به گزارش وقایع اتفاقیه، چند سالي از ورود خودرو به دوران رکود و بي‌تحرکي مي‌گذرد؛ دوراني که در برخي روزهايش، بازار شاهد ريزش قيمت‌ها بود و در برخي روزها شاهد کمبود عرضه و بالاتررفتن قيمت‌ها؛ افزايش قيمتي که در کنار پايين‌بودن کيفيت به گفته کارشناسان، علت اصلي به‌خواب‌رفتن بازار خودرو بود. در اين چند سال، واکنش‌هاي مختلفي از سوي خريداران به بازار خودرو نشان داده شد؛ از ايجاد کمپين‌هايي براي نخريدن خودرو گرفته تا ترجيح‌دادن خودروهاي قديمي به‌جاي صفرکيلومترهاي خوابيده در نمايشگاه‌ها.
واقعيت اين است که با ورود خودرو به دوران رکود، تحليل‌هاي زيادي از اين بازار به گوش رسيد؛ تحليل‌هايي که از کاهش احتمالي قيمت‌ها در نتيجه اين رکود سنگين مي‌گفتند اما اين اتفاق اگرچه نيفتاد بلکه حتي قيمت‌ها بالاتر رفتند و سايه سنگين رکود با گذر زمان بيشتر هم شد. حالا سؤال اينجاست، با توجه به چينين شرايطي، قيمت خودرو تا چه اندازه در کشور، منطقي است؟ مردمي که در زير اين سؤال، نظراتشان را نوشته‌اند، واکنش‌هاي مختلفي را به اين سؤال دارند؛ از مقايسه کيفيت خودروهاي داخلي با انواع وارداتي و قيمت‌هايي که به نظرشان، هيچ‌گونه توجيهي در مقابل کيفيت خودروهاي ايراني ندارند.
درواقع، با نگاهي به نظرات مردم به‌خوبي مي‌توان به اين نکته پي برد که بسياري از خريداران از کيفيت خودروهاي داخلي و قيمت‌هاي آن راضي نيستند؛ «کيفيت خودروها متناسب با قيمت‌ها نيستند». در مقابل همين مردم ناراضي از قيمت خودروهاي داخلي با توجه به کيفيتي که دارند، هستند افرادي که نظرهايشان کاملا در مقابل مخالفان قرار دارد. در برخي از اين اظهارنظرها، علت اصلي قيمت بالاي خودرو در داخل خود مردم عنوان شده‌اند؛ مردمي که خيلي زود با پايان‌يافتن گارانتي خودروهايشان، به‌دنبال خريد انواع جديدتر هستند و باعث افزايش قيمت‌ها و به نوعي ايجاد تحرک در بازار خودرو معرفي شده‌اند.
برخي هم از پايين‌بودن قدرت خريد مردم نوشته‌اند؛ «قيمت‌ها تا ۸۰ درصد واقعي است به چند دليل: قيمت تمام‌شده محصول در تمام بخش‌هاي صنعت در ايران بالاست و صنعت خودرو هم مستثنا نيست و اگر معدل دلاري را در نظر بگيريم، خودروهايي از اين بهتر در سطح جهان توليد نمي‌شود. خودرو گران نيست، قدرت خريد مردم پايين است.» در برخي ديگر از نظرات هم قيمت خودرو در مناطق آزاد با قيمت خودرو در شهرهاي معمولي مقايسه شده‌اند؛ يکي از کاربران دراين‌باره نوشته است: «قيمت خودرو در مناطق آزاد خيلي منطقي است؛ اگر قيمت‌ها را بتوان با قيمت خودرو در مناطقي مانند کيش، يکسان کرد، همه افراد به‌راحتي مي‌توانند ماشين بخرند چون با توجه به قيمت‌ها، در جزيره کيش يک پرايد يا پژوی توليد داخل بيشتر از پنج تا ۱۰ ميليون ارزش ندارد.»
در برخي نظرات هم مردم با رضايت از قيمت‌ها گفته‌اند؛ به گفته اين گروه، در کشورهاي توسعه‌يافته و کشورهايي که در صادرات خودرو به ايران نقش دارند، هيچگاه نمي‌توان خوردوهاي ارزان‌قيمتي همچون توليدات داخلي پيدا کرد چون هيچ نمونه جايگزيني براي توليدات داخلي در ميان خودروهاي وارداتي وجود ندارد، پس نمي‌توان قيمت خودروهاي داخلي را با وارداتي مقايسه کرد؛ «قيمت خودرو که واقعي نيست ولي مهم‌تر از قيمت‌ها اين است که ببينيم معادل همين خودروها که در داخل توليد مي‌شوند، آيا خودروي خارجي با همين کيفيت و قيمت وجود دارد؟» در ميان نظرات مردمي، بسياري هستند که قيمت خودروي داخلي را در مقايسه با انواع وارداتي خيلي بالا مي‌دانند و مي‌گويند، در مقابل کيفيتي که خودروهاي وارداتي دارند، خودروهاي داخلي قيمتي بسيار بالا دارند. برخي ديگر نيز از کمبود تنوع در بازار خودروهاي داخلي گفته‌اند: «قيمت واقعي، زماني معني دارد که رقابت و تنوع در بازار باشد تا مردم بتوانند حق انتخاب هم داشته باشند.»
خودروی بدون گزارش کيفي، هندوانه دربسته است
درواقع بالابردن کيفيت خودروهاي داخلي، مهم‌ترين خواسته‌اي است که مردم از شرکت‌هاي داخلي دارند. به گفته بسياري از مردم، اگر کيفيت خودروهاي داخلي بالا باشد، ديگر کسي به علت گراني خودروهاي داخلي، به انواع وارداتي رو نياورده و بازار خودروهاي داخلي جان مي‌گيرد. دراين‌ميان کارشناسان هم از شرکت‌هاي داخلي مي‌خواهند با ارائه گزارشي جامع از کيفيت خودروها، با مردم وارد معامله شوند.
آن‌طور که حسن کريمي‌سنجري، يکي از کارشناسان صنعت خودرو گفته، وقتي گزارش کيفيت خودروهاي داخلي به‌صورت سانسورشده و گزينشي منتشر مي‌شود، مصرف‌کنندگان ناچارند خودروي مورد نياز خودرو را بدون شناخت و آگاهي و مانند يک هندوانه دربسته انتخاب کنند. کريمي‌سنجري، در واکنش به محدودسازي انتشار عمومي گزارش‌هاي ارزيابي کيفيت خودروهاي داخلي، اظهار کرد: سانسور گزارش کيفي خودروهاي داخلي، ريشه در انحصاري‌بودن بازار خودروي ايران دارد.
او با بيان اينکه درشرايطي‌که بازار خودرو انحصاري است، قدرت اعمال نفوذ خودروسازان افزايش مي‌يابد، خاطرنشان کرد: نمونه اين اعمال نفوذ نيز سانسور گزارش کيفيت خودروهاي داخلي بوده که اتفاق افتاده است. اين کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: وقتي در گزارش کيفي خودروهاي داخلي فقط تعداد ستاره‌هاي کيفي خودروها اعلام و نمرات منفي حذف مي‌شود، قدرت انتخاب درست از مصرف‌کننده گرفته مي‌شود.
او در ادامه گفت: اين در حالي است که خودروهايي که تعداد ستاره يکسان دارند مطمئنا از نظر وضع کيفي، ايمني و رفاهي با يکديگر شبيه نيستند و تفاوت‌ها و ايرادهاي مختلفي دارند که از طريق همين نمرات منفي مشخص مي‌شود. کريمي‌سنجري با بيان اينکه وقتي فقط تعداد ستاره‌هاي کيفي خودروها منتشر مي‌شود، مصرف‌کنندگان ناچارند محصول موردنياز خود را مانند يک هندوانه دربسته انتخاب کنند، تصريح کرد: خودروسازاني که براي سانسور گزارش کيفي خودروها اعمال فشار کرده‌اند، بهتر است به‌جاي اين کار در جهت بهبود و ارتقاي کيفيت محصولات خود حرکت کنند.
پيشازاين، ايسنا گزارش داده بود شرکت بازرسي، کيفيت و استاندارد ايران برخي از بخش‌هاي گزارش‌هاي ماهانه ارزيابي کيفيت خودروهاي داخلي ازجمله نمره منفي خودروها را که مربوط به وضعيت شاخص‌هاي ۹گانه‌اي همچون وجود سروصداي اضافي، نفوذ آب و غبار در خودرو، وضعيت تزئينات داخلي، کيفيت رنگ و ايرادات بدنه خودرو بوده، از نسخه عمومي اين گزارش‌ها حذف کرده است.
در پيگيري علت اين موضوع نيز شنيده شد اعمال فشار يکي از خودروسازان کوچک مونتاژکننده خودروهاي چيني باعث محدودشدن گزارش‌هاي عمومي ارزيابي کيفي خودروهاي داخلي شده است. پيشازاين با ارزيابي نمرات منفي خودروهاي داخلي، گزارش‌هايي درباره ايرادات کيفي خودروهاي در حال توليد ازجمله درباره وجود مشکل نفوذ آب و گردوغبار در برخي خودروهاي داخلي شامل «سايپا ۱۱۱، سايپا ۱۳۲، سايپا ۱۳۱، تيبا، تيبا هاچ‌بک (محصولات سايپا)، سمند تبريز (محصول ايران‌خودرو) و ام‌وي‌ام ۵۵۰ (محصول خودروسازي مديران)» منتشر شده بود.
توليد خودروي گران به‌صرفه‌تر است
عضو هيأت نمايندگان اتاق تهران گفت: هميشه توصيه کرديم به‌جاي خودرو، خودروساز وارد کنيم تا بتوانيم صنعت خودرو را ارتقا بدهيم. به گزارش اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و کشاورزي تهران، محمدرضا نجفي‌منش، عضو هيأت نمايندگان اتاق تهران گفت: خط توليد خودروي پژو ۲۰۰۸ در هفته گذشته در کارخانه ايران‌خودرو راه‌اندازي شد؛ خودرويي که بنابر بعضي پيش‌بيني‌ها قيمتي بين ۸۰ تا صد ميليون تومان دارد. توليد اين خودرو در يک خودروسازي ايراني با توجه به بيش از ۱۰ سال قطع ارتباط خودروسازان کشورمان با شرکت‌هاي معتبر خارجي، گامي بزرگ در راستاي تحقق اهداف برجام است.
او در پاسخ به پرسشی مبني‌براينکه اولين خودروي خارجي ساخت داخل چقدر از نياز بازار را تأمين مي‌کند، گفت: راه‌اندازي خط توليد پژو ۲۰۰۸، قدم بزرگي در صنعت خودروسازي است. هرچند خودروهايي با قيمت بالای پنج درصد از بازار خودرو نيست اما از نظر ارزشي ۳۰ درصد از ارزش معاملات بازار خودرو را به خود اختصاص داده است. عضو هيأت نمايندگان اتاق تهران ادامه داد: هميشه توصيه کرديم به‌جاي خودرو، خودروساز وارد کنيم تا بتوانيم صنعت خودرو را ارتقا بدهيم.
توليد پژو ۲۰۰۸ درحال‌حاضر براي صنعت خودروسازي ما به‌صرفه‌تر بوده و البته گام اول در تحقق قراردادهاي خارجي است. خودروسازان ايران به همين بسنده نمي‌کنند. توليد خودروهاي ديگر را در برنامه داريم که قيمت‌هاي کمتر و بيشتري از پژو ۲۰۰۸ دارند. نجفي‌منش در ادامه گفت: تلاش مي‌کنيم در توليد پژو ۲۰۰۸، عمق ساخت داخل را بالا ببريم؛ اين به نفع صنعت بوده و به نياز بخشي از بازار هم که مشتاق خريد خودروهاي مدرن و لوکس است هم پاسخ مي‌دهيم. او همچنين درباره تهيه گزارش‌هاي کيفيت خودرو در ايران و شائبه دخالت خودروسازان در آن گفت: طرح دخالت خودروسازان در گزارش‌هاي کيفي خودرو مثل اين است که بگوييم کسي مي‌رود در آزمايشگاه و اگر قند خونش بالاست، مي‌گويد آن را پايين اعلام کنيد.
عضو هيأت نمايندگان اتاق تهران تصریح کرد: گزارش کيفي خودروها تحت نظر وزارت صنعت تهيه مي‌شود و گزارش‌ها مستقيما براي وزارتخانه ارسال شده و براي مردم هم اعلام مي‌شود. اين گزارش‌ها بر‌اساس مستندات تهيه شده و در سطوح بالاي تصميم‌گيري به آن استناد مي‌شود و درنتيجه دستخوش چنين بازي‌هايي نخواهد شد. گزارش‌هاي کيفي خودروها بر‌اساس شاخص‌هاي بين‌المللي تهيه مي‌شود و خودروسازان در تهيه آن دخالتي ندارند.
- 16
- 6
