قدیمی‌ترین شرکت جهان که ۱۴۰۰ سال قدمت دارد!

در چند سال گذشته، برچیده شدن شرکت‌های زیادی را دیده ایم، شرکت‌هایی که آنقدر بزرگ بودند که فکرش را هم نمی‌کردیم شکست بخورند. برادران لیمن، شرکت خودروسازی ساب، ژنرال موتوز، کامپک، سیرز و بلاکباستر زمانی رهبران صنعت بودند، اما به جایی رسیدند که ورشکستگی تنها راه حلشان بود.

بیشتر کسب و کار‌ها کمتر از ۲۰ سال دوام می‌آورند. متوسط طول عمر یک شرکت آمریکایی در قرن اخیر، ۵۰ سال کاهش یافته و از ۶۷ سال در دهه ۱۹۲۰ به ۱۵ سال رسیده است. پیش بینی می‌شود متوسط طول عمر شرکت‌ها تا سال ۲۰۲۷ به ۱۲ سال برسد. با این سرعت، تقریبا نیمی از شرکت‌های ۵۰۰ سهام برتر در بازار بورس سهام آمریکا تا ۱۰ سال آینده از بین می‌روند.

در اروپا و خاور دور بازار بسیار پایدارتر است. در سرتاسر جهان بیش از ۵۵۰۰ شرکت وجود دارد که بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارند. اما توزیع آن‌ها بسیار محدود است. ژاپن بیش از سه هزار شرکت قدیمی‌تر از ۲۰۰ سال دارد، بعد از آن آلمان با ۸۳۷ شرکت و هلند با ۲۲۲ شرکت و فرانسه با ۱۹۶ شرکت قرار دارند. تنها در ژاپن بیش از ۲۱هزار شرکت بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند؛ و هشت کسب و کار بیش از هزار سال قدمت دارند!

قدیمی‌ترین شرکت ثبت شده در تاریخ «کونگو گومی» است، یک شرکت ساختمانی متخصص در ساخت و تعمیر معابد بودایی. بنیانگذار آن «شیگمیتسو کونگو» یک نجار ماهر بود که از کره دعوت شد تا اولین معبد بودایی ژاپن را در شیتنوجی بسازد. وقتی کونگو در سال ۵۷۸ میلادی به ژاپن رسید، با فرصتی باورنکردنی روبرو شد. ژاپن به تازگی بودیسم را پذیرفته بود و شاهزاده شوتوکو فعالانه مردم را به آن تشویق می‌کرد. اما ژاپنی‌ها هیچ تجربه‌ای در ساخت معابد بودایی نداشتند، فرصتی که کونگو آن را غنیمت شمرد.

ساخت، نگهداری و تعمیر معابد بودایی که در اثر آتش سوزی و جنگ ویران شده بودند، منبع اصلی درآمد کونگو گومی شد. این شرکت همچنین در ساخت بسیاری از ساختمان‌های مشهور و همچنین قلعه اوزاکا (سال ۱۵۸۳) شرکت کرد. کونگو گومی در تاریخ طولانی خود تحولات سیاسی-اجتماعی زیادی را تحمل کرد که وجودش را تهدید می‌کرد. این شرکت از اصلاحات دوران میجی در دهه ۱۸۰۰ جان سالم به در برد، زمانی که دولت هزاران معبد بودایی را ویران کرد تا بودیسم را در ژاپن ریشه کن کند. در طول جنگ جهانی دوم، هنگامی که منابع برای ساخت معابد و نگهداری ساختمان‌های باستانی قطع شد، کونگو گومی مجبور شد به جای آن تابوت‌های چوبی بسازد. بعد از جنگ، کونگو گومی دوباره بازسازی معابدی را آغاز کرد که در جنگ نابود شده بودند.

در اواخر قرن بیستم و دهه ۲۰۰۰ میلادی بود که این شرکت کاهش بودجه برای نگهداری معابد و همچنین افزایش رقبا را احساس کرد. بعد از گذشت چهارده قرن وجود مستقل، کونگو گومی در سال ۲۰۰۶ اجازه خرید خود را به شرکت ساختمانی تاکاماتسو داد. این شرکت هنوز وجود دارد، اما به عنوان شرکت تابع تاکاماتسو.

قدمت کونگو گومی قابل توجه است و ارزش مطالعه را دارد. در دوران میجی، رئیس سی و دوم این شرکت راهنمای «دانش خانودگی تجارت» را از خود به جا گذاشت که شامل ۱۶ قاعده و دستورالعمل برای راهنمایی و حفظ فعالیت خانواده در آینده بود.

کونگو گومی علاوه بر کیفیت بالای کار، روی ایجاد رابطه قوی با مشتریان تاکید دارد که در «دانش خانوادگی تجارت» هم به آن‌ها اشاره شده است، از جمله: «به آنچه مشتری می‌گوید، گوش دهید»، «با مشتری با احترام رفتار کنید.» و «ارزان‌ترین و صادقانه‌ترین قیمت را ارائه دهید.» همچنین درباره روابط به طور کلی هم بحث می‌کند، مثلا: «هرگز با دیگران دعوا نکنید»، «کسی را شرمنده نکنید یا از خودتان تعریف نکنید» و «با احترام ارتباط برقرار کنید.»

شرکت‌های زیادی شکست می‌خورند، چون سود برایشان مهم‌تر از چیز‌های دیگر است. بسیاری از شرکت‌های ژاپنی مدت زیادی عمر کرده اند، چون کوچک بودند و بیشتر توسط اعضای خانواده اداره می‌شدند و اینکه روی اعتقاد اصلی تمرکز کرده بودند که صرفا کسب سود نبوده است.

موفقیت کونگو گومی در رهبری آن هم نهفته است که انعطاف پذیری عجیبی از خود نشان داده است. برخلاف بسیاری از کسب و کار‌های خانوادگی که ریاست آن به طور خودکار به پسر ارشد می‌رسد، جانشینان کونگو گومی بر اساس شایستگی انتخاب می‌شدند نه وراثت.

اگر تشخیص می‌دادند که پسر بزرگتر نمی‌تواند شرکت را اداره کند، آن را به برادر کوچکترش می‌سپردند. اگر هیچ وارث مذکر لایقی وجود نداشت، داماد خانواده انتخاب می‌شد. مثلا رئیس سی و نهم این شرکت، یکی از داماد‌های این خانواده بود. وقتی رئیس سی و هفتم آن، «هاروچی کونگو» به خاطر ناتوانی در تامین خانواده در دوران رکود خودکشی کرد، بیوه او «یوشی» قدم پیش گذاشت تا اولین زنی باشد که ریاست کونگو گومی را به عهده می‌گیرد.

کونگو گومی یک شرکت بزرگ نیست. قبل از انحلال آن در سال ۲۰۰۵ درآمد ۷۰ میلیون دلار درآمد و ۱۰۰ کارمند داشت. در واقع، بیشتر شرکت‌های موفق با تاریخ صدساله یا بیشتر، کمتر از ۳۰۰ نفر استخدام می‌کنند.

پروفسور ریچارد فاستر معتقد است که برای منافع بیشتر اقتصاد، شرکت‌ها باید هنگامی که دوره خود را طی کردند، بمیرند. «اگر اقتصاد تغییر نگند، بهره وری از بین می‌رود.»