'گوگل' هوش مصنوعی را به تمامی سرویس هایش اضافه می کند

هوش مصنوعی قرار بود حوزه‌ای باشد که گوگل در آن خودنمایی می‌کند. این غول صنعت فناوری که ساختمان مرکزی‌اش در مانتین‌ویو کالیفرنیا قرار دارد، به سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت روی فناوری‌هایی که در آینده دور اهمیت پیدا می‌کنند، معروف است. بخش اعظم تحقیقاتی که به فرا رسیدن موج فعلی هوش مصنوعی منتهی شد، در آزمایشگاه‌های گوگل انجام گرفتند. با وجود این، استارت‌آپی به نام OpenAI توانسته است خودش را به‌ عنوان رهبر اولیه حوزه هوش مصنوعی مولد جلوه دهد؛ فناوری هیجان‌انگیزی که می‌تواند متن، عکس و حتی ویدئو بسازد. OpenAI چند سال سابقه در حوزه هوش مصنوعی دارد، اما تا پیش از انتشار عمومی ChatGPT برای بسیاری از کاربران ناشناخته بود.

محبوبیت ناگهانی ChatGPT باعث شد که آلفابت، شرکت مادر گوگل، احساس خطر کند و سراغ برنامه‌های جدیدی برای رقابت باOpenAI در حوزه هوش مصنوعی برود. به نوشته خبرگزاری بلومبرگ، «سوندار پیچای»، مدیرعامل گوگل، معتقد است که هوش مصنوعی مولد «تاثیرگذارتر از آتش یا برق» خواهد بود. ChatGPT که از نگاه برخی تحلیلگران می‌تواند بیشتر از هر سرویس دیگری موتور جست‌و‌جوی سنتی گوگل را به چالش بکشد، تهدیدی مضاعف برای گوگل محسوب می‌شود، خصوصا به دلیل روابط نزدیکی که OpenAI با مایکروسافت دارد. احساس عقب‌افتادگی گوگل در حوزه‌ای که روی آن سرمایه‌گذاری زیادی انجام داده، مدیران شرکت را مضطرب کرده است.

احساس عقب‌افتادگی «گوگل»

یکی از کارکنان فعلی گوگل که به دلیل محرمانه بودن اطلاعات نخواسته است نامش فاش شود، می‌گوید: «وقتی بحث به پروژه‌های مربوط ‌به هوش مصنوعی می‌رسد، ترکیبی ناسالم از انتظارات به‌ شدت بالا و بی‌اعتمادی قابل‌توجه، حس می‌شود.» بلومبرگ می‌گوید، پروژه‌های جدید گوگل باعث شده‌اند «سوندار پیچای» مجددا نقشی شبیه مدیر محصول در این شرکت پیدا کند، چون او اکنون مستقیما روی ویژگی‌های مختلف محصولات نظارت دارد. این وظایف را مدیرعامل انجام نمی‌دهد، اما «پیچای» بر نظارت مستقیم خودش تاکید ویژه‌ای دارد. «لری پیج» و «سرگی برین» (هم‌بنیان‌گذاران گوگل) نیز نقش پررنگ‌تری نسبت‌به سال‌های اخیر در این شرکت پیدا کرده‌اند. یک کارمند گوگل می‌گوید، کار به جایی رسیده که «سرگی برین» شخصا تغییراتی در کد چت‌بات Google Bard اعمال کرده است. «بارد» پاسخ مستقیم گوگل به ChatGPT محسوب می‌شود که فعلا به ‌صورت عمومی قابل‌ دسترس نیست.

وضعیت «کدقرمز»

تیم مدیریت ارشد گوگل وضعیت «کد قرمز» را اعلام کرده است. این کد در گوگل تنها به شرطی صادر می‌شود که این شرکت نسبت ‌به رقبایش احساس خطر کند و به دنبال پروژه‌ای همه‌جانبه برای خودنمایی باشد. همزمان با اعلام وضعیت کد قرمز، گوگل دستورالعمل جدیدی تدوین کرده است تا تمامی سرویس‌های مهم آن (آنهایی که بیش از یک میلیارد کاربر دارند) در عرض چند ماه به هوش مصنوعی مجهز شوند. یکی از اولین ثمره‌های این پروژه، این بود که «یوتیوب» اعلام کرد تولیدکنندگان محتوا می‌توانند به ‌لطف هوش مصنوعی لباس و محیط خود را تغییر دهند. وضعیت امروز گوگل تا حدی مشابه شرایطی است که این شرکت در سال ۲۰۱۱ تجربه کرد. در آن زمان گوگل به‌ شدت تلاش کرد سرویس «گوگل‌پلاس» را از مرگ حتمی نجات دهد، اما در نهایت شکست خورد. در آن دوران پاداش عده‌ای از کارکنان گوگل به موفقیت سرویس «گوگل‌پلاس» وابسته شده بود. بلومبرگ می‌گوید که احتمالا گوگل رویکرد مشابهی برای هوش مصنوعی در نظر می‌گیرد. یکی از کارمندان گوگل می‌گوید او و اعضای تیمش در حال پیشبرد تعداد زیادی پروژه با محوریت هوش مصنوعی مولد هستند.همچنین سخنگوی گوگل در مصاحبه با بلومبرگ، مقایسه «کد قرمز» با کمپین گوگل‌پلاس را نادرست دانست. او اعلام کرد که برخلاف شرایط سال ۲۰۱۱، بسیاری از کارکنان گوگل موظف نشده‌اند که زمان بیشتری را به هوش مصنوعی اختصاص دهند. او می‌گوید: صرفا کارکنانی که پروژه‌های مرتبط‌ به هوش مصنوعی دارند، باید بیش از پیش روی این حوزه متمرکز شوند.

گوگل تنها شرکتی نیست که آینده صنعت فناوری را با هوش مصنوعی مرتبط می‌داند. بسیاری از کارآفرینان و شرکت‌های سرمایه‌گذاری به‌یکباره خودشان را حامی هوش مصنوعی نشان داده و از حوزه‌هایی مثل بلاک‌چین فاصله گرفته‌اند. به دفعات، سهام شرکت‌هایی که از اضافه شدن هوش مصنوعی به سرویس‌های خود خبر داده‌اند، رشد محسوسی تجربه کرده است.

رویکرد محتاطانه «گوگل»

«مارک زاکربرگ»، مدیرعامل «متا»، در هفته‌های اخیر بیشتر از آنکه درباره متاورس صحبت کند، در حال انتشار بیانیه‌هایی با محوریت هوش مصنوعی بوده است. «زاکربرگ» به حدی به متاورس اهمیت می‌دهد که نام شرکت تحت مدیریتش را از فیسبوک به متا تغییر داده است. گوگل سال‌هاست که تحقیقات گسترده‌ای با محوریت هوش مصنوعی انجام می‌دهد، اما همواره رویکردی محتاطانه داشته است. شماری از کارکنان گوگل در گفت‌و‌گو با بلومبرگ اعلام کرده‌اند که امیدوارند به‌ زودی تعداد بیشتری سرویس هوش مصنوعی از این شرکت ببینیم تا فعالیت‌های گوگل صرفا محدود به تحقیقات نباشد. به ‌نظر می‌رسد که گوگل در مرحله اول رقابت شدید هوش مصنوعی، در برابرOpenAI بازنده شده است، اما احتمالا این موضوع در بلندمدت اهمیت خاصی ندارد. «پیچای» نخستین‌بار در سال ۲۰۱۶ از گوگل به‌ عنوان یک شرکت پیشرو در حوزه هوش مصنوعی یاد کرد. از آن زمان، گوگل فناوری یادگیری ماشین را وارد تعداد زیادی از سرویس‌هایش کرده است. امروزه افزون‌بر کسب‌و‌کار تبلیغات، هوش مصنوعی را در سرویس‌های مهمی مثل «جیمیل» و «گوگل فوتوز» هم می‌بینیم.

همچنین شرکت Zeta Alpha در گزارش جدیدی از فهرست ۱۰۰ مقاله تحقیقاتی برتر هوش مصنوعی در بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ پرده برداشته و گوگل این فهرست را قبضه کرده است. یکی از تحلیلگران این موسسه می‌گوید: بسیاری از مردم، گوگل را «غول خفته‌ای» می‌دانند که با خیال راحت مشغول پیشبرد پروژه‌هایش بود تا اینکه محبوبیت ناگهانی ChatGPT از راه رسید، اما حقیقت چیز دیگری است: «به‌نظرم گوگل عملکرد بسیار خوبی در اضافه کردن این فناوری به برخی محصولات اصلی‌اش داشت.» گوگل نگران است که انتشار زودهنگام چت‌بات، به شهرتش لطمه بزند. موتور جست‌و‌جوی گوگل در شرایط فعلی برای هر سوال پاسخ‌های مختلفی را با ذکر منبع ارائه می‌دهد، اما نمایش یک پاسخ واحد ممکن است شرایط را تغییر دهد. همان‌طور که بسیاری از مردم ChatGPT را صدای OpenAI می‌دانند، ممکن است پاسخ مستقیم و محکم به هر سوال، انتقادات را از گوگل به‌ عنوان شرکتی که سیاست‌ جانبدارانه دارد، افزایش دهد.

تحقیقات طولانی‌مدت گوگل پایه و اساس بسیاری از پروژه‌های هوش مصنوعی امروزی را تشکیل می‌دهد. مهندسان گوگل سال‌ها پیش مقاله‌ای بسیار مهم برای معرفی سیستم Transformers نوشتند. این سیستم، مدل‌های هوش مصنوعی را قادر می‌سازد که روی مهم‌ترین بخشی از اطلاعاتی که در حال تجزیه‌و‌تحلیل آنها هستند، متمرکز شوند. سیستم Transformers یکی از اصلی‌ترین بخش‌های مدل‌ زبانی هوش مصنوعی محسوب می‌شود (حرف T در ChatGPT مخفف Transformer است). پنج سال پس از انتشار مقاله مورد بحث، تمامی نویسندگان به جز یک نفر، از گوگل جدا شده‌اند. بسیاری از مهندسانی که گوگل را ترک کردند، سراغ شرکت‌هایی مثل OpenAI و

Character.AI و Anthropic و Adept رفته‌اند.

شماری از استارت‌آپ‌ها نظیر Neeva و Tonita و Vectara که توسط کارکنان سابق گوگل بنیانگذاری شده‌اند، در پی متحول‌سازی صنعت جست‌و‌جو در وب از طریق مدل‌های زبانی هوش مصنوعی هستند. اینکه گروه مشخصی از افراد یا سازمان‌ها فرآیند اصلی توسعه یک فناوری جدید را انجام دهند و سپس ببینند که یک شرکت دیگر با تحقیقات آنها به دستاورد مالی قابل‌توجهی می‌رسد، چیز جدیدی نیست. یکی از کارکنان سابق گوگل، شرکت Xerox Parc را (که امروزه به نام PARC شناخته می‌شود) مثال می‌زند. Xerox Parc بسیاری از تحقیقات اساسی دوران رایانش شخصی را انجام داد، اما این «اپل» و «مایکروسافت» بودند که با بهره‌گیری از آن تحقیقات، شرکت‌هایی چند تریلیون دلاری ساختند. کارمند سابق گوگل می‌گوید این شرکت تحت هیچ شرایطی نمی‌خواهد که به Xerox Parc دوران خودش تبدیل شود.