موسیقی میتواند حماسهها بسازد. همان طور که موسیقی در پویانمایی سینمایی «آخرین داستان» عمل کرده و از حماسه، حماسه دیگری ساخته است. این پویانمایی که اقتباسی آزاد از داستان فریدون و ضحاک در شاهنامه فردوسی به کارگردانی اشکان رهگذر است، این روزها در سینماهای مختلف کشور در حال اکران است. کریستف رضاعی، آهنگ ساز و برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن برای فیلمهای سینمایی «نگار» و ««اژدها وارد میشود»، ساخت موسیقی متن این پویانمایی را برعهده داشته است.
بخش ارکسترال موسیقی متن این پویانمایی در استودیو ارکستر سمفونیک مقدونیه با حضور ۹۰ نوازنده زیر نظر کریستف رضاعی ضبط شده و گروه کر ۳۰ نفره دیگری هم برای بخش ارکسترال این اثر همکاری داشتهاند. قرار است یک شرکت سوئدی نسخه دیجیتالی آلبوم موسیقی این پویانمایی را در سایتهای آمازون و اسپاتیفای منتشر کند. آنچه در ادامه میخوانید نتیجه گفتوگو با کریستف رضاعی در خصوص چگونگی ساخت موسیقی این پویانمایی است.
در جست وجوی «شاهنامه» موسیقایی بودم
کمتر پیش میآید پویانمایی در کشورمان جدی گرفته شود. در «آخرین داستان» اما داستان به شکل دیگری است. تبلیغات محیطی، تلاش برای ارائه طراحیهای استاندارد، انتخاب آهنگ ساز و خواننده برجسته و استفاده از بازیگران برای دوبله که البته برخی به آن نقد داشتند، گزینه هایی بود که در کنار هم قرارگرفتنشان به این پویانمایی کمک جدی کرد.
کریستف رضاعی با اشاره به این که به طور عملی پنج سال است از این پروژه مطلع بوده و کار صدا و تصویر این پویانمایی به دلیل نبود سرمایه از دو سال پیش شروع شده است، تصریح کرد: «از همان چند سال پیش که طرح اولیه داستان را خوانده و درباره آن صحبت کرده بودم، راجع به موسیقی خیلی فکر میکردم و به آنچه میخواستم رسیدم. همانطور که شاهنامه اسطوره ملی و اسطوره سرزمین ایران است، فکر کردم اگر میشد در موسیقی هم نمونه متفاوت بودن سرزمین ایران باشد میتواند خیلی جالب باشد و عملا همین اتفاق افتاد. وظیفه ام بود این موسیقی در مقابل موسیقیهای دیگر مطرح شود.»
پویانمایی که در آن موسیقی همه ایران را میشنوید
«آخرین داستان» را ببینید و موسیقیهایش را بشنوید. رضاعی با یادآوری گونههای مختلف موسیقی استفاده شده در این پویانمایی گفت: «اگر موسیقی پویانمایی را بشنوید متوجه میشوید در آن با دوتارنوازی مرتضی گودرزی، موسیقی خراسان وجود دارد و با تنبورنوازی فرید الهامی و گروهش و صدای مصطفی محمودی خواننده برجسته کرد، موسیقی کردی به گوش میرسد. از طرف دیگر یک سری سازها و نغمههای محلی جنوب ایران با شروهخوانی مجید سالاری به علاوه کوبههای جنوب، صدای دونلی شیرمحمد اسپندار که دیگر کسی به دنبال ساززدن مثل ایشان نیست به عنوان نماینده موسیقی بلوچ، هورهخوانی لری و یک سری صدا و آواهای مختلف مازندران و رقص شمشیر ترکمنها، تکمیلکننده موسیقی ایرانی این پویانمایی است. ضمن این که نقطه کلیدی این فیلم، نینوازی پاشا هنجنی است. از پنج سال پیش که از ساخت موسیقی این پویانمایی مطلع شدم، ایده این که موسیقی آن نماینده نغمههای تمام یا تا حدی که میشد مناطق ایران باشد در ذهنم بود و فکر کنم همان هم شد. تمام این سازها و نغمهها یک قسمت خیلی بدوی از لحاظ ساز و صدادهی دارند که وصل شدن آن صداها به ارکسترهای بزرگ و حجیم، چالش هیجانانگیزی بود.»
شهرام ناظری نقطه اوج سیر موزیکال «آخرین داستان» است
دو تصنیف از شاهنامه با اجرای استاد شهرام ناظری و یک خواننده دیگر در موسیقی متن این پویانمایی اجرا شدهاند. ضمن این که تیتراژ پایانی این پویانمایی را شهرام ناظری خوانده است. رضاعی درباره چگونگی انتخاب این خواننده برجسته برای تیتراژخوانی این پویانمایی گفت:«شهرام ناظری پیشنهاد نبود،گزینه جدی بود. ما به جای گزینههای مختلف عملا به فکر دو خواننده سرشناس برای این اثر بودیم. فکر کردیم استاد ناظری به عنوان کسی که سالها در زمینه شاهنامه فعالیت کرده و شناخت خوبی از آن دارد با آن لحن خاصش، اولین نفری است که باید با او تماس بگیریم. فرید الهامی، آهنگ ساز تیتراژ پایانی، کار مشترک قبلی خود با او را در استودیوی من ضبط کرده بود.
با ناظری تماس گرفت و پیشنهاد کار را مطرح کرد. او به استودیو آمد، فیلم را تا جایی که ساخته شده بود، دید و داستان پویانمایی را شنید و پذیرفت. گزینه بعدیمان همایون شجریان بود و عملا میدانستیم برای این پروژه باید به دنبال هنرمندان این چنین بزرگی بود. شهرام ناظری نقطه اوج سیر موزیکال «آخرین داستان» است و ما با کسی که به نظرمان سختترین از لحاظ قبول کردن بود، تماس گرفتیم و خوشبختانه او لطف کرد و پذیرفت. حتی موسیقی پایانی که اثر فرید الهامی است با نظارت آقای ناظری ساخته شد و فکر کردیم از آنجا که قصه فیلم تا حدودی تاریک و ناامیدکننده است، باید آخرش به یک نقطه نورانی ختم میشد.»
- 15
- 1