کارمندان نیروهای مسلح سهمیه کنکور نمی‌گیرند!

شهرزاد همتی در شرق نوشت:  این رأی، اعتراض سخنگو و مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی را به دنبال داشت. سردار موسی کمالی با انتقاد از ابطال مصوبه ایثارگری توسط دیوان عدالت اداری گفت:‌ متأسفانه دیوان این مصوبه را با وجود اینکه چندین‌سال است اجرا می‌شود، بدون مشورت با نیروهای مسلح و ستاد کل به صورت یک‌طرفه ابطال کرده. سردار موسی کمالی  اظهار کرد: رزمندگان سرباز و نیروهای پایور سپاه، ارتش، ناجا و وزارت دفاع سه‌چهارم از خدمتشان داوطلبانه محاسبه می‌شد و یک‌سری تسهیلات مانند سهمیه کنکور و ایثارگری برای فرزندانشان در نظر گرفته می‌شد.

وی افزود: متأسفانه دیوان عدالت اداری این مصوبه را با وجود اینکه چندین‌سال است اجرا می‌شود، بدون مشورت با نیروهای مسلح و ستاد کل به صورت یک‌طرفه ابطال کرده است. مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی با اشاره به نگرانی خانواده‌های ایثارگران، مطرح کرد: با توجه به اینکه زمان ثبت‌نام کنکور سراسری نزدیک است، ابطال این مصوبه موجب نگرانی فرزندان ایثارگران شده. سردار کمالی با تأکید بر اینکه ستاد کل به‌هرحال از ظرفیت قانونی خود استفاده خواهد کرد و پیگیری‌های لازم را انجام خواهد داد، از دیوان عدالت اداری تقاضا کرد که این مصوبه را متوقف کند تا ایثارگران از این حق قانونی خود برخوردار شوند.

با خواندن رأی صادره توسط دیوان عدالت اداری می‌توان به جزئیات آنچه که اتفاق افتاده است، رسید. سال گذشته فردی به نام احمد تسلیمی‌فر با شکایت به دیوان عدالت اداری درخواست کرده است که سهمیه حضور در مناطق جنگی او به‌جای سال ۹۱ از سال ۸۸ اعمال شود، اما رأی صادره ۱۸۰ درجه با چیزی که او منتظرش بود فرق داشت. در بخشی از رأی صادره توسط دیوان عدالت اداری آمده است: بر اساس قانون خدمت نظام وظیفه عمومی مصوب سال ۱۳۶۳ و اصلاحات بعدی آن خدمت کارکنان وظیفه جنبه تکلیفی داشته و داوطلبانه محسوب نمی‌شود و بند ۲ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری، پرداخت فوق‌العاده ایثارگری را برای ایثارگرانی مقرر داشته که خدمت داوطلبانه در جبهه داشته باشند، بنابراین رزمندگان وظیفه را دربر نمی‌گیرد؛ رأیی که از سوی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری صادر شده و به نظر می‌رسد به این راحتی‌ها هم قابل ابطال نیست.

یک منبع آگاه درباره جزئیات این رأی توضیحاتی را ارائه کرد. وی با اشاره به اینکه سال گذشته شکایتی از طرف شخصی به دیوان عدالت ارائه شده بود، گفت: این شکایت در مورد این بود که فرد می‌گفت باید امکان استفاده از مزایای ایثارگری من را که از سال ۹۱ اعمال شده، از سال ۸۸ اعمال کنید. اما وقتی از کارشناسان حقوقی دولت استعلام شد، آنها اعلام کردند که اصلا چنین حقی به فرد اختصاص پیدا نمی‌کند.

و این ماجرا به ماجرای مهم‌تری تبدیل شد. وی افزود: درحال‌حاضر حکم صادرشده توسط دیوان‌عالی کشور می‌گوید: کسانی که در جبهه‌های جنگ حضور داشته‌اند، اگر استخدام‌شده نیروهای مسلح باشند؛ (چه سپاه، چه ارتش و چه کمیته و چه ژاندارمری) و به شکل داوطلبانه وارد جبهه‌ها نشده باشند، فقط در صورتی می‌توانند از مزایای ایثارگری برخوردار شوند که برایشان اتفاقی افتاده باشد! (یعنی یا جانباز یا ‌آزاده باشند). اگر تنها اتفاقی که افتاده، حضور آنها در جبهه‌ها بدون آسیب باشد، جزء وظایف دولتی آنها محسوب شده و دیگر سه‌چهارم حضورشان در جبهه به‌عنوان حضور داوطلبی سنجیده نمی‌شود.

وی بیان کرد: اگر خود نیروهای مسلح خواستار این باشد که برای این افراد بابت سه‌چهارم حضورشان در جبهه‌ها امتیازاتی قائل شود، مطابق حکم رهبری می‌تواند این کار را انجام دهد، ولی خارج از محدوده اختیارات نیروهای مسلح، به‌ویژه کنکورهای سراسری و... دیگر این افراد شامل این امتیاز نمی‌شود. نتیجه این می‌شود که چیزی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کسانی که در سال‌های گذشته از سهمیه‌های ورود به دانشگاه‌ها (از ۵ تا ۲۵ درصد) استفاده می‌کردند، امسال دیگر حق استفاده ندارند.

به بیان دیگر سهمیه‌ها کم نشده، اما افراد مشمول سهمیه کم شده‌اند و این فضا را باز می‌کند تا در طرح ساماندهی سهمیه‌ها احتمالا از میزان سهمیه‌ها نیز کاسته شود. آنهایی که به دنبال تجدیدنظر در رأی دیوان بودند هم احتمالا به نتیجه نخواهند رسید. اگر رأی یکی از شعب دیوان عدالت اداری بود، می‌شد با دستور رئیس قوه قضائیه در آن رأی تجدیدنظر کرد، اما این رأی شعب دیوان عدالت اداری نیست، این رأی مجمع عمومی دیوان عدالت اداری است که متشکل از ۷۰ قاضی عالی‌رتبه است و فقط در صورتی ابطال شود که مغایر با بین شرع باشد. مغایرت آن را با بین شرع هم فقط فقهای شورای نگهبان تشخیص می‌دهند.

این منبع آگاه در پایان خاطرنشان کرد: اینکه فقهای شورای نگهبان وارد چنین مسئله‌ای شوند تنها با دستور رئیس قوه قضائیه صورت می‌گیرد که البته بسیار بعید است این موضوع منافی شرع باشد. درواقع این رأی صادر شده و چیزی حدود ۳۰ الی ۴۰ درصد مشمولان سهمیه ۵ تا ۲۵ درصد امسال مشمول سهمیه نخواهند شد و این احتمال را می‌شود داد که کل سهمیه‌ها از ۳۰ درصد کاهش پیدا کند.

پیگیری برای گفت‌وگو با رزاقی، مدیرکل امور شاهد و ایثارگران وزارت آموزش‌وپرورش، به جایی نرسید و وی اظهار کرد که مصوبه به دست او نرسیده و نمی‌تواند درباره این رأی صادره اظهارنظر کند. در تمام سال‌های گذشته ماجرای سهمیه یکی از پرمناقشه‌ترین مسائل در کنکور ایران بوده است. آنهایی که بدون سهمیه در کنکور شرکت می‌کنند می‌گویند حق آنها ‌ خورده می‌شود، چراکه اعمال سهمیه می‌تواند حتی با جابه‌جایی یک رتبه زندگی آنها را عوض کند و موافقان این طرح هم می‌گویند کسانی که پدر یا مادر خود را در جنگ از دست داده‌اند، حاضر هستند هرگز دانشگاه نروند، اما والدینشان بالای سرشان باشند و این حداقل تشکری است که می‌توان از آنها کرد.

اما جزء هرکدام از دسته‌ها که باشیم، به نظر می‌رسد مسئله اعمال سهمیه برای کارمندانی که دوره خدمتشان را در جبهه‌های جنگ گذرانده‌اند و بدون زخمی یا اسیرشدن به خانه بازگشته‌اند چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. حال باید منتظر بود و دید چه بر سر رأی صادره مجمع عمومی دیوان عدالت اداری خواهد آمد. شنیده‌ها حاکی از آن است که حسن نوروزی، رئیس فراکسیون ایثارگران مجلس، به دنبال لغو این رأی با پیگیری از سوی ریاست قوه قضائیه است، هرچند از نظر حقوقی این کار ممکن به نظر نمی‌رسد، اما باید فعلا به ماجراهای اطراف این رأی نگاه کرد. در روز نوشتن این گزارش، تماس‌ها برای مصاحبه با حسن نوروزی نیز بی‌جواب ماند، اما پیگیری درباره این رأی ادامه دارد.