینگ از کشور آلمان در سی‌وششمین جشنواره تئاتر فجر در سه شب متوالی در سالن اصلی تئاتر شهر به روی صحنه رفته است. از نکات قابل اهمیت در مورد این اجرای متفاوت این نمایشنامه است. به گفته کارگردان آلمانی «هملت» این نمایش از بعد از مرگ هملت آغاز می‌شود و مانیتوری که بخشی از دکور صحنه است نمادی از هملت است که تمام اتفاقات با کنترل او جریان دارد.
ضمن اینکه این نمایش ۴ بازیگر و ۲۶ نیروی پشت صحنه دارد. با وجود اینکه «هملت» آلمان‌ها دکور عظیمی ندارد اما به دلیل اینکه در تمام مدت نمایش بازیگران نمایش سطل‌های خون را روی صحنه و یکدیگر می‌پاشند، طراحی دکوری که ضدآب باشد و آسیبی به سالن نزند زمان بر خواهد بود. از دیگر نکاتی که در این نمایش مورد توجه بود ترک سالن به وسیله تعدادی از تماشاگران در نیمه این نمایش ۱۰۰ دقیقه است.
اگرچه این روند در تمام دنیا مرسوم است و در مورادی حرکت اعتراضی محسوب می‌شود. اما این نکته درباره «هملت» آلمان‌ها صدق نمی‌کند. این کار بسیار قوی است و به دلیل حضور در جشنواره‌های مطرح دنیا به جشنواره تئاتر دعوت شده است. از آنجایی که اجرا به زبان اصلی است، مخاطب باید با زیرنویس هماهنگ باشند. همچنین اگر با نمایشنامه «هملت» آشنایی نداشته باشند همسو شدن با خط سیر داستان برای مخاطب سخت خواهد بود. البته باید تاکید کرد که ترک سالن در یک فستیوال بین‌المللی به هیچ‌عنوان قابل قبول نیست. چراکه تئاتر هنر زنده است و عکس‌العمل مخاطب بر بازیگران صحنه تاثیر دارد. این درحالی است که اجرای آخر «هملت» دیده شده که رامین پرچمی بازیگر تلویزیون یکی از کسانی بود که نمایش به نیمه نرسیده، سالن را ترک کرد.
«آبی مایل به صورتی»
«آبی مایل به صورتی» به نویسندگی و کارگردانی ساناز بیان که از ۶ آذر تا ۱۷ بهمن در تماشاخانه «پالیز» اجرا دارد، در دو سانس ۱۸ و ۲۱ در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا داشت. این نمایش روایتی متفاوت از تطبیق (تغییر) جنسیت است. این نمایش روایت‌گر کسانی است که درگیراختلال هویت هستند. داستان اصلی درباره دختری تغییر جنس یافته‌ای به نام شهرزاد است که به دلایل نامعلوم به قتل رسیده است. در همین راستا ۴ شخصیت دیگر که با اختلال هویت مواجه هستند، روایت می‌شود که هر کدام به گونه‌ای با اعضای خانواده و افراد جامعه به دلیل این اختلال، دچار مشکل می‌شوند.
از نکات حائز اهمیت درباره «آبی مایل به صورتی» روایت فکت‌های تاریخی است که بر سر راه گرفتن فتوای شرعی تطبیق (تغییر) جنسیت اتفاق افتاده است. ضمن اینکه نقدهای متعصبانه به این اختلال در جریان اجرای «آبی مایل به صورتی» ادامه دارد که البته تا امروز مشکلی چندانی برای این نمایش به وجود نیاورده است. نسیم ادبی، آناهیتا اقبال نژاد، ملیکا پارسا، عاطفه رضوی، امید سلیمی، بهنام شرفی، محمدهادی عطایی، گیتی قاسمی، امین میری، با صدای: حمیدرضا آذرنگ در این نمایش به ایفای نقش پرداختند. «آبی مایل به صورتی» تا امروز جزو یکی از نمایش‌های محبوب جشنواره امسال بوده است.
«گردهمایی والدین»
«گردهمایی والدین» دومین اجرای گروه Ope- Space است. متن این اجرا بر اساس قصه‌های شخصی بازیگران کار شکل‌گرفته است؛ همچنین مصاحبه‌ها و رمان نویسنده کلاسیک گرجی، نیکو لورتکیپانیزه با نام «تراژدی بدون قهرمان» در شکل‌گیری این متن تاثیر داشته است.
در جریان این نمایش سوال‌هایی نظیر پدر و یا مادر بودن یعنی چه؟ چطور زندگی ما می‌تواند با جزئیات کوچکی تغییر کند که لازمه فضایی پر از کلیشه‌های جنسیتی هستند و چطور این فضا تلاش دارد که طبیعت ما را تغییر دهد؟ به عنوان یک چالش با مخاطبان مطرح می‌شود و سعی دارد سوال‌هایی را برای والدین ایجاد کند. این گروه گرجستانی در اجرای قبلی خود نیز به مسائل اجتماعی پرداخته بود. «خدای گرسنگی» نمایشی بود درباره یکی از نگرانی‌های مهم امروز یعنی فقر که تحریک‌کننده خشونت و ناامیدی کامل است؛ که آن نیز بر اساس مستندات اجرا کردند. اجرای «گردهمایی والدین» تا هفتم بهمن‌ماه، از ساعت ۲۰:۳۰ به مدت ۱۲۰در عمارت «روبه‌رو» ادامه دارد.
«اپرای عروسکی خیام»
«اپرای عروسکی خیام» به کارگردانی بهروز غریب‌پور در ادامه اجراهای «اپرای عروسکی مولوی» و «اپرای عروسکی سعدی» روی صحنه رفته است. این اجرا فارغ از حضور در جشنواره تئاتر فجر تا ۱۳ بهمن ماه به اجرای عموم ادامه می‌دهد و بعد از آن «اپرای عروسکی مکبث» و «اپرای عروسکی لیلی و مجنون ادامه خواهد داشت.
به گفته بهروز غریب‌پور «اپرای عروسکی خیام» بزرگ‌ترین پروژه گروه تئاتر عروسکی آران است و تولید آن بالغ بر سه سال طول کشیده است. ضمن اینکه کارگردان نمایش در یکی از گفت‌و‌گوهایش تاکید می‌کند «تمرین‌های اپرای عروسکی خیام»، به لحاظ کیفی و تکنیکی، کم‌ترین تفاوتی با اجراهای عمومی برای مخاطبان ندارد. این نمایش ۷ اجرا در جشنواره تئاتر فجر دارد و در ساعت ساعت ۱۹ در روزهای تعیین شده در تالار فردوسی پذیرای مخاطبان است.
- 16
- 6
