توضیحات مشاور وزیر علوم درباره سهمیه فرزندان اعضای هیات علمی و زیرپله‌ای بودن مجوز برخی سهمیه‌ها

«وحید احمدی» مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در گفت‌وگو با ایلنا، درباره طرح برداشتن دیوار دانشگاه‌ها گفت: یکی از طرح‌هایی که به مرکز تحقیقات واگذار شده، بحث ترویج علم است که هم وزارتخانه و هم سازمان برنامه و بودجه به مرکز تحقیقات واگذار کرد. در  راستای الگوی ترویج علم و دستاوردهای آن یکی از پیشنهادهای اصلی ما بحث‌های برداشتن دیوار دانشگاه‌ها بود که خوشبختانه آقای دکتر غلامی هم روی این موضوع خیلی تاکید کرده و در جاهای مختلف مطرح شده است.

وی ادامه داد: امکان دارد برخی در مقابل این امر مقاومت کنند، ولی من بارها گفته‌ام بعضی از کشورهای محافظه‌کار مثل ژاپن دیوارهای بلند دانشگاه‌هایشان را برداشته‌اند. شاید خیلی‌ها بگویند که این حرف‌ها شعاری باشد، اما اینطور نیست. این اتفاق دو جنبه دارد، یکی اینکه دانشگاه‌ها باید بپذیرند که تعاملشان با جوان‌ها  و طبقات مختلف بیشتر شود و دوم اینکه به چه طریقی حرفه‌ها و گروه‌های مختلف مثل کارگرها، کارمندها، خانم‌های خانه‌دار، دانش‌آموزان و مشاغل مختلف می‌توانند وارد دانشگاه‌ها شوند؟ طبیعتا برای هر کدام از اینها باید روش مناسبی در نظر گرفته شود. معنی‌ این اقدام این است که دانشگاه با مخاطبان خودش بتواند بدون دیوار و بدون برنامه‌های پیچیده تعامل داشته باشد.

رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در ادامه توضیح داد: ممکن است برخی بگویند، این کار سخت بوده و مشکلات خاص خود را دارد، باید بگویم اگر یادتان باشد همه پارک‌های تهران زمانی حصار داشتند و می‌گفتند برداشتن حصارها مشکل است و ممکن است پارک‌ها آسیب ببینند و نتوانیم کنترل کنیم و یا مشکلات اجتماعی پیش بیاید، اما بعد از اینکه حصار پارک‌ها را برداشتند دیدند که هیچ فرقی نکرد و مردم راحت‌تر شدند.

وی افزود: حالا فرض کنید که اگر ما دیوارهای فیزیکی را مرحله به مرحله برداریم، چه مشکلاتی در ابتدا خواهیم داشت؟ تصور کنید دانشجویان در دانشگاه هستند و دیگر حصاری نیست و مردم عادی هم به دانشگاه می‌آیند‌. ما چگونه می‌توانیم اینها را کنترل کنیم؟ اینها سوالاتی است که در ذهن خیلی‌ها وجود دارد و می‌گویند نمی‌دانیم باید چه کار کنیم.

احمدی در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید، وعده وزیر در این خصوص چه زمانی محقق می‌شود؟ گفت: به نظر من فعلا ایشان موضوع را طرح کردند تا فضا ایجاد شود و این هم طبیعی است و نمی‌شود زمان مشخصی را برای این کار تعیین کرد. باید اول فضا ایجاد شود و این نشان می‌دهد که وزارت علوم برای این کار مصمم است که دیوارهای بین جامعه و دانشگاه برداشته شود. حالا این دیوارها می‌تواند یک قسمتش فیزیکی باشد، البته قسمت عمده‌ای از این دیوارها فکری است.

رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور توضیح داد: شاید دانشگاه مرحله به مرحله بخواهد این کار را انجام دهد، به طور مثال بگوید ما روزهای خاص که الان هم به نام درهای باز نامگذاری شده را به این کار اختصاص می‌دهیم. یا آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها، سالن‌ها و غیره را ما برای عموم و طبقات خاص باز می‌گذاریم. اگر نگاه کنید کشورهایی مانند فنلاند برای مردم مختلف برنامه دارند، به طور مثال در روزهای هفته برای طبقات مختلف اجتماعی از جمله خانم‌های خانه‌دار، دانش‌آموزان و گروه‌های مختلف برنامه دارند و با این کار هم آنها احساس فضای باز برای فراگیری علم می‌کنند.

مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: اگر فضا باز شود صرفا علم از طرف دانشگاه نیست، بلکه از طرف مردم و جامعه هم می‌تواند صورت بگیرد. وقتی شما درها را باز می‌کنید معنی این است که یادگیری دوطرفه می‌شود. به طور مثال افراد صنعتی بیایند و در دانشگاه‌ها حرف‌هایشان را بزنند یا افرادی که در حوزه‌های مختلف هستند، مسائلی در زمینه صنعت، تجارت، گمرک و ... را مطرح کنند.

احمدی در واکنش به انتقادهای برخی نمایندگان مجلس درباره سهمیه فرزندان اعضای هیات علمی و زیرپله‌ای بودن مجوز برخی سهمیه‌ها و در پاسخ به این سوال که سرانجام بررسی‌ها و رسیدگی به مساله رانت تحصیلی چه خواهد شد؟ گفت: طبیعی است که ما در مجموعه نظام پذیرش دانشجوهایمان باید بازنگری کنیم. این اقدام در وزارتخانه آغاز شده، اما با توجه به اینکه سهمیه‌های مختلف مثل جانبازان، ایثارگران و ... داریم، قطعا نیازمند یک بازنگری عمیق هستیم. البته لازم به ذکر است که اینها سهمیه فرزندان هیات علمی نیست، بلکه این یک تسهیلات است و ما باید روشن کنیم که در اینجا با ۲۵ درصد ظرفیت رو به رو هستیم، ولی فرزندان هیات علمی در حین پذیرش می‌توانند جابه‌جا شوند و ظرفیت اضافه‌ای برای آنها در نظر گرفته نخواهد شد. 

وی تاکید کرد: همین تسهیلات هم قطعا  نیاز به یک بازنگری دارد، اما این عادت ماست که معمولا می‌آییم و به یک قسمت از کار هجوم می‌بریم و بعد قسمت‌های دیگر را فراموش می‌کنیم. عرض بنده این است که در کل مسئله پذیرش نیازمند یک بازنگری هستیم؛ کل مجموعه باید یک اصولی داشته باشد از جمله نحوه پذیرش فرزندان هیات علمی که آن هم باید بازنگری بشود. ما قطعا مشکلاتی را داشته‌ایم بنابراین مطالعه دقیق ضرورت رسیدگی به این امر است.

رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در توضیح متصل شدن دانشگاه‌های کوچک به دانشگاه‌های بزرگ  گفت: یکی از مسائل مورد بررسی در شورای عالی انقلاب فرهنگی بحث برنامه آمایش آموزش علمی و مدیریت آن است. برخی از دانشگاه‌های ما واقعا اختلاف سطحی عجیبی با یکدیگر دارند. به طور مثال در یک استان ما دانشگاهی داریم که در سطح کشوری پنجم، ششم است، اما در کنار آن هم دانشگاه‌هایی داریم که حتی عضو هیات علمی ندارد یا بسیار ضعیف است.

مشاور وزیر علوم در پایان گفت:  در حال حاضر مباحث  مربوط به متصل شدن دانشگاه‌های کوچک به دانشگاه‌های بزرگ مطرح شده اما تصویب نشده است. تمام مطالعات در این زمینه که طی دو سال انجام شده به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده و در حال بررسی است.