سیر تحول نسل پنج اینترنت موبایل

پس از گذشت چند سال از معرفی اینترنت G۴، سرویس‌دهندگان مخابراتی چند ماه اخیر را صرف پیاده‌سازی شبکه‌های اینترنت G۵ کرده‌اند. این نسل از اینترنت قرار است با سرعت شگفت‌انگیزی که دارد، زندگی مردم دنیا را تغییر دهد. اما در حال حاضر به‌کارگیری این شبکه محدود است و نباید انتظار داشته باشید از همین حالا در محدوده پوشش اینترنت G۵ باشید.

اواخر سال ۲۰۱۸ و اوایل سال ۲۰۱۹، برخی از اپراتورها درگیر کسب مقاوم «اولین» در این زمینه بودند. اپراتورهای ورایزن و AT&T اولین شبکه‌های G۵ خود را راه‌اندازی کردند. البته شرکت KT ادعا کرد که به عنوان اولین اپراتور در دنیا شبکه G۵ را در کره جنوبی راه‌اندازی کرده است و کمی بعد از آن هم T-Mobile این خبر را اعلام کرد. شرکت EE هم اولین اپراتور بریتانیایی بود که این شبکه را در انگلستان راه‌اندازی کرد.

البته از سرعت توسعه G۵ طی چند ماه اخیر کمی کاسته شده چراکه محدودیت‌های زیادی در این مسیر وجود دارد. از این رو می‌توان گفت اینترنت G۵ کمی دیرتر از آنچه که قول داده شده بود، در دسترسی مردم سراسر جهان قرار می‌گیرد. اما پس از اینکه اینترنت G۵ جایگزین نسل چهارم یعنی G۴ شود، طبق گفته‌ها شاهد پیشرفت‌های شگفت‌انگیزی در عرصه خودروهای هوشمند خودران، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده و البته علم پزشکی مانند جراحی از راه دور خواهیم بود. اینترنت G۵، پنجمین نسل از تکنولوژی اینترنت دیتا (سلولار) است که حجم بالایی از سرعت اینترنت، پوشش شبکه و پاسخگویی سریع سرور را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

اما چقدر سریع؟ دموی شرکت ورایزن از اینترنت G۵ نشان می‌هد که این نسل از اینترنت می‌تواند سرعتی معادل یک گیگابیت در ثانیه را ارائه دهد. این یعنی چیزی حدود ۱۰ تا ۱۰۰ برابر سرعت متوسط اینترنت فعلی که کاربران از آن استفاده می‌کنند و سریع‌تر از تمامی سرویس‌های اینترنت کابلی و فیبر نوری که در حال حاضر وجود دارد.

یکی از ویژگی‌های اینترنت G۵، تاخیر بسیار ناچیز است. منظور از تاخیر ناچیز، زمان پاسخگویی به دستورات شما است. برای مثال زمانی که روی یک ویدئو برای پخش کلیک می‌کنید، یک درخواست برای شبکه ارسال می‌شود سپس ویدئو برای شما پخش می‌شود.

اینترنت G۵ آمده که این پروسه را به حداقل زمان ممکن کاهش دهد. البته در حال حاضر سرعت پاسخگویی به دستورات کاربر، چیزی حدود ۲۰ میلی ثانیه است که عدد بسیار ناچیزی به حساب می‌آید. به هر حال اینترنت G۵ این عدد را به یک میلی ثانیه کاهش می‌دهد. کاهش تاخیر در پاسخگویی در برخی زمینه‌ها بسیار حیاتی است. مثلا برای انجام بازی‌های واقعیت مجازی یا برای یک عمل جراحی از راه دور که توسط چند روبات انجام می‌شوند این تاخیر هرچقدر کمتر باشد، بهتر است. البته این تاخیر در پاسخگویی، ممکن است به فاکتورهای متعددی در اتصال به شبکه وابسته باشد.

سازوکار اینترنت G۵

G۵ در ابتدا از امواج فرکانس بالا استفاده می‌کرد که از محدوده پوشش بسیار کم اما ظرفیت بالا برخوردار بودند. بهترین مثال برای توضیح محدوده پوشش آن، تشابه به شبکه وای فای خانگی است. امواج فرکانس بالا قدرت نفوذ به موانع از جمله دیوارهای ساختمان‌ها را ندارند. اما اخیرا اپراتورها از امواج فرکانس پایین نیز برای توسعه شبکه G۵ استفاده کرده‌اند که در شبکه‌های G۴ امروزی نیز استفاده می‌شوند. این امواج می‌توانند مناطق و مسافت‌های بیشتری را تحت پوشش نسل پنجم اینترنت قرار دهند. البته استفاده از امواج فرکانس پایین موجب می‌شود آن سرعتی که در ابتدا قول داده شده بود، میسر نشود اما همچنان تفاوت اینترنت G۵ با استفاده از این امواج در مقایسه با سرعت اینترنت G۴ فعلی کاملا مشهود است.

اینترنت G۵ و خودروهای آینده

اینترنت G۵ به این منظور طراحی شده که تعداد بیشتری از دستگاه‌های هوشمند را نسبت به اینترنت سلولار فعلی، به یکدیگر متصل کند. برای مثال پدیده اینترنت اشیاء که اخیرا زیاد راجع به آن می‌شنویم، به کمک اینترنت G۵ به معنای واقعی میسر می‎شود.  این یعنی به راحتی می‌توانید قلاده هوشمند سگ یا یخچال خانه را از راه دور کنترل کنید. اینترنت G۵ همچنین برای تجهیزات کسب و کارها بسیار حیاتی است و بهترین مثال در این زمینه می‌تواند باجه‌های ATM باشد. همچنین دستگاه‌هایی که به اتصال یکسره اینترنت نیاز ندارند، مانند سنسورهای نظارت بر کود گیاهان، می‌توانند از نسل پنجم اینترنت استفاده کنند.

زمان عرضه اینترنت G۵

شرکت ورایزن آمریکا اولین شبکه G۵ را ماه گذشته رسما افتتاح کرد اما هنوز خیلی با کاربرد روزمره فاصله دارد. این سرویس در حال حاضر «HomeG۵» نام دارد و همان‌طور که از نام آن پیداست، فعلا یک شبکه اینترنت موبایلی محسوب نمی‌شود. در این شبکه با استفاده از یک قطعه بخصوص می‌توانید اینترنت G۵ را به صورت وای فای در محیط ساختمان استفاده کنید و فعلا بدون استفاده از این قطعه، استفاده از آن ممکن نیست. ورایزن طی چند هفته اخیر این سرویس را در ایالات مختلف آمریکا از جمله شیکاگو، کالیفرنیا و هیوستون استفاده کرده و ادعا کرده که کاربری این شبکه به یک سرویس صنعتی تبدیل شده است.

اپراتور AT&T هم شبکه G۵ خود را در ده‌ها شهر آمریکا و البته در نقاط شلوغ و پرترافیک شهر اجرا کرده. شرکت AT&T اولین و تنها شرکتی است که در حال حاضر نسل پنجم اینترنت را رسما برای عرضه عموم راه‌اندازی کرده. البته استفاده از این سرویس به‌دلیل محدودیت‌هایی که در فرکانس‌های پایین وجود دارد هنوز به آن شکلی که انتظار می‌رود گسترش پیدا نکرده است. مدیرعامل شرکت ایرانسل هم اخیرا اعلام کرد به‌دلیل محدودیت‌های زیرساختی که در ایران وجود دارد، فعلا موفق به فراهم‌سازی بستر مناسب برای ورود نسل پنجم اینترنت به کشور نشده‌ایم. تحریم‌ها یکی از دلایل اصلی این مساله است.

اینترنت G۵ و سلامت انسان

از مدت‌ها پیش نگرانی‌هایی راجع به آسیب‌های اینترنت G۵ و ایجاد سرطان در بدن انسان وجود داشته است. متاسفانه در حال حاضر مقالات و تحقیقات ضد و نقیضی در رابطه با سرطان زا بودن امواج اینترنت G۵ منتشر شده است. چنین اظهاراتی باعث ایجاد یک موج نگرانی در بین مردم، کارشناسان و محققان شده و با اینکه امواج اینترنت G۵ از نوع فرکانس بالا هستند، اما بسیاری از محققان معتقدند این امواج در دسته امواج بی‌خطر قرار می‌گیرند و هیچ تاثیری روی سلول‌های بدن انسان و فعال‌سازی توده‌های سرطانی ندارند.

تداخل امواج باند G۵

با این وجود برخی همچنان معتقدند که تحقیقات لازم برای اثبات بی‌خطر بودن اینترنت G۵ انجام نگرفته و نمی‌توان با قاطعیت راجع به بی‌ضرر بودن این پدیده اظهارنظری کرد. از طرف دیگر سازمان سلامت جهانی، امواج سلولار را در دسته امواج سرطان زای «احتمالی» قرار داده است. البته ترشی سبزیجات و قهوه هم در همین لیست قرار دارند و نمی‌توان بر اساس این لیست به مضر بودن امواج اینترنت G۵ رای داد. در کل همچنان بحث و مناظره بر سر سرطان زا بودن امواج اینترنت G۵ وجود دارد اما اکثر محققان بر این باورند که این امواج چنین تاثیراتی بر بدن انسان نخواهند داشت.