تداوم اختلال درهسته معاملات بورس تهران در نهایت کار را به شیفتی شدن معاملات کشاند. ظاهرا با توجه به هجوم متقاضیان برای خرید سهام و افزایش تعداد کدهای معاملاتی دیگر سامانه معاملات بورس، توان به دوش کشیدن این حجم از بار را ندارد؛ درنتیجه مسوولان بورس مجبور شده اند با شیفتی شدن معاملات از ادامه بحران جلوگیری کنند. سیاست گذاران بازار سرمایه در شرایطی برای مدیریت این وضع پیچیده به چند شقه کردن معاملات رو آورده اند؛ اما شیفتی شدن ساعت معاملات نیز مشکلاتی را برای سرمایه گذاران به وجود آورده است. اینکه آیا با چند شیفت شدن ساعت معاملات می توان بازار سرمایه را مدیریت کرد و جلوی سرگردانی و بلاتکلیفی فعالان بازاررا گرفت، موضوعی است که کارشناسان بازار سرمایه اظهارنظرهای مختلفی درباره آن می کنند.« دنیای اقتصاد» با کارشناسان و فعالان بازار سرمایه درباره شیفتی شدن معاملات گفت وگوهایی انجام داده است که در ادامه می خوانید.
رسول رحیم نیا
کارشناس بازار سرمایه
مکانیزم بازار به هم ریخته؛ اختلالاتی که در چند روز اخیر در هسته مرکزی معاملات رخ داده و بازار سرمایه را از کنترل خارج کرده است؛ به همین دلیل شیفت بندی بازار معاملات تا حدی می تواند به رفع این مشکل کمک کند اما در نهایت یکی از بد ترین راه حل ها برای کنترل بازار سرمایه است. این وضعیت باعث شده هیجانات کاذبی در بازار به وجود بیاید. این هیجان ها باعث شده در بازار منفی به شدت فروشنده باشند و در بازار مثبت هم به شدت خریدار. اگرچه تداوم معاملات بعد از پایان ساعت اداری می تواند به صورت کوتاه مدت و مقطعی مشکل گشا باشد، اما در بلند مدت دید سهامدار را کور می کند. در یک هفته اخیر بارها بدون اطلاع برخی از سهم را باز و بسته کرده اند و در بسیاری از سهم ها صف خرید به سمت فروش آمده است و متأسفانه بعید به نظر می رسد مشکل سامانه معاملات به این زودی ها برطرف شود؛ اما با انجام چند راهکار می شود جلوی بی نظمی بیشتر در بازار را گرفت. سهم هایی که همبستگی به هم ندارند باید تفکیک شوند و بر این اساس ساعت معامله آن را مشخص کنند. در حال حاضر تعداد سرمایه گذاران فعال در بازار رو به افزایش است. تعداد معاملات و سفارش ها افزایش یافته؛ در حالی که سیستم های مالی کشش این حجم از سرمایه گذار را ندارد. حتی اگر از فردا نیز اعلام کنند نقدینگی های جدیدی وارد بورس نمی شود باز هم برای صف فروش به مشکل برمی خوریم. رشد سریع تعداد سرمایه گذاران مهم ترین عامل به وجود آمدن مشکلات هسته مرکزی معاملات است. با توجه به اینکه هسته معاملات را خارجی ها طراحی کرده اند ، کارشناسان ایرانی نمی توانند هسته معاملات را توسعه دهند.
آزمون و خطای بورس
کیارش مهرانی
معاون مالی اقتصادی شرکت ملی مس
اختلال در سیستم معاملات با چند شیفته شدن بازار نیز قابل حل نیست. شرایط جدید بازار سرمایه، مشکلات این بخش را وارد فاز پیچیده ای کرده است. ورود افراد حقیقی، بازار بورس را به چالش می کشد. حجم بالای آنلاین ها، فرهنگ سازی نامناسب برای ورود سرمایه گذاران به بازار سرمایه و همچنین سیستم های نرم افزاری موجود، هسته مرکزی معاملات را قفل کرده و باعث سرگردانی معامله گران شده است. این حجم از اخلال، معاملات را به دردسر انداخته و برخی معاملات روند طبیعی را طی نمی کنند. مدیران بورس باید با ساز و کاری جدید سیستم های نرم افزاری را مدیریت کنند. با شیفتی شدن معاملات ممکن است روند معاملات تغییر یابد. بورس سیاست آزمون و خطا را درپیش گرفته است؛ به همین دلیل تغییراتی که در این بخش اتفاق می افتد به ضرر سرمایه گذاران تمام می شود. راه های مختلفی که بورس برای مدیریت این وضعیت امتحان می کند سهامداران را با ضرر و زیان قابل توجهی مواجه می کند، شیفتی شدن زمان معاملات در بهترین حالتی که بتواند بازار را مدیریت کند، حداکثر سه ماه است. از این رو با طی شدن این زمان اتفاقات نگران کننده ای در بازار رخ می دهد.
تفکیک زمان معاملات بورس و فرابورس
محمد قیومی
کارشناس بازار سرمایه
یکی از اتفاقات بی سابقه بازارسهام در سال جاری چند شیفته شدن بازار است. ضعف هسته مرکزی معاملات و هجوم بی سابقه سرمایه گذاران، مدیران بورس را به سمت چندشقه کردن معاملات برده است. به این طرح انتقادهایی وارد است؛ اما با توجه به شرایط تحریمی چاره ای جز شیفتی کردن معاملات نیست. جدا کردن زمان معاملات فرابورس از بورس نیز تا حدی می تواند از هجوم یک باره معاملات کم کند. اگر معاملات صبح را به بورس و معاملات فرابورس را به عصر اختصاص دهند، روش شیفتی کردن معاملات، حداقل تا پایان نیمه اول سال منظم تر از وضعیت فعلی پیش می رود یا اینکه کارشناسان خبره ایرانی برای حل مشکلات هسته مرکزی معاملات بهترین و سریع ترین راهکار را پیدا کنند. این اختلالات در انجام معاملات، نقدشوندگی را که مهم ترین مزیت بورس به شمار می رود نیز کاهش داده است.
کارگزاری ها خرید و فروش عرضه اولیه ها را انجام دهند
محسن رحمتی
عضو هیات مدیره کارگزاری تدبیرگران فردا
با توجه به وضعیت فعلی بازارسرمایه و اختلال در انجام معاملات، عملا چاره دیگری جز شیفتی کردن بازار نیست. تا زمانی که حجم معاملات پایین نیاید یا مشکل نرم افزاری هسته معاملات برطرف نشود، بازار باید با همین شیوه ادامه دهد. در حال حاضر صحبت هایی از راهکارهای جدیدی برای مدیریت معاملات به گوش می رسد تا به صورت مقطعی مشکل بازار را برطرف کنند؛ اما راه حل های میان مدتی هم وجود دارد که البته در مورد آن توافق های قطعی انجام نشده، اینکه معاملات عرضه اولیه ها درکارگزاری ها انجام شود موضوعی است که می تواند حجم ترافیک سنگین معاملات را کم کند. به طوری که معاملات این دسته از سهام، مستقیم در خود هسته انجام نمی شود. در واقع هر کارگزاری مسوول معاملات سهمی خاص شود تا جلوی بی نظمی های موجود گرفته شود. در حال حاضر شیفتی شدن بازار از نظر ساختاری مشکل دارد؛ اما به عنوان راهکاری کوتاه مدت می توان روی آن حساب کرد اما یک راهکار میان مدت هم وجود دارد مبنی بر اینکه مکانیزم های معاملاتی تغییر کند که در سازمان و کمیسیون ها در حال بررسی است که در صورت اجرا بسیاری از مکانیزم های مدیریتی تغییر خواهند کرد؛ اما در نهایت این راهکارها برای درازمدت جواب نمی دهد و فکر اساسی باید برای هسته مرکزی معاملات شود.
اولویت بندی عرضه سهام
شایان کرمی
تحلیلگر بازار سرمایه
چند شیفته شدن بازار و تداوم معاملات تا بعد از ساعت رسمی بازار باعث بی اعتمادی سهامداران به بازار شده است؛ زیرا این اقدام بازار را تا حد زیادی غیر قابل پیش بینی می کند. ضعف هسته مرکزی معاملات معامله گران بازار سهام را کلافه کرده است. بازار سرمایه با افزایش حجم ورود نقدینگی روبه رو شده در حالی که انجام معامله در ساعات معمول معاملات تقریبا غیرممکن شده است. عرضه اولیه برخی سهام می تواند وضع را بدترکند اما مدیران بازار می توانند با برنامه ریزی این مشکل را حل کنند؛ به عنوان مثال معاملات سهم های بزرگ تر در ساعت اداری انجام شود و عرضه اولیه ها در ساعت های بعد از آن. در غیر این صورت ممکن است بازار به هم بریزد. به نظر من در ساعت اصلی معاملات یعنی ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر سهامی که مشکل خاصی ندارند باید معامله شوند و در فاز دوم سهام تازه وارد بازار شود تا جلوی افزایش هیجان معامله گران را در سامانه بگیرد.
شایعه داغ دیروز بازار سهام/ بازار برتر به زودی راه اندازی می شود؟
دیروز خبری در فضای معاملاتی بازار سهام کشور داغ شد که تحلیلگران انتظار داشتند معاملات بورس تهران تحت‌تأثیر آن قرار گیرد.
به گزارش سایت« دنیای بورس» راه اندازی یک باره بازار برتر از اول مرداد ماه به صورت چراغ خاموش شایعه ای است که در گوشه و کنار بازار سهام به گوش می رسد. در همین حال برخی فعالان بازار سهام بر این باورند که دامنه نوسان ۱۰ درصدی بازار برتر می تواند دلیل محکمی برای شروع به کار یک باره این بازار در نظر گرفته شود.
علی صحرایی، مدیر عامل بورس اوراق بهادار تهران به« دنیای بورس» گفت:بورس تهران به عنوان مسوول اجرای بازار برتر چنین برنامه ای را در دستور کار ندارد. او با تکذیب شایعات راه اندازی بازار برتر اعلام کرد :تصمیمی برای اجرایی شدن بازار برتر از اول مرداد ماه اتخاذ نشده است و این مهم در بورس تهران به هیچ عنوان موضوعیت نخواهد داشت.
- 14
- 3
