سهمیه خاموش برای ژن های خوب/آمار عجیب استفاده  ۵ برابری  فرزندان  اعضای هیئت علمی  از سهمیه دانشگاه ها

یکی از خبرهایی که مدتی است با حاشیه های زيادي همراه بوده گفتگو سهمیه های دانشگاه هاست. احتمالا در وهله نخست با گوش دادن نام سهمیه های دانشگاه، سهمیه خانواده شهدا و ایثارگران در حافظه مان تداعی شود ولی گزارشی در مورد امار سهمیه ها و همچنين گفته های خالقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در نقد از قانون سهمیه اعضای هیئت علمی نشان ميدهد که مسئله اصلی سهمیه ها و نابرابری اموزشی به سهمیه های خاصی وابستگی دارد. آماری که تلقی اولیه ما در مورد کسانی را که از سهمیه ها استفاده می کردند بسیار دگرگون ميکند . امروز سعی داریم اطلاعاتی در مورد سهمیه، شیوه تخصیص آن و آمارهای عجیب و غریبی از آنرا در اختیارتان قرار دهیم.

چه کسانی سهمیه می گیرند؟

۱- همسر و فرزندان شهدا، آزادگان و همسر و فرزندان آنان، جانبازان، همسر و فرزندان جانبازان با جانبازی ۲۵ درصد به بالا، جزء سهمیه ایثارگران محسوب میشوند و تـابع ضـوابط مربوط بـه سهمیه ایثارگران هستند. ظرفیت اختصاصی براي این گروه از داوطلبان ۲۵ درصد از ظرفیت هر کدرشته محل هست.

۲- جانبازان زیر ۲۵درصد و زنان و فرزندان آنها و همينطور زنان و فرزندان رزمندگانی که بیش از شش ماه در جبهه حضور داشته اند هم دارای سهمیه ۵ درصدی هستند.

۳- منطقه های محروم ۳۰درصد سهمیه پذیرش دارند که داوطلب باید بعد از دانش آموختگی براساس رشته و منطقه سال هایی را در منطقه های محروم خدمت کند.

۴- زنان و فرزندان عضو هیئت علمی هم سهمیه ای مجزا دارند که اما درصد و ظرفیت مشخصی براي آن اعلام نشده است و در چند خط پائین تر در رابطه آن نوشته ایم.

منبع تصمیم گیری براي سهمیه ها کجاست؟

۱- منبع اصلی تعيين یا تغيير سهمیه های خانواده معظم شهدا و ایثارگران در ایران مجلس شوراي اسلامي است، اما شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در مواردی مداخله نموده و سهمیه هایی را داده هست. سهمیه های خانواده شهدا، ایثارگران و رزمندگان نتيجه تصمیم نمایندگان است که از ابتدای انقلاب وجود داشته و صرفا گاهی در مجلس دستخوش تغییراتی شده که آخرین تغییراتش را در بخش گذشته براي تان شرح دادیم.

۲- ازاین گذشته ، سهمیه ویژه خانواده اعضای هیئت علمی هم موجود است که به تصمیم جلسه ۷۳۵ شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۲۵/ ۴/ ۹۲ باز می گردد که در آن نشست برقرار گردید که فرزندان اعضای هیئت علمی دانشــگاه ها میتوانند به دانشگاه محل تدریس پدر یا مادر خویش انتقال پیدا کنند و قابلیت تغيير رشته هم براي آنها وجود خواهد داشت. اما دیوان عدالت اداری تابحال چند دفعه این مصوبه را باطل نموده ولی مجدد پذیرفته شده هست.

۳- منطقه های محروم به علت نیاز به نیروهای متخصص، سهمیه ای دارند که باتوجه به راه‌های امتحان شده وزارت بهداشت، مجلس شوراي اسلامي سهمیه ای به این منطقه ها اختصاص داد که پس از دانش آموختگی، نیروی متخصص را اجبار به چند سال خدمت در منطقه های محروم ميکند .

این سهمیه ها چطور اعمال می شود؟

۱- در سهمیه ایثارگران داوطلب باید دست کم ۷۰ درصد حد نصاب شرایط علمی و امتیاز پذیرفته شدگان براي رشته ها را داشته باشد که این دست کم در رشته های پزشکي به ۸۰ درصد میرسد .

۲- سهمیه مناطق( سهمیه منطقه های یک و ۲ و ۳) طبق ميزان دسترسی به امکانات اموزشی طراحی شده و طبق آن، داوطلبان هر منطقه تنها با یکدیگر رقابت خواهند کرد. این مسأله منطقی و منصفانه بنظر میرسد به دلیل آن که اشخاص شرکت کننده در کنکورهای آزمایشی تجربی، ریاضی، انساني، هنر و زبان های خارجه در هر منطقه از امکانات مشابه برخوردار نیستند.

۳- سهمیه اعضای هیئت علمی هم اینگونه است که داوطلب پس از قبولی میتواند شهر خود را به شهر دلخواه تغيير و در برترین دانشگاه های کشور ادامه تحصیل دهد.

اما بنابر آمارهای منتشر شده به نقل از سازمان سنجش اموزش کشور معلوم است که در بسياري از رشته ها تغيير رشته هم وجود داشته هست. بسياري معتقد هستند که مشمول سهمیه هیئت علمی کسی هست که به هر علتی پدر و مادرش عضو هیئت علمی دانشگاه است، این مشمول سهمیه چه بسا امکان دارد معدلش به زور به ۱۰برسد و یکی از تنبل ترین دانشجویان هم باشد. ولی آنها میروند آن طرف مرز و با پول و روابط به هر روشی در رشته مرغوب ثبت نام ميکنند و بعد با استفاده از سهمیه هیئت علمی در بهترین دانشگاه های کشور ادامه تحصیل می‌دهند و میشوند پزشکي که قرار هست مواظب سلامت مردم جامعه باشد.

آمار عجیب

اطلاعات انتشار داده شده در گزارش شهروند به نقل از سازمان سنجش اموزش کشور نشان ميدهد که سـالانه حدود ۱۴۰۰نفر از امتیاز هیئت علمی دانشگاه ها براي تغيير رشته یا دانشگاه خود استفاده ميکنند . ازاین گذشته ، از سال ۹۳ تا ۹۷ تعداد هفت هزار و ۱۹۴ نفر به علت عضویت پدر یا مادر خویش در هیئت علمی دانشگاه، تغيير رشته یا تغيير دانشگاه داده اند. جالب هست بدانید که تعداد اعضای هیئت علمی در دانشگاه های ایران حدود ۸۰ هزار نفر هست و این تعداد جابجایی صرفا امتیازی هست که به ۸۰ هزار نفر اختصاص داده شده است. در حالیکه در همین مدت مشابه یعنی از سال ۹۳ تا ۹۷ صرفا هزار و ۳۵۸ نفر با سهمیه خانواده شهدا و ایثارگران وارد دانشگاه ها شده اند.

سخنی به مسوولان و نماینده های مجلس

اولویت در قبول دانشجو و سهمیه حق تحصیل براي منطقه های محروم و فرزندان شهداو ایثارگران که به نوعی محرومیت و محدودیتی را تحمل نموده اند منطق خاص خویش را دارد چه بسا کشورهای پیشرفته هم با همین منطق براي معلولان و کم توان های جسمی سهمیه ای قائل میشوند ولی سهمیه هایی با عنوان کمک به همسران و فرزندان اعضای هیئت علمی اصلاً منطقی ندارد و بر این مبنای به چه دلیل نباید فرزندان پرسنل اداره های ديگر مانند برق یا ثبت و... همچنین سهمیه ای داشته باشند. این سهمیه رانتی است که رقابت را براي نخبگان تنگ تر ميکند و سبب ميشود علم در مسلخ همین سهمیه ها قربانی شود. تک تک دانشجویانی که بدون داشتن علم وارد رشته های حساس دانشگاهی شده اند در آينده مثل بمب هایی هستند که امکان دارد جان مردم را به خطر بیندازند.

یادمان نرود که علم، مثل پول، ماشین یا هر چیز قابل اهدایی نیست که بتوان آنرا به سایرین هدیه داد و گواهی این شعر هست که ميگويد گیرم پدر تو بود فاضل/ از فضل پدر تو را چه حاصل!

بهتر است نمایندگان مجلس و مدیران وزارت خانه های علوم و بهداشت براي نجات علم و آينده شهروندان کشور هر چه سریعتر به این مسئله رسيدگي و این بحث را ساماندهی کنند.

ناصری