بودجه کشور که سال‌هاست باتوجه به محقق نشدن درآمدهای پیش‌بینی شده در آن انقباضی بسته می‌شود برای عدهای، موسساتی، دانشگاه‌هایی و نهادهایی انبساطی بسته می‌شود و برای مابقی انقباضی. به گزارش ایلنا، «بودجه سنواتی یعنی دخل و خرج یک سال» اگر این تعریف را قبول داشته باشیم و به بودجه سال ۹۸ تعمیم دهیم؛ باید گفت که دخلِ بودجه بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی کشور از همین حالا به سبب گشاده دستی دولت درآمده است.
از یک سو مانند همیشه نوید شوم داده می‌شود که درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه محقق نمی‌شود و از یک سو معاون اول رئیس‌جمهور اعلام می‌کند که «بودجه‌خوارها» پدر درآورده‌اند. در واقع بودجه کشور که سال‌هاست باتوجه به محقق نشدن درآمدهای پیش‌بینی شده در آن، انقباضی بسته می‌شود فقط برای عدهای، تعدادی از موسسات، برخی دانشگاه‌ها و نهادها انبساطی بسته می‌شود و برای مابقی انقباضی. دولت هم نای مخالفت کردن با آنها را ندارد؛ چراکه پُر زور هستند. در واقع این بودجه خوارها یک دست در زمین و یک دست در آسمان دارند و آنها را رام خود کرده‌اند؛ پس چرا نتوانند این کار را با دولت بکنند. سهمی که آنها از بودجه سالیانه دارند، پیوسته افزایش هم می‌یابد.
دولت در بودجه ۹۸، ۲ هزار میلیارد تومان به منظور همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، ۷ هزار میلیارد تومان به منظور تامین سبد کالا و معیشت خانوارها، ۴۲ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه‌های نقدی، ۲ هزار میلیارد تومان برای رتبه‌بندی معلمان، ۱۴ میلیارد دلار؛ ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی، ۳۷ هزار میلیارد تومان برای حوزه سلامت، ۱۵ هزار میلیارد تومان برای توسعه متوازن، ۴۳ هزارمیلیارد تومان به اعتبارات هزینه ای مدارس و آموزش و پرورش، ۲۱ هزار میلیارد تومان برای ایجاد ۲۷۰ هزار شغل و... در بودجه سال ۹۸ اختصاص داده است.
برای نمونه اگر یکی از همین موسسات در سال ۹۵، ۳ میلیارد تومان سهم داشته در سال ۹۶، ۷ میلیارد تومان دریافت کرده است. همین موسسه سال ۹۷، ۱۱ میلیارد تومان به خزانه خود ریخته است. در سال ۹۸ هم با مساعدت دولت ۱۸ میلیارد تومان دریافت می‌کند. سایر «ردیف هفدمی»ها هم به همین ترتیب سهم برده‌اند. البته امسال بودجه آنها ذیل بودجه وزارت ارشاد قرار گرفته است اما چه تفاوتی می‌کند؟ از سهم آنها که چیزی کم نشده است. یک از همین موسسات سال آینده ۳۰۳ میلیارد تومان از همین محل؛ دخل دارد و به کاهش سهمش هم راضی نیست. حتی به گفته «اسحاق جهانگیری» بیشتر طلب می‌کند و از بودجه‌ای که می‌گیرد هم راضی نیست.
جهانگیری گفته است: «برخی با نفوذی که در ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه یا مجلس داشته‌اند امروز تبدیل به عضوی از بودجه کشور شده‌اند. بودجه آنها اگر در ابتدا یک میلیارد تومان بود، بعد به پنج میلیارد و در حال حاضر تا ۲۰ میلیارد رسیده است.»
بودجه خوارها مصرف‌کننده هستند نه مولد
گلایه‌های این چنینی در سال‌های گذشته فراوان مطرح شده است. اکثر بودجه خوارها مصرف کننده هستند و با کار تولیدی میانه‌ای ندارند. در همه حال باید آنها را تامین کرد. در واقع منابعی که باید صرف رفاه مردم، معیشت، پایین آورن هزینه‌های تولید و... شود صرف تامین مالی نامولدها می‌شود. تنها بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان از بودجه سال ۹۸ به جیب دانشگاه‌های خصوصی می‌رود؛ دانشگاه‌هایی که تا سال پیش نامشان در جدول ۱۷ می‌آمد.
درست در شرایطی از کشور که مبارزه با بدترین اشکال فقر، بیکاری، افزایش یارانه فقرا، افزایش مستمری‌های بازنشستگان، افزایش حقوق کارمندان، پرداخت مطالبات سازمان تامین اجتماعی، پرداخت مطالبات پیمانکاران که باید حقوق کارگران خود را پرداخت کنند؛ همه و همه در گرو بودجه سال ۹۸ است، دولت بر روی عدهای آغوش بازمی‌کند و بر روی عدهای دیگر که اکثریت جامعه را تشکیل می‌دهند، آغوش می‌بندد. برای عدهای سفره پهن می‌کند و از جلوی عدهای سفره جمع می‌کند. عدهای را به خاطر انجام ندادن تکالیف خود در قانون اساسی به دامن فقر می‌راند و عدهای را بهره‌مند‌تر می‌کند. مردم مالیات می‌دهند. کارگران مالیات می‌دهند.
بنگاه‌های تولیدی مالیات بر سود می‌دهند و همگی انتظار دارند که دولت درآمدهای حاصل از مالیات را در بودجه به صورت بسیار کارآمد به آنها تخصیص دهد. از سویی منابع زیر زمینی هم متعلق به مردم هستند و دولت باید در خصوص هزینه‌کرد منابع حاصل از فروش آنها در بودجه پاسخگو باشد اما هرگز یک بودجه شفاف و پاسخگو به معیشت مردم و نیازهای اقتصادی تولیدکنندگان تدوین نشده است.
جالب اینجاست که دولت برای افزایش یارانه فقرا تلاش دارد که بودجه سه دهک ثروتمند جامعه را قطع کند. در واقع اگر نتواند این کار را انجام دهد یا اراده آن را نداشته باشد، از نظر خود نمی‌تواند از پس افزایش یارانه‌ها برآید. همچنین دولت در بودجه ۹۸، ۲ هزار میلیارد تومان به منظور همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، ۷ هزار میلیارد تومان به منظور تامین سبد کالا و معیشت خانوارها، ۴۲ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه‌های نقدی، ۲ هزار میلیارد تومان برای رتبه‌بندی معلمان، ۱۴ میلیارد دلار؛ ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی، ۳۷ هزار میلیارد تومان برای حوزه سلامت، ۱۵ هزار میلیارد تومان برای توسعه متوازن، ۴۳ هزارمیلیارد تومان به اعتبارات هزینه ای مدارس و آموزش و پرورش، ۲۱ هزار میلیارد تومان برای ایجاد ۲۷۰ هزار شغل و... در بودجه سال ۹۸ اختصاص داده است.
این اعداد در مراسم رونمایی از لایحه بودجه سال ۹۸ با حضور مسئولان سازمان برنامه و بودجه اعلام شد. گرچه به نظر می‌رسد که به سنت گذشته، بودجه کشور عملیاتی نخواهد شد و اعداد فوق از اینکه هستند، کوچکتر شوند؛ چنانکه در سال‌های گذشته شدند اما این در شرایطی است که اعتبارات اختصاص داده شده به جدول هفدمی‌هایِ، هیچگاه کوچک نمی‌شوند!
- 13
- 4
