بازار موبایل در انحصار شرکت‌های ناشناس/ چرا قیمت گوشی کاهش نمی‌یابد؟

قیمت دلار از سال گذشته تا کنون روند کاهشی داشته است؛ با این حال این موضوع در تغییر قیمت‌های بازار تاثیری نداشته است. گوشی موبایل یکی از پر خریدارترین کالاهای موجود در بازار است که از سال گذشته با جهش قیمت دلار، به ناگاه قیمت آن نیز جهش کرد اما در مقابل کاهش قیمت دلار کمترین تاثیر را بر بازار موبایل داشت.

فعالان بازار موبایل یکی از دلایل افزایش قیمت گوشی را تغییر در سیستم واردات می‌دانند؛ چنانکه شرکت‌های تامین کننده گوشی موبایل در وضعیت کنونی تقریبا ناشناخته هستند. بخشی از شرکت‌های بزرگ از سال گذشته با ارز دولتی گوشی موبایل وارد کرده بودند و آن را با قیمت آزاد در بازار فروخته بودند که عمده این شرکت‌ها به دلیل تخلفات متعدد فعلا از واردات گوشی منع شده‌اند.

ابراهیم درستی رئیس اتحادیه فروشندگان تلفن همراه می‌گوید: شرکت‌های واردکننده در حال سوء استفاده از وضعیت بازار هستند و کالا را به صورت سبدی عرضه می‌کنند و به اجبار اجناس را به واحد‌های صنفی می‌فروشند. در حالی که اینکار خلاف قانون است و اگر این شرکت‌ها سهم بازار را تامین کنند قطعا قیمت‌ها کاهش خواهد یافت، اما اگر نتوانند اینکار انجام دهند، پیشنهاد خود مبنی بر واردات توسط فروشندگان دارای پروانه کسب را ارائه خواهیم کرد.

نکته دیگر اینکه بخش عمده واردات گوشی موبایل به ایران تا سال گذشته از طریق قاچاق انجام می‌شد و شرکت‌های بیمه‌ای یا نمایندگی‌های داخلی اقدام به گارانتی این گوشی‌ها می‌کردند و آن را در بازار به فروش می‌رساندند. پس از اجرای طرح رجیستری، تعداد گوشی‌های وارداتی از طریق قاچاق به کشور کاهش یافت و عملا همخوانی عرضه و تقاضا بر هم خورد؛ به این ترتیب نکته مهم دیگر که بر قیمت گوشی موبایل تاثیر گذاشت، تغییر در فرایند قاچاق و فروش گوشی موبایل بود.

قاچاق چگونه بر قیمت گوشی موبایل گذاشت

احسان محجوب فروشنده موبایل در یکی از پاساژ‌های مرکز تهران معتقد است بخشی از علل بالا بودن قیمت گوشی‌های همراه به علت کمبود تعداد گوشی‌ها در بازار است او به رویداد۲۴ می‌گوید: در حال حاضر رویه کار تغییر کرده است؛ قبلا واردات گوشی به کشور به صورت قاچاق بود و عمده خرید ما نیز همین گوشی‌های قاچاق بود. از سوی دیگر تقاضا برای خرید گوشی زیاد بود و در مقابل عرضه آن هم به موقع صورت می‌گرفت و در داخل با ثبت کد ملی گوشی‌ها را می‌فروختیم. اما از زمانی که واردات گوشی به صورت رسمی انجام می‌شود شرکت‌ها باید گوشی‌ها را با گارانتی وارد کنند که تعداد این شرکت‌ها هم محدود است.

محجوب می‌گوید: در حال حاضر واردکنندگان محدود به چند برند خاص شده‌اند. مثلا تعداد شرکت‌های واردکننده گوشی سامسونگ محدود است و شرکت‌هایی نیز که گوشی‌های هواوی و نوکیا و اپل می‌آورند هم زیاد نیستند.

او می‌گوید: وضعیت به گونه‌ای شده که زمانی که مشتری مراجعه می‌کند ما گوشی برای فروش کم می‌آوریم، زیرا جنس در بازار کم شده و هر روز مانند قبل گوشی نداریم به عنوان مثال برای خرید ۵۰ گوشی باید ۳ روز تلاش کنم تا بتوانم آنها را تهیه کنم اما قبلا این اتفاقات نبود و همه قاچاق می‌کردند!

این فروشنده موبایل می‌گوید: همه بازاریان موافقند قاچاق گوشی موبایل از بین برود زیرا اساسا وضعیت گارانتی آن به گونه‌ای است که اعتماد مشتری از این می‌رود اما برای جایگزینی آن هم هیچ روشی وجود ندارد. واردکنندگان عمده موبایل از سال گذشته یا در زندان هستند یا از فعالیت در این عرصه ممنوع هستند. شرکت‌های جایگزین هم به علت انحصار، هر کاری که دوست دارند می‌فروشند و رانت‌های بسیاری در این میان وجود دارد؛ مثلا الان فقط با سامسونگ و هووای کار می‌کنند و فقط جنس آنها را به بازار می‌آورند. اینکه رابطه واردکنندگان با آنها چگونه است، نکته مهمی است که یک نفر می‌تواند درباره تحقیق کند و بپرسد چرا در شرایط کنونی عمده واردات موبایل، فقط از این دو برند است!

محجوب می‌گوید: قبلا هر روز به صورت قاچاق، گوشی به بازار می‌آمد و قیمت‌ها نیز بر اساس نرخ دلار آنی بالا و پایین می‌شد، اما در حال حاضر ممکن است تا ۳ روز جنسی در بازار نباشد و تمام شده باشد و مسلما قیمت آن هم پایین نمی‌آید. به عنوان مثال هفته گذشته دلار در بازار پایین آمد، اما قیمت گوشی ۵۰ هزار تومان هم بالا رفت.

این فروشنده موبایل می‌گوید: در حال حاضر بیشترین تقاضا برای گوشی‌های برند سامسونگ است و تا ۷۰ درصد از مشتریان برای خرید این برند مراجعه می‌کنند و به ندرت نوکیا و اپل سفارش می‌دهند. البته این که بازار در انحصار سامسونگ و هواوی قرار گرفته نیز در تقاضای مردم بسیار تاثیر می‌گذارد. نکته دیگر از زمانی که برنامه‌های اپل ایران را ساپورت نمی‌کند طرفداران سامسونگ زیاد شده‌اند این در حالی است که در گذشته خریداران برند اپل حدود ۷۰ درصد بازار بود.

محجوب با اشاره به قیمت برخی از گوشی‌های پرفروش می‌گوید: در بازار قیمت گوشی‌هایA ۳۰ و A۵۰ به ترتیب ۳ میلیون و ۶۷۰ میلیون تومان و ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان است و  قیمت گوشی‌های A ۱۰ و A۲۰ نیز به ترتیب ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و ۱ میلیون و ۸۰۰ هزا تومان است همچنین در برند هواوی نیز سری ۳ آی با قیمت ۳ میلیون تومان و وای ۷ نیز به قیمت ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان متقاضی زیاد است.