تغییرات گسترده در سهمیه‌های کنکور/ تغییر سهمیه مناطق

پس از انتقادها به انواع سهمیه‌ها در کنکور بالاخره روز گذشته لایحه ساماندهی سهمیه‌های ورود به مقاطع مختلف آموزش عالی با همکاری وزارت علوم و وزارت بهداشت به هیات دولت تقدیم شد.

این لایحه که به امضای منصور غلامی و سعید نمکی وزرای علوم و بهداشت رسیده است، در واقع پاسخی به مطالبه معترضان به سهمیه‌های کنکور است و تلاش دارد که تمامی سهمیه‌های کنکور را ساماندهی کند.

تغییرات گسترده در سهمیه‌های کنکور 

بررسی این لایحه از تغییرات گسترده در سهمیه‌های کنکور حکایت دارد.

در آزمون سراسری در مقطع کاردانی ناپیوسته، کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد پیوسته و دکتری حرفه‌ای، سهمیه‌های پذیرش به صورت آزاد، مناطق (۱،۲ و ۳) و ایثارگران است. در سایر آزمون‌ها سهمیه‌ها به صورت آزاد و ایثارگران است.

یکی از مهم‌ترین تغییرات در این لایحه کاهش سهمیه‌ها است.

 سهمیه ایثارگران مازاد بر ظرفیت کنکور شد

از دیگر سهمیه‌های مورد انتقاد، سهمیه ایثارگران در کنکور بود که در لایحه جدید سهمیه ایثارگران ۵ درصد تعیین شده و ظرفیت اصلی کنکور دست‌نخورده باقی مانده است.

به این ترتیب در تمام آزمون‌ها ۵ درصد از ظرفیت به صورت مازاد به ایثارگران اختصاص پیدا می‌کند و در استفاده از سهمیه ایثارگران اولویت با همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثران، جانبازان ۲۵ درصد به بالا و همسر و فرزندان آنها، آزادگان و همسر و فرزندان آنها، رزمندگان با ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه و جانبازان زیر ۲۵ درصد است و در صورتی که این ظرفیت تکمیل نشود خالی‌مانده ظرفیت به خانواده شهدا (پدر، مادر، خواهر و برادر)، همسر و فرزندان جانبازان زیر ۲۵ درصد و همسر و فرزندان رزمندگان با ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه اختصاص می‌یابد و در صورت تکمیل این ظرفیت، سایر ایثارگران با داوطلبان غیرایثارگر رقابت می‌کنند.

افزایش حد نصاب قبولی برای ایثارگران

همچنین حدنصاب نمره‌ای که ایثارگران باید در کنکور کسب کنند از ۷۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی به ۸۵ درصد آخرین فرد قبولی تغییر پیدا کرده است که این تغییر یکی از پیشنهاد‌های مطرح در این باره بوده است.

تغییر سیاست بومی گزینی در دانشگاه‌های کشور 

در این لایحه سهمیه مهمی از جمله بومی‌گزینی حذف شده است. وزارت علوم چندی است تغییر طرح بومی گزینی را در دستور کار دارد؛ زیرا مسئولان این وزارتخانه معتقدند سیاستی که در دوره‌ای در کشور برای بومی گزینی دانشجویان اتخاذ شده بود سیاست صحیحی نبوده است.

حذف سهمیه اعضای هیات علمی در کنکور

از دیگر تغییرات مهم این لایحه حذف شدن تسهیلات خبرساز فرزندان اعضای هیات علمی است. در این لایحه به صراحت این تسهیلات لغو شده است.

حذف سهمیه‌های قهرمانان و حافظان قرآن

در لایحه پیشنهادی همچنین سهمیه‌های قهرمانان، حافظان قرآن، بهیاری و کشاورزی نیز حذف شده است و دیگر خبری از این سهمیه‌ها در لایحه پیشنهادی جدید نیست.

تغییر سهمیه مناطق

از دیگر تغییرات مهم این لایحه، تغییر سهمیه مناطق محروم است که منوط به مصوبه شورای گسترش دانشگاه‌ها شده است و حداکثر ۵ درصد ظرفیت می‌تواند به تامین نیاز استان کم‌تر برخوردار اختصاص داده شود. 

با این حال سهمیه مناطق ۱،۲ و ۳ باقی مانده است.

به این ترتیب، ظرفیت هر کد رشته محل در آزمون سراسری به میزان ۵۰ درصد به نسبت شرکت‌کنندگان به هر یک از مناطق (۱،۲ و ۳)‌ و مابقی (۵۰)‌ درصد به صورت آزاد به تمام داوطلبان اختصاص می‌یابد و شورا مجاز شده با توجه به امکانات سهم داوطلبان آزاد و مناطق را حداکثر تا ۵ درصد ظرفیت تعدیل کند.

سهمیه حوادث غیرمترقبه دست نخورد

در این لایحه سهمیه حوادث غیرمترقبه همچنان به قوت خود باقی است.

کاهش سهمیه برگزیده‌های المپیادهای داخلی

از گذشته دارندگان مدال‌های المپیادها در کنکور دارای سهمیه بودند که در لایحه جدید در مورد المپیادهای دانش‌آموزی داخلی تغییراتی ایجاد شده و سهمیه آنها کاهش یافته و محدود به رشته‌های مرتبط شده است.

سهمیه مصوب شورای هدایت استعدادهای درخشان در باره المپیادهای دانش‌آموزی داخلی تخصیص داده می‌شود و حد نصاب المپیادهای دانش‌آموزی داخلی در سه رنگ مدال ۹۰ درصد حدنصاب گزینش آزاد در آن کد رشته است.

سهمیه فقط یک بار قابل استفاده است

هر داوطلب فقط یک بار مجاز به استفاده از سهمیه به استثنای سهمیه مناطق در هر مقطع تحصیلی است.

حداکثر ۳ ماه بعد از تصویب این قانون آیین‌نامه اجرایی آن توسط شورا تدوین خواهد شد و به تصویب هیات وزیران می‌رسد و هر گونه تغییر در آیین‌نامه اجرایی یک سال پس از تصویب آن برای اجرا اعتبار می‌یابد و بعد از این قانون امکان ایجاد هیچ گونه سهمیه جدیدی به جز موارد این قانون وجود ندارد.

این لایحه فعلا به هیات دولت ارسال شده و برای قانونی شدن ابتدا باید تایید هیات دولت را بگیرد.

ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی در پاسخ به این سوال که در لایحه پیشنهادی جدید درباره ساماندهی انواع سهمیه‌ها در کنکور سهمیه ۲۵ درصدی خانواده شهدا، مفقودالاثرها و جانبازان بالای ۲۵ درصد هم در سهمیه ۵ درصدی تجمیع شده است؟ اظهارداشت: همه سهمیه‌ها لغو شده است و سهمیه ۲۵ درصدی در سهمیه ۵ درصدی تجمیع شده است.

وی در پاسخ به این سوال که یعنی سهمیه ۲۵ درصدی لغو شده است؟ گفت: بله و طبق آنچه که در لایحه نوشته شده همه سهمیه‌های دیگری که حتی نام نبرده شده‌اند اما در لایحه جدید وجود ندارند پس از تصویب این لایحه لغو می‌شوند.