ضعف و بیحالی علت عمده مراجعات اورژانس بیمارستانی در افراد سالخورده است. این وضعیت بالینی بیماران میتواند تظاهر پایانی تعداد زیادی از بیماریهایی كه وجه اشتراكی با یكدیگر ندارند، باشد؛ مثلا از یك عفونت ادراری یا ریوی گرفته تا خونریزی مخفی گوارشی یا علل قلبی مثل نارسایی قلب.
گرچه شكایت بیمار و همراهان فقط ضعف و بیحالی است، ولی علائم دیگری كه شاید از دید همراهان و حتی خود بیمار دور مانده است، میتواند در تشخیص علت بیماری كمككننده باشد. مثلا بیحالی همراه تورم اندامها و كاهش حجم ادرار میتواند علائمی از نارسایی كلیه باشد یا در بیماری كه اخیرا دارویی برای وی تجویز شده است مصرف نامناسب دوز دارو عامل ضعف و بیحالی باشد.
متاسفانه بیماران سالخوردهای كه تنها زندگی میكنند و مراقب مناسبی ندارند یا در خانه سالمندان زندگی میكنند شرح حال خوبی از وضعیت چند روز گذشته آنها در دسترس نیست و این میتواند در تشخیص بیماران اختلال ایجاد كند. اینگونه بیماران معمولا تغذیه مناسب ندارند و گاهی بعد از چند روز از شروع علائم به مراكز درمانی ارجاع میشوند. مراجعانی كه ضعف و بیحالی آنها با علائم حیاتی طبیعی همراه است مثلا فشار خون و تعداد ضربان قلب مناسبی دارند، فرصت انجام آزمایشهای مورد نیاز وجود دارد و میتوان بر اساس آنها به تشخیص مناسبی دست یافت، ولی زمانیكه بیمار علائم حیاتی طبیعی ندارد باید در كنار بررسی پاراكلینیك و آزمایشها، درمان را براساس علل محتمل با بررسی وضعیت بالینی بیمار و معاینات و شرح حال وی آغاز كرد و این همان كاری است كه همكاران من شبانهروز در اورژانس بهخوبی انجام میدهند .
یكی از خطرناكترین اقدامات دلسوزانه همراهان بیماران سالخورده، زمانی كه با ضعف و بیحالی مفرط وی مواجه میشوند این است كه در بیماری كه توان بلعیدن ندارد سعی در خوراندن مواد غذایی میكنند. در این حالت نهتنها مشكلی برطرف نمیشود، بلكه با انتقال مواد غذایی به داخل ریه، عفونت ناشی از این وضعیت هم به مجموعه مشكلات بیمار اضافه میشود. یا درمانهای دارویی خودسرانه بهعنوان داروهای تقویتی كه فقط زمان را برای تشخیص و درمان بیمارانی- كه حتی دقایق ممكن است برای آنها اهمیت داشته باشد- به تعویق میاندازد. توصیه ما مراقبت مناسب از سالمندان و انجام آزمایشهای غربالگری و دورهای مربوط به آنها برای پیشگیری از بیماریها و مراجعه به موقع به مراكز درمانی در صورت بروز علائم خطری است كه در این یادداشت شرح داده شد.
- 11
- 2